Drenaż jest pewnym wydatkiem, jednakże pozwala na stworzenie bardzo dobrych warunków wilgotnościowych w podłożu pod trawniki czy krzewy ogrodowe. Najczęściej drenaż stosuje się w celu zebrania wody spływającej z dachu budynku, poprzez włączenie rynien do sieci drenarskiej.
Na zakończeniach drenażu przeważnie wykonywane są studnie chłonne z elementów betonowych, tworzywa sztucznego lub jako studnie kamienne.
Materiały do wykonania drenażu
Do ułożenia tradycyjnego drenażu potrzebne będą rury perforowane (perforacja umożliwia nawodnienie ogrodu) z odpowiednimi łącznikami, geowłóknina oraz kruszywo gruboziarniste.
Ułożenie włókniny pozwoli zmniejszyć ryzyko zamulenia kruszywa otaczającego rury, co zapewni dłuższą sprawność sieci drenarskiej.
Do wykonania obsypki wokół rur perforowanych dobrze jest stosować kruszywo o uziarnieniu ok. 2-7mm. Zbyt drobne kruszywa, np. piaski mogą powodować zamulanie się otworów w rurach drenarskich, co zaburzy prawidłową pracę całego systemu. Dobrym materiałem jest pospółka rzeczna, żwiry itp.
Jeśli sieć drenarską chcemy wprowadzić do studni chłonnej, można ją wykonać w formie studni kamiennej (wykop zasypany odpowiednio dobranym kruszywem) lub studni z kręgów betonowych (gotowe elementy prefabrykowane) czy z tworzywa sztucznego (gotowa studzienka zamawiana na wymiar).
Na wylocie rynien zalecamy wbudować specjalne wpusty rynnowe, umożliwiające szczelne włączenie rynny do drenażu (poprzez odcinek rury pełnej). Wpust powinien być wyposażony w osadnik, który można będzie otwierać w celu oczyszczenia z liści czy innych zanieczyszczeń, spływających z dachu (jest to szczególnie ważne, jeśli na rynnach nie posiadamy zabezpieczeń z siatek).
Rozmieszczenie rur drenarskich i studni chłonnych
Rury drenarskie zaleca się rozmieszczać w odległościach ok. 1,5-2,0m od siebie, co zapewni optymalne warunki nawodnienia powierzchni ogrodu. Jednocześnie ostatnie rury powinny znajdować się w odległości ok. 2,0m od granicy działki sąsiedniej. Wyjątek stanowi sytuacja, gdy nasza działka znajduje się niżej niż działka sąsiednia. W takim przypadku można ułożyć rurę również tuż przy granicy (w odległości ok. 0,5m) co pozwoli zebrać ewentualną wodę spływającą z wyższej działki, wnikającą w grunt.
Długość odcinków sieci drenarskiej nie powinna przekraczać 20m. Jednocześnie należy zadbać o właściwy spadek rur ok. 1,0% (zalecane 0,5-1,5%).
Studnia chłonna powinna być umieszczona w odległości nie mniejszej niż 3,0m (zalecane 5,0m) od granicy sąsiedniej działki oraz min. 30m od najbliższej studni wodociągowej.
Połaczenie rynny z drenażem
Na wylocie rynny zalecamy wbudowanie tzw. wpustu rynnowego z osadnikiem. Następnie do wpustu mocujemy rurę pełną, o długości ok. 50-70cm, a dopiero do niej przyłączamy rurę perforowaną (którą następnie możemy rozszyć na kilka lub kilkanaście innych rur drenarskich).
Zastosowanie odcinka rury pełnej ma na celu odprowadzenie wody na odległość min. 50cm po za obrys ścian fundamentowych. Służy to zmniejszeniu zawilgocenia strefy fundamentowej, co bezpośrednio przełoży się na mniejsze ryzyko pojawienia się pleśni czy grzybów, szczególnie w budynkach podpiwniczonych.
Układanie rur drenażowych w wykopie
Rury drenarskie zaleca się układać w gruncie na głębokości ok. 60-70cm (max. 80cm). Zbyt głębokie usytuowanie rur uniemożliwi efektywne nawodnienie ogrodu, a zbyt płytkie może prowadzić do zbyt dużej wilgotności podłoża.
Na dnie wykopu układamy warstwę kruszywa, najlepiej pospółki rzecznej, o grubości ok. 25-30cm. Po tak wykonanym wstępnym zasypaniu wykopu należy dokładnie sprawdzić spadki, które powinny wynosić ok. 0,5-1,5%.
Następnym krokiem jest rozłożenie rur perforowanych oraz ich odpowiednie połączenie specjalnymi łącznikami. Rury zaleca się zamawiać o długościach 20-50m, co pozwoli zminimalizować ilość łączników.
