Schody są jednym z ważniejszych elementów użytkowych budynku, który bardzo trudno remontować, z uwagi na konieczność zapewnienia komunikacji dolnej i górnej części domu. Obecnie najczęściej decydujemy się na schody betonowe (wykończone kamieniem, płytkami lub drewnem) lub schody drewniane (tzw. samonośne, drewniane schody konstrukcyjne). Obie technologie mają swoje zalety i wady, które postaramy się w jasny sposób opisać w artykule.
Schody betonowe
Istotną zaletą schodów betonowych jest ich bardzo duża wytrzymałość i nośność w porównaniu do konstrukcji drewnianych. Technologia wykonania typowych schodów betonowych nieznacznie różni się w zależności od danej firmy wykonawczej, jednakże koszt wykonania tego typu schodów waha się najczęściej w granicach 120-150zł za jeden stopień. W małych miejscowościach możemy znaleźć firmy, które wykonają schody nawet za 80-100zł za stopień.
W przypadku schodów zabiegowych koszt budowy schodów może wzrosnąć o ok 20-50%, w zależności od stopnia skomplikowania konstrukcji. Dodatkowe koszty związane mogą być również ze spocznikami, których koszt to ok 300-400zł za jeden spocznik.
Schody betonowe najczęściej wymagają również otynkowania mniejszych lub większych powierzchni bocznych, spodnich i ewentualnie podstopnic. W przypadku typowych schodów drewnianych prace tynkarskie praktycznie nie występują (po za ewentualnymi drobnymi wykończeniami przy ścianach).
Kolejną zaletą schodów betonowych jest ich wysoka odporność na ogień. W konsekwencji zwiększa to bezpieczeństwo osób mieszkających w domu w razie pożaru, gdyż umożliwia szybką ewakuację.
Schody betonowe mają mało estetyczny wygląd, w związku z czym konieczne jest ich odpowiednie wykończenie. Najczęściej jest to obłożenie schodów drewnem (stopnic oraz ewentualnie podstopnic), płytkami ceramicznymi lub kamieniem. Prace te znacząco podnoszą całkowity koszt schodów. Istotny jest jednak fakt, że koszty te rozkładają się w czasie, gdyż wykonane schody betonowe możemy bez problemów użytkować przez jakiś czas, bez konieczności natychmiastowego ich wykończenia drogim materiałem.
Konstrukcje betonowe najczęściej bardzo „toporne” w przeciwieństwie do schodów drewnianych. Jednakże przy zastosowaniu odpowiedniego zbrojenia i technologii zalewania schodów betonem, możemy również uzyskać stosunkowo cienkie stopnie bez widocznej dużej konstrukcji nośnej.
Schody jak wiadomo stanowią element domu budowany na wiele lat. Z tego względu, wybierając technologię ich wykonania, warto od razu przemyśleć ewentualne kwestie remontów. Schody betonowe mają istotną zaletę, gdyż umożliwiają zmianę wyglądu bez rozbierania całej konstrukcji nośnej. Bez większych problemów możemy bowiem po kilkunastu latach skuć stare płytki czy obłożenie schodów elementami drewnianymi. W to miejsce możemy od nowa wykonać docelowe wykończenie schodów nowymi materiałami, przy jednoczesnym ciągłym zachowaniu możliwości komunikacji dolnej i górnej części domu. Tego typu remonty schodów drewnianych wiążą się z koniecznością rozebrania całej bądź większości istniejącej konstrukcji nośnej.
Schody drewniane (samonośna konstrukcja z drewna)
Zwolennicy schodów drewnianych na pierwszym miejscu stawiają ich „delikatny” i bardziej „lekki” wygląd w porównaniu do schodów betonowych. Jest to argument jak najbardziej słuszny, jednakże przy wyborze schodów warto przeanalizować również wszystkie aspekty użytkowe, a nie tylko efekt wizualny i dekoracyjny.
Schody drewniane łatwiej można wykonywać o dowolnie wybranych kształtach konstrukcji, gdyż drewno, w przeciwieństwie do betonu, bardzo łatwo daje się obrabiać i docinać.
Zaletą schodów drewnianych samonośnych jest ich niższa całkowita cena niż schodów betonowych (beton + wykończenie).
Jednakże w przypadku schodów drewnianych od razu musimy wykonać cała konstrukcję, a zatem całkowity koszt wykończenia schodów poniesiemy już na etapie budowy (nie ma możliwości rozbicia kosztów tak jak przy schodach betonowych).
Wprzypadku schodów drewnianych konstrukcje schodów prostych i zabiegowych nie różnią cenowo się tak istotnie jak przy schodach betonowych. Wzrost kosztów schodów zabiegowych to ok 10-20%. Cena spoczników przy schodach drewnianych jest bardzo różna i zależy od stopnia skomplikowania konstrukcji spocznika.
Schody drewniane charakteryzują się niskim poziomem bezpieczeństwa w razie pożaru, gdyż przy dłużej trwającym ogniu ulegną istotnemu uszkodzeniu, a nawet czasami całkowitemu zniszczeniu, bez możliwości skorzystania z nich w celu ewakuacji.
W porównaniu do konstrukcji betonowych, schody drewniane można użytkować od razu po ich zmontowaniu, bez konieczności czekania na związanie betonu. Schody takie można wykonać (zamontować w domu) w ciągu 1-2 dni.
Przykładowa wycena schodów betonowych i drewnianych
Wycena schodów prostych, bez spoczników pośrednich, z 14 stopnicami o równych wymiarach typowych dla domków jednorodzinnych, z jednej strony schody znajdują się przy ścianie, natomiast druga powierzchnia boczna pozostaje widoczna, barierki stalowe z drewnianymi słupkami (średnie ceny na podstawie wycen ośmiu firm wykonawczych, cena uwzględnia materiały i robociznę):
Schody betonowe proste – wariant I:
- 2000zł (beton)
- 11000zł obłożenie drewnem (dąb, stopnice+podstopnice)
- 500 otynkowanie bocznej i spodniej części schodów
Razem: 13500zł
Schody betonowe proste – wariant II:
- 2000zł (beton)
- 9600zł obłożenie drewnem (dąb, stopnice)
- 800zł otynkowanie podstopnic i bocznej oraz spodniej części schodów
Razem: 12400zł
Schody betonowe proste – wariant Ia
- 2000zł (beton)
- 9000zł obłożenie drewnem (jesion lub buk, stopnice+podstopnice)
- 500 otynkowanie bocznej i spodniej części schodów
Razem: 11500zł
Schody betonowe proste – wariant IIa:
- 2000zł (beton)
- 7600zł obłożenie drewnem (jesion lub buk, stopnice)
- 800zł otynkowanie podstopnic i bocznej oraz spodniej części schodów
Razem: 10400zł
Schody drewniane dębowe: 9500-11000zł
Schody drewniane jesionowe lub bukowe: 8500 – 9700zł.
Jakie schody wybrać - drewno czy beton?
Konstrukcje betonowe i drewniane dla wielu osób różnią się głównie kwestiami estetycznymi. Zwolennicy schodów drewnianych jako najważniejszy argument stawiają lekkość konstrukcji i możliwość jej dowolnego kształtowania.
Pomijając jednak kwestie estetyczne, gdyż jest to sprawa bardzo subiektywna, schody betonowe dają nam wiele dodatkowych korzyści.
Przede wszystkim można je użytkować po zalaniu betonem, bez konieczności ponoszenia od razu dużych nakładów finansowych. W całym rozrachunku schody takie będą z pewnością droższe od konstrukcji drewnianej, lecz koszty te, w razie potrzeby, możemy rozłożyć nawet na kilka lat, przez co w pewnych sytuacjach schody betonowe mogą być dla nas korzystniejsze finansowo.
Dzięki odsunięciu w czasie wykończenia schodów betonowych, możemy z powodzeniem wykonywać inne prace w górnej części domu (tynkowanie, malowanie, płytki, układanie podłóg itp.), bez ryzyka, że wykonawcy uszkodzą nam docelową drogą powierzchnię schodów. Ma to znaczenie szczególnie w przypadku wykończenia schodów drewnem, które jest stosunkowo miękkie i wrażliwe na uszkodzenia np. od przypadkowego uderzenia.
Ostatecznie zalecamy zatem wybór schodów betonowych, które następnie można wykończyć różnego rodzaju materiałami dekoracyjnymi jak drewno (dąb, jesion, buk), płytki czy elementy kamienne. Jeśli jednak komuś zależy głównie na delikatnej i lekkiej konstrukcji, lepszym rozwiązaniem będą schody drewniane.
Zespół redakcyjny portalu zbudujmydom.pl