Wysunięty okap stale narażony jest na działanie siły wiatru, opady deszczu i śniegu oraz możliwe uszkodzenia mechaniczne. Aby zabezpieczyć konstrukcję dachową przed wpływem tych czynników należy na okapie wykonać tzw. podbitkę dachową. Zabezpiecza ona przede wszystkim elementy konstrukcyjne więźby dachowej, a jednocześnie zapewnia estetyczny wygląd budynku i dachu.
Podbitka dachowa pełni także funkcję ochronną przed możliwością zagnieżdżenia się pod dachem ptaków, gniazd os czy szerszeni itp. Oczywiście gniazda czasami zakładane są nawet pod podbitką, jednakże znacznie łatwiej je wtedy w porę spostrzec i usunąć. Jeśli nie wykonamy podbitki, owady i ptaki bez problemu mogą zagnieździć się w dobrze ukrytej części konstrukcji dachu, co istotnie utrudni pozbycie się ich.
Kolejną zaletą podbitki dachowej jest jej funkcja izolacyjna. Zapewnia bowiem ograniczony dostęp wiatru i zimnego powietrza pod konstrukcję dachową, co bezpośrednio przekłada się na mniejsze straty ciepła całego dachu.
Podbitka dachowa nie jest obowiązkowym elementem dachu, jednakże z uwagi na opisane powyżej zalety warto wykonywać ją na każdym okapie. Dostępne na rynku materiały umożliwiają dopasowanie kolorystyki i wzoru podbitki do elewacji i stolarki okiennej oraz drzwiowej, co sprawi, że podbitka podniesie także walory estetyczne całego budynku.
Niezależnie od rodzaju podbitki, zawsze należy pamiętać o zapewnieniu dobrej wentylacji dachu, co pozwoli uniknąć zalegania wilgoci na konstrukcji dachowej oraz pleśni i zagrzybienia.
Podbitka dachowa drewniana
Drewniana podbitka wykonywana jest stosunkowo często zarówno w domach tradycyjnych, jak i zabytkowych oraz w domach o konstrukcji drewnianej. Podbitka taka charakteryzuje się bardzo dobrymi parametrami wytrzymałościowymi i stanowi elegancki i estetyczny sposób wykończenia okapu dachowego.
Najlepszym wyborem jest drewno świerkowe, sosnowe lub modrzew. Przede wszystkim ważne jest, aby podbitka była możliwie jak najbardziej odporna na czynniki atmosferyczne, w tym przede wszystkim na wilgoć i mróz.
Podbitka drewniana wymaga odpowiedniego zaimpregnowania. Zabiegi te należy powtarzać co kilka lat, podobnie jak ma to miejsce przy wszystkich innych elementach drewnianych, wystawionych na działanie słońca i deszczu (ogrodzenia, domki narzędziowe itp.).
Drewno, podobnie jak większość materiałów wykończeniowych, pod wpływem ciągłego działania promieni słonecznych ulega z biegiem lat odbarwieniom. Nie jest to jednak problem, gdyż deski można zeszlifować i pokryć nowa warstwą impregnatu. Obecnie na rynku dostępnych jest wiele impregnatów kolorowych, co dodatkowo ułatwia powiązanie kolorystyki podbitki z pokryciem dachowym i elewacją budynku.
Deski na podbitkę dachową powinny mieć grubość nie mniejszą niż 2cm (zalecane są deski 2,5cm), co zapewni wysoką odporność podbitki na ewentualne odkształcenia.
W przypadku zakupu desek profilowanych do układania na pióro i wpust konieczne jest wykonanie dodatkowych otworów wentylacyjnych (zawsze pamiętajmy o zapewnieniu wentylacji dachu!). Otwory takie nie są wymagane przy montażu zwykłych desek jedna przy drugiej (zawsze wystąpią choćby minimalne szczeliny). Jednakże nawet przy takim montażu, mimo wszystko warto wykonać otwory wentylacyjne, choć mogą one być zlokalizowane rzadziej niż przy montażu „szczelnym”.
Podbitki drewniane zyskują w ostatnich latach na popularności również ze względów ekologicznych.
Podbitka dachowa z blachy powlekanej
Podbitki z blachy stalowej są mniej popularne od drewna czy paneli PCV. Wynika to często z błędnego przekonania inwestorów, że podbitka taka ma typowy stalowy kolor. Obecnie technika poszła na tyle do przodu, że możliwe jest powlekanie stali praktycznie dowolną kolorystyką, a nawet teksturą.
