W stropach gęstożebrowych najważniejszym elementem są nośne belki zwane żebrami, które mają fabrycznie wykonane zbrojenie. To właśnie żebra są odpowiedzialne za przenoszenie obciążeń na ściany zewnętrzne, a pustaki pełnią jedynie rolę wypełniacza stropu. Ze względu na ich mały ciężar i pustki powietrzne w środku pozwalają wykonać stropy o dużo mniejszym ciężarze niż stropy monolityczne.
Średni ciężar stropu gęstożebrowego wynosi ok. 250-300kg/m2, natomiast stropu monolitycznego ok. 300-400kg/m2, mimo często mniejszej grubości monolitu w stosunku do stropu z pustaków prefabrykowanych.
Rozpiętość i grubość stropu
W przypadku stropów gęstożebrowych rozpiętości dyktowane są przez gotowe prefabrykowane belki stanowiące żebra nośne. Najczęściej dostępne są rozpiętości od 2,4m do 7,8m stopniowane co 30cm. Przez rozpiętość stropu należy rozumieć odległość między podporami (np. ściany budynku, podciąg itp.) wraz z głębokością posadowienia belek na podporach.
W stropach monolitycznych nie występuje pojęcie maksymalnej rozpiętości fabrycznej. Strop monolityczny można zaprojektować praktycznie na każdą rozpiętość występującą w budownictwie mieszkaniowym. W przypadku dużych rozpiętości wzrasta grubość płyt betonowych oraz ilość zbrojenia.
Nie wolno jednak dowolnie zmieniać na budowie parametrów stropu monolitycznego bez konsultacji z projektantem. Zmniejszenie grubości może doprowadzić do pękania i zarysowania stropu ze względu na zmniejszenie jego wytrzymałości. Z kolei nadmierne zwiększenie samej grubości stropu nie zawsze będzie prowadzić do wzrostu wytrzymałości na obciążenia. Wraz z grubością w parze musi iść również odpowiednie zbrojenie i właściwy dobór parametrów betonu, aby nie występowały zbyt duże skurcze i pękania monolitu.
Stropy monolityczne bardzo dobrze sprawdzą się nad pomieszczeniami o nietypowym i skomplikowanym kształcie. Nie mamy tutaj ograniczeń dotyczących gotowych belek nośnych jak ma to miejsce przy stropach gęstożebrowych. Można zatem praktycznie dowolnie projektować kształt stropu żelbetowego.
Stropy gęstożebrowe, w zależności od stosowanych pustaków mają grubość od 24 do 29cm, natomiast płyty żelbetowe wykonywane są przeważnie o grubości 8-16cm.
Deskowanie i podpory przy budowie stropu
Stropy gęstożebrowe wymagają zazwyczaj małej liczby podpór i deskowania. Oznacza to mniejsze koszty, szczególnie gdy kupujemy samodzielnie podpory i płyty do wykonania deskowania.
Inaczej sprawa wygląda przy stropach monolitycznych. Tutaj konieczne jest deskowanie całej powierzchni stropu i bardzo duża liczba podpór, która zapobiegnie niekontrolowanemu osiadaniu płyty żelbetowej. W konsekwencji wymaga to bardzo dużo pracy i dokładności w rozmieszczeniu i ustawieniu wszystkich podpór.
Stropy gęstożebrowe są bardziej odporne na niewielkie odstępstwa od zalecanych rozstawów podpór, gdyż ich żebra wykonane są z gotowych prefabrykatów, które nie uginają się tak łatwo jak beton szalowany na budowie.
Należy również pamiętać, że w stropach monolitycznych konieczne jest stosowanie odpowiedniej ilości podkładek dystansujących pręty zbrojeniowe od deskowania. Zbyt mała ilość podkładek prowadzi często do wyginania się prętów pod własnym ciężarem. W konsekwencji pręty nie będą miały odpowiednio grubej otuliny betonowej, co narazi je na korozję i zmniejszy wytrzymałość płyty stropowej. W skrajnych wypadkach dochodzi nawet do tego, że pręty pozostają miejscami widoczne po zdjęciu deskowania.
Możliwość etapowania prac na budowie
Stropy gęstożebrowe dają możliwość etapowania prac na budowie. Mowa tutaj o etapie betonowania stropu. W przypadku stropów monolitycznych ważne jest, aby jednocześnie zalewać cała płytę żelbetową. Ewentualne dłuższe przestoje mogą prowadzić do niewłaściwego związania się dwóch mieszanek betonowych, co bezpośrednio przyczyni się do zmiany warunków pracy płyty i jej wytrzymałości na obciążenia.
