Budowa domu | Zbudujmydom.pl | Logo
Budowa domu | Zbudujmydom.pl | Logo
zbudujmydom.plNowoczesny portal budowlany

Kompostownik w ogrodzie - jak założyć, jakie odpady wrzucać do kompostownika?

Autor artykułu: Tomasz Sochacki
Tomasz Sochacki
Jak zrobić kompostownik w ogrodzie?
Źródło: Freepik
Czy zastanawiałeś się kiedyś, co zrobić z resztkami jedzenia i odpadami ogrodowymi? Kompostownik to świetne rozwiązanie, które pozwala na przekształcenie tych pozornie bezużytecznych materiałów w coś naprawdę wartościowego. Dzięki niemu nie tylko zmniejszasz ilość odpadów trafiających na wysypiska, ale także tworzysz naturalny nawóz dla swojego ogrodu.

Dlaczego warto założyć kompostownik?

Założenie kompostownika w ogrodzie to doskonały sposób na zmniejszenie ilości odpadów, które trafiają na wysypiska. Dzięki temu nie tylko przyczyniasz się do ochrony środowiska, ale także tworzysz wartościowy, naturalny nawóz dla swoich roślin. Kompostowanie pozwala na przekształcenie resztek organicznych w bogaty w składniki odżywcze materiał, który poprawia strukturę gleby i wspiera zdrowy wzrost roślin. Korzyści z posiadania kompostownika obejmują:

  • Redukcję odpadów - mniej śmieci trafia na wysypiska, co zmniejsza ich negatywny wpływ na środowisko.

  • Produkcję naturalnego nawozu - kompost wzbogaca glebę w próchnicę, co czyni ją bardziej pulchną i przewiewną.

  • Poprawę jakości gleby - regularne stosowanie kompostu zwiększa żyzność gleby i wspomaga rozwój pożytecznych mikroorganizmów.

Kolejnym atutem kompostowania są oszczędności finansowe. Zamiast kupować drogie nawozy sztuczne, możesz samodzielnie produkować ekologiczny nawóz we własnym ogrodzie. To nie tylko ekonomiczne rozwiązanie, ale również sposób na prowadzenie bardziej zrównoważonego stylu życia. Warto również podkreślić ekologiczne aspekty kompostowania – zmniejszenie śladu węglowego oraz wsparcie dla bioróżnorodności poprzez tworzenie przyjaznych warunków dla mikroorganizmów i dżdżownic. Posiadanie kompostownika to krok w stronę bardziej świadomego i odpowiedzialnego podejścia do zarządzania odpadami.

Czym jest kompostownik i jak działa?

Kompostownik to niezwykle przydatne narzędzie w ogrodzie, które pozwala na efektywne przetwarzanie odpadów organicznych. Działa na zasadzie naturalnego rozkładu resztek roślinnych i kuchennych, dzięki czemu powstaje wartościowy nawóz. Proces ten jest możliwy dzięki działalności mikroorganizmów, takich jak bakterie i grzyby, które rozkładają materię organiczną na prostsze związki. W kompostowniku zachodzą procesy biologiczne, które przekształcają odpady w próchnicę, wzbogacając glebę w składniki odżywcze.

zalety własnego kompostownika w ogrodzie - co do niego wrzucać
Źródło: Freepik

W kompostowniku kluczową rolę odgrywają mikroorganizmy, które działają jako naturalni "przetwórcy" odpadów. Dzięki ich pracy, odpady organiczne są stopniowo rozkładane i przekształcane w humus. Aby proces ten przebiegał sprawnie, ważne jest zapewnienie odpowiednich warunków:

  • dostępu do tlenu, co umożliwia tlenowy rozkład materii,

  • utrzymania wilgotności, która sprzyja aktywności mikroorganizmów,

  • odpowiedniej temperatury, która przyspiesza procesy biologiczne.

Dzięki temu kompostownik staje się nie tylko miejscem utylizacji odpadów, ale także źródłem cennego nawozu dla Twojego ogrodu.

Jak zrobić kompostownik w ogrodzie?

Budowa kompostownika w ogrodzie to świetny sposób na przekształcenie odpadów organicznych w wartościowy nawóz. Aby stworzyć własny kompostownik, warto zacząć od wyboru odpowiednich materiałów. Możesz wykorzystać drewniane palety, które są łatwo dostępne i ekologiczne, lub zdecydować się na plastikowe pojemniki, które zapewniają lepszą izolację termiczną. Montaż kompostownika z palet jest prosty: wystarczy ustawić cztery palety w formie kwadratu, a następnie połączyć je gwoździami lub wkrętami. Jeśli wybierzesz plastikowy pojemnik, upewnij się, że ma on otwory wentylacyjne, które umożliwią cyrkulację powietrza.

Wybierając miejsce na kompostownik w ogrodzie, zwróć uwagę na kilka istotnych czynników. Kompostownik powinien być umieszczony w miejscu o umiarkowanym nasłonecznieniu i osłoniętym od wiatru. Gleba pod nim powinna być przepuszczalna, aby nadmiar wilgoci mógł swobodnie odpływać. Optymalne wymiary kompostownika to szerokość około 150 cm i wysokość nieprzekraczająca 120 cm. Dzięki temu zapewnisz odpowiednią przestrzeń dla powietrza wewnątrz konstrukcji, co jest kluczowe dla prawidłowego procesu rozkładu odpadów. Pamiętaj także o przepisach prawnych dotyczących lokalizacji kompostownika – powinien on znajdować się minimum 2 metry od granicy działki i 5 metrów od budynków mieszkalnych.

Co wrzucać do kompostownika?

Kompostowanie to świetny sposób na przekształcenie odpadów organicznych w wartościowy nawóz, który wzbogaci Twoją glebę. Do kompostownika możesz wrzucać różnorodne materiały, które z łatwością znajdziesz w swoim domu i ogrodzie. Warto zacząć od resztek roślinnych, takich jak skoszona trawa czy drobne gałęzie. Doskonale sprawdzą się również obierki warzyw i owoców, które są bogate w składniki odżywcze. Nie zapomnij o fusach z kawy i herbaty, które nie tylko wzbogacają kompost, ale także pomagają w utrzymaniu odpowiedniego pH.

zalety własnego kompostownika w ogrