Pierwszym etapem jest dokładne wyznaczenie miejsca wykonania schodów. Należy przy tym brać pod uwagę wygodne dojścia do budynku i odpowiednio dobrać wymiary schodów.
Schody nie powinny być zbyt wysokie, zaleca się, aby wysokość pojedynczych stopni była nie większa niż 15cm i jednocześnie aby stopni nie było więcej niż 10-14. W przypadku schodów zewnętrznych najczęściej warunkuje nam to wykonanie 3-7 stopni, w zależności od usytuowania wejścia do budynku względem otaczającego terenu.
Szerokość schodów należy dobierać z uwzględnieniem swobodnego dojścia do wszystkich wejść w budynku. Nie powinna ona być jednak mniejsza niż 100cm co pozwoli na bezpieczne minięcie się dwóch osób.
Wiele osób zastanawia się jaką kostkę wybrać do wykonania schodów? Zwykłą, najtańszą szarą kostkę betonową czy może kostki kolorowe lub kamienne. Wszystko zależy tutaj od indywidualnego gustu. Na schody zewnętrzne praktycznie każda kostka będzie dobra, nie ma tutaj potrzeby kupowania drogich i bardzo wytrzymałych kostek o grubościach powyżej 8-10cm.
W przypadku kostek betonowych wystarczy grubość 6cm, natomiast w kostkach kamiennych ok 6-8cm. Kostki betonowe są powszechnie dostępne i mają w miarę ujednolicone wymiary. Nieco inaczej jest w przypadku kostek kamiennych. Warto tutaj dokładnie zwrócić uwagę na sposób obrobienia kamienia, inaczej bowiem wygląda i układana jest kostka z bokami łupanymi (nieregularnymi), a inaczej eleganckie kostki z bokami ciętymi i górną powierzchnią szlifowaną.
Wybierając rodzaj i kolorystykę kostek warto wziąć pod uwagę także kolor elewacji, w tym strefy cokołowe oraz innych elementów architektury ogrodowej.
Kostki nie wolno układać bezpośrednio na warstwie gruntu. Dopuszczalne są dwie technologie – układanie schodów na warstwie podsypki piaskowej lub na warstwie z chudego betonu. W przypadku ścieżek ogrodowych często w zupełności wystarczy, że kostki brukowe ułożymy na zagęszczonej warstwie piasku o grubości ok. 15-20cm.
W przypadku schodów zdecydowanie lepszym i trwalszym rozwiązaniem jest wykonanie podbudowy z chudego betonu. Przy małych powierzchniach schodów można zakupić gotowe suche mieszanki, które rozrabia się z wodą i wlewa bezpośrednio w przygotowane miejsce pod kostkę brukową.
Warstwa betonu powinna mieć grubość ok. 10-20cm, przy czym zaleca się najczęściej 15-20cm. Pod betonem można ułożyć cienką warstwę piasku o grubości ok. 5-10cm, którą warto zagęścić aby łatwiej układać i wyrównywać późniejszą warstwę podbudowy betonowej.
Kostki brukowe powinny być układane ze spadkiem ok. 1-2% w kierunku „do dołu”, tj. tak, aby woda opadowa spływała ze schodów na ogród, a nigdy w stronę budynku. Schody brukowane mają najczęściej głębokość ok. 20-30cm, co oznacza, że na tej długości powinniśmy uzyskać różnicę wysokości ok. 4-6cm (ok. 2%) co zapewni sprawne odprowadzenie wody.
Spadki można profilować układając kostki brukowe lecz warto już na etapie wylewania podbudowy betonowej odpowiednio przygotować pochylenie, co znacznie ułatwi późniejsze profilowanie stopnic.
Schody brukowane powinny być na krawędziach zabezpieczone poprzez ułożenie prefabrykowanych palisad lub obrzeży. Elementy te dostępne są zarówno jako betonowe w różnych kolorach jak również kamienne. W przypadku schodów z kostki brukowej warto ułożyć na krawędziach obrzeża o szerokości ok. 6-8cm i wysokości 30cm.
Układając obrzeża należy pamiętać, aby od zewnętrznej strony obsypać je warstwą betonu co zapobiegnie przewróceniu się obrzeży w czasie układania kostek brukowych.
Jeśli nie wykonamy obramowania to w krótkim czasie kostki zaczną się rozchodzić i schody stopniowo ulegną zniszczeniu. Zjawisko to dotyczy zarówno kostek układanych wyłącznie na piasku jak i na podbudowie betonowej.
Na wykonanej podbudowie betonowej rozpoczynamy układanie kostek brukowych. Kostki należy układać od krawędzi ściśle dobijając jedną do drugiej. W tym celu należy używać specjalnych młotków gumowych. Nie wolno stosować młotków zwykłych gdyż uszkodzą one powierzchnię kostek. Stosowanie dodatkowych podkładek drewnianych również nie jest dobrym rozwiązaniem gdyż trudniej wtedy pilnować właściwego ułożenia kostek względem siebie (deska zasłania nam część schodów).
Kostki można układać na podsypce piaskowe lub cementowo-piaskowej o grubości ok. 2-4cm. Zaleca się układanie schodów na warstwie zaprawy cementowo-piaskowej co znacznie zwiększa trwałość i wytrzymałość schodów. W marketach i składach budowlanych można zakupić gotowe suche mieszanki przeznaczone właśnie na podsypkę pod schody brukowane. Zaletą takich gotowych wyrobów jest ich duża odporność na działanie mrozów co nie zawsze uzyskamy jeśli samodzielnie będziemy przygotowywali podsypkę bez doświadczenia w pracach betonowych.
Po ułożeniu każdego ze stopni kostki można zagęszczać przy użyciu specjalnych zagęszczarek płytowych (obowiązkowo z podkładką polimerową aby nie uszkodzić kostek). Przy małych powierzchniach stopnic zagęszczanie można ograniczyć do ręcznego ubijania kostek młotkiem gumowym, przy czym należy dokładnie kontrolować równość całej powierzchni i jej właściwy spadek.
Szczeliny między kostkami można wypełniać piaskiem kwarcowym lub ciekłą zaprawą cementowo-piaskową. W warunkach domowych lepszą i łatwiejszą w wykonaniu jest metoda wypełniania spoin czystym piaskiem kwarcowym.
W tym celu należy rozsypać piasek na powierzchni schodów i dokładnie zamiatać tak długo, aż piasek wypełni wszystkie szczeliny. W kolejnym etapie można schody polać wodą co pozwoli na lepsze samozagęszczenie się piasku.
W przypadku wypełniania szczelin zaprawą cementową należy bardzo dokładnie wlewać zaprawę w spoiny aby nie zabrudzić trwale powierzchni kostek. Ma to znaczenie szczególnie przy kostkach brukowych, z których trudno jest usunąć stwardniałe pozostałości zaprawy czy betonu.
Zespół redakcyjny portalu zbudujmydom.pl