Izolacja cieplna i akustyczna stropu
Z założenia strop nie jest elementem, który ma charakteryzować się jak najlepszymi parametrami izolacyjności cieplnej. Jego zadaniem jest zapewnienie możliwości wykonania posadzek na wyższych kondygnacjach i właściwe rozkładanie obciążeń na ściany zewnętrzne i dalej na fundamenty budynku.
W niektórych wypadkach warto jednak zadbać również o dobrą izolację termiczną. Dotyczy to głównie stropów wykonywanych nad pomieszczeniami nieogrzewanymi jak garaże, schowki itp. Zarówno monolityczny beton jak i pustaki ceramiczne nie zapewnią odpowiednio wysokiej izolacyjności cieplnej. Warto zatem w takim wypadku wykonać dodatkowe docieplenia stropu np. płytami ze styropianu ekstrudowanego XPS (twarde płyty odporne na duże obciążenia).
W kwestii izolacyjności akustycznej na prowadzenie wychodzi wyraźnie strop monolityczny. Płyta o grubości 14-15cm pozwala na bardzo dobre pochłanianie dźwięków. Nie osiągniemy tak dobrych parametrów w stropach gęstożebrowych. Należy jednak zastanowić się, czy parametr ten jest dla nas aż tak istotny, aby warto było iść w stronę pracochłonnych i trudniejszych w wykonaniu stropów monolitycznych. Często lepiej większą uwagę skupić na docelowym wykończeniu podłóg i na tym etapie prac dobierać materiały o dobrej izolacyjności akustycznej.
Czy strop monolityczny jest tańszy od gęstożebrowego?
Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na tak postawione pytanie. W większości przypadków wybór rodzaju stropów zalecamy uzależnić od skomplikowania jego kształtu. Przy prostych pomieszczeniach o kształcie prostokątnym warto wybrać tańsze i prostsze w budowie stropy gęstożebrowe. Może je wykonać dwuosobowa ekipa bez większego doświadczeniu w pracach stropowych. W takim wypadku strop gęstożebrowy będzie tańszy od monolitu nawet o 30-40%.
W przypadku skomplikowanej geometrii budynku, a więc i stropów, często lepsze będą stropy wylewane bezpośrednio na budowie – monolityczne. Pozwolą one praktycznie dowolnie kształtować geometrię pomieszczeń w domu. Niektórzy inwestorzy decydują się na połączenie stropów gęstożebrowych z monolitami, w zależności od pomieszczenia, nad którym wykonywany jest strop.
Teoretycznie rozwiązanie takie jest słuszne, lecz w praktyce nie zawsze oznacza niższe koszty. Po pierwsze ważne jest właściwe połączenie zbrojenia obu rodzajów stropu, co wymaga pewnego doświadczenia i wiedzy z zakresu pracy konstrukcji betonowych. Po drugie warto wziąć pod uwagę fakt, że kupując większą ilość deskowania i betonu na strop monolityczny na cały budynek można wynegocjować lepsze ceny niż przy małych zamówieniach zarówno betonu, jak i pustaków oraz żeber do stropu prefabrykowanego.
Strop monolityczny wymaga większej liczby podpór i pełnego deskowania co istotnie może zwiększać końcowy koszt budowy. Wielu inwestorów nie bierze tego pod uwagę analizując koszty budowy stropu monolitycznego i gęstożebrowego. Na cenę stropu gęstożebrowego ma również wpływ wielkość pustaków. Większe elementy prefabrykowane mogą dać niższą końcową cenę 1m2 gotowego stropu. Analizując cenę stropu prefabrykowanego należy również brać pod uwagę koszt betonu do jego zalewania.
Jeśli zatem mamy bardzo skomplikowaną i nietypową geometrię stropów, to lepiej zdecydować się na monolityczny, wykonywany bezpośrednio na budowie. Warto jednak dobrze zastanowić się, czy taki układ i geometria pomieszczeń będą praktyczne i pozwolą na funkcjonalne umeblowanie domu. Nie należy kierować się wyłącznie wyglądem bryły budynku, lecz brać pod uwagę również względy użytkowe.
Na końcu warto również zdawać sobie sprawę, że wykonanie stropu monolitycznego zajmuje dużo więcej czasu niż montaż belek i pustaków prefabrykowanych. Będzie to miało znaczenie, jeśli planujemy prace stropowe przed okresem zimowym.
Zespół redakcyjny portalu zbudujmydom.pl