Zasypanie drenażu i ułożenie geowłókniny
Nad rurą i po jej bokach również usypujemy kruszywo (pospółkę). Szerokość wykopu powinna wynosić (w najwęższym miejscu na dnie) nie mniej niż 50cm. Grubość kruszywa nad rurą powinna wynosić co najmniej 5-10cm.
Nad tak wykonanym drenażem (rura+obsypka) zaleca się ułożenie warstwy geowłókniny (tzw. włóknina przepuszczalna, filtracyjna itp.). Pozwoli to na zmniejszenie zamulania pospółki ziemią organiczną, którą zasypiemy pozostałą część wykopu.
Jeśli zdecydowaliśmy się na wykonanie drenaży węższych niż 50cm, to geowłókninę zalecamy rozłożyć również po bokach wykopu.
Na geowłókninę sypiemy ziemię, pozyskaną wcześniej z wykopów. Należy jednak uważać z zasypywaniem drenaży gliną czy piaskiem, gdyż grunty takie będą kłopotliwe w zagospodarowaniu ogrodu (najlepsza będzie ziemia urodzajna, dająca bardzo dobre warunki dla roślinności ogrodowej i trawników).
Czy drenaż wymaga zgłoszenia/pozwolenia?
Zgodnie z obowiązującym prawem budowlanym i prawem wodnym wykonanie sieci drenarskiej na terenie prywatnym nie wymaga żadnych formalności. Drenaż taki nie może jednak w istotny sposób zaburzać warunków hydrologicznych otaczającego terenu.
Wynika to z faktu, że drenaż możemy w tym wypadku potraktować jako urządzenie nawadniające, które nie wymaga zgłoszenia czy pozwolenia.
Jako urządzenie odwadniające będzie ono wymagało zgłoszenia, jeśli na końcu drenażu wybudujemy studnię chłonną. Studnia taka nie wymaga pozwolenia na budowę, jeśli ilość wprowadzanej do niej wody nie przekracza 5m3 na dobę.
Na mapie, stanowiącej załącznik do wniosku o zgłoszenie zamiaru budowy studni chłonnej, warto choćby szkicowo zaznaczyć planowane przebiegi sieci drenarskiej, co jednoznacznie wskaże cel wybudowania studni.
Ile kosztuje drenaż?
Rury drenarskie średnicy 10cm można zakupić w średniej cenie 3,5zł/mb (sprzedawane często po 50mb), natomiast łączniki dostępne są w cenie 10-15zł/szt.
Wpusty rynnowe z osadnikiem zakupimy w cenie 200-300zł, ale za wpust dobrej jakości musimy zapłacić ok. 400-600zł.
Studnia chłonna z kręgów betonowych z pokrywą pełną o głębokości 2,5m to wydatek rzędu 900-1000zł (kręgi o średnicy 100cm i wysokości 50cm).
Geowłókniny dla drenaży kosztują średnio 3-4zł/m2.
Dobrym materiałem do obsypki rur drenarskich jest pospółka o uziarnieniu do 3-7mm. Koszt takiego kruszywa to średnio 30zł/tonę, przy czym na jeden metr sześcienny potrzeba ok. 1,8t pospółki. Przy typowym drenażu, opisywanym w artykule, na jeden metr bieżący drenażu przypada ok. 0,2m3 pospółki.
Poniżej zestawiono orientacyjne koszty drenażu (koszt materiałów) dla ogrodu o powierzchni 300m2 (30x10m, dreny w rozstawie co 1,5m) z dwoma wylotami rynny do wpustu oraz dwoma studniami chłonnymi:
- perforowane rury drenarskie (ok. 150m) -> 530zł
- łączniki (ok. 20-25szt.) -> 300zł
- studnie betonowe (2 szt. na głębokość 2,5m) -> 2000zł
- wpusty rynnowe (2 szt.) -> 1000zł
- pospółka do obsypania rur (ok. 50m3) -> 550zł (cena bez transportu)
- geowłóknina filtracyjna (ok. 120m2) -> 420zł
Całkowity koszt materiałów wynosi ok. 5000zł. Cena nie uwzględnia kosztów robocizny, które są bardzo różne w zależności od wykonawcy, regionu polski czy innych uwarunkowań. W powyższych wyliczeniach nie uwzględniono również ziemi do zasypania górnej części drenażu – zakłada się, że zostanie w tym celu wykorzystana ziemia z wykopów pod drenaż.
Przy większych powierzchniach poszczególne ceny mogą się znacznie zmniejszyć, ze względu na możliwość negocjacji wyższych rabatów, dostaw bez kosztów transportu itp.
Zespół redakcyjny portalu zbudujmydom.pl