Sprawia to, że podbitka stalowa może nawet przypominać wyglądem elementy drewniane (oczywiście po dokładniejszym przyjrzeniu się zobaczymy różnicę między drewnem a dobrze wykończoną stalą).
Podbitka stalowa jest bardzo wytrzymała na wszystkie czynniki atmosferyczne i mikrobiologiczne. Ważne jednak, aby blacha pokryta była z dwóch stron środkami zabezpieczającymi przed korozją.
Zaletą podbitki z blachy stalowej jest możliwość stosunkowo łatwego dopasowania jej kształtu do potrzeb wizualnych danego budynku.
Podbitka stalowa nie wymaga zabiegów konserwacyjnych, co istotnie wpływa na wygodę użytkowania dachu i zmniejsza przyszłościowe koszty jego utrzymania w dobrym stanie technicznym i wizualnym.
Podbitka dachowa z PCV
Ciekawą alternatywą dla podbitki drewnianej i blachy powlekanej są elementy z PCV. Są to gotowe panele jednowarstwowe, które cechują się dużą twardością i sztywnością.
Panele takie barwione są w masie, a producenci oferują szeroką gamę kolorystyczną swoich produktów. Dzięki temu podbitki PCV mogą być dobrym rozwiązaniem dla domów nowoczesnych, czy nietypowej kolorystyki połaci dachowej i elewacji. Znacznie łatwiej dobierzemy kolor paneli PCV niż kolor impregnatów dla drewna, które nigdy nie dadzą tak „nowoczesnego” wyglądu budynku jak odpowiednio dobrane panele PCV.
Dzięki barwieniu paneli w masie są one znacznie bardziej odporne na odbarwienia niż podbitka drewniana. Jednakże mimo wszystko po kilkunastu latach podbitka PCV może nieco zmienić swoją pierwotną kolorystykę. Pamiętajmy jednak, że dotyczy to również innych elementów budynku, jak elewacji i pokrycia dachowego.
Montaż podbitki z paneli PCV wymaga pewnego doświadczenia, jednakże mimo wszystko będzie to tańsze rozwiązanie niż podbitka drewniana.
Panele PCV produkowane są najczęściej o grubości ok. 1cm i szerokościach od 1 do 5m. Pamiętajmy jednak aby zakupić również odpowiednią ilość paneli wentylacyjnych, wyposażonych w odpowiednie otwory lub nacięcia wentylacyjne.
Panele PCV nie wymagają tak częstych i kosztownych zabiegów konserwacyjnych jak podbitka drewniana. Utrzymanie podbitki PCV ogranicza się w praktyce do okresowego przemywania, co warto wykonywać specjalnymi środkami antystatycznymi, aby ograniczyć przyciąganie brudu i pyłów.
Podbitka dachowa - jaki materiał wybrać?
W praktyce wszystkie omawiane rodzaje podbitek dachowych w równie dobrym stopniu spełnią podstawowe cele stawiane podbitce, czyli ochronę dachu przed słońcem, wiatrem, śniegiem, deszczem i czynnikami mikrobiologicznymi.
Podbitka drewniana co kilka lat wymaga zabiegów konserwacyjnych, które najczęściej polegają na ponownym pokryciu desek impregnatem lub ich zeszlifowaniu i naniesieniu całkowicie nowych warstw zabezpieczających surowe drewno. Decydując się na podbitkę drewnianą musimy odpowiednio dobrać rodzaj drewna, aby było ono możliwie jak najmniej wrażliwe na czynniki atmosferyczne i biologiczne.
Ciekawą alternatywą dla podbitki drewnianej są elementy z PCV lub z blachy stalowej powlekanej środkami antykorozyjnymi. Oba rozwiązania cechują się podobną trudnością montażu i brakiem konieczności tak częstej konserwacji jak ma to miejsce przy podbitce drewnianej. Jednocześnie są to rozwiązania tańsze od wykonania podbitki z pełnych desek drewnianych z ich impregnacją.
Jeśli zależy nam na aspektach ekologicznych to najlepszym wyborem będzie podbitka drewniana. Jednocześnie warto pamiętać, że panele PCV i blacha stalowa umożliwiają znacznie szerszy wybór tekstury i kolorystyki. Może mieć to duże znaczenie, szczególnie w bardziej nowoczesnych budynkach i zapewni lepsze dobranie materiałów i ich kolorystyki do elewacji czy pokrycia dachowego.
Wykonując podbitkę zawsze pamiętajmy o zapewnieniu właściwej wentylacji dachu (otwory w podbitce drewnianej i stalowej lub specjalne panele wentylacyjne w PCV i stali powlekanej).
Zespół redakcyjny portalu zbudujmydom.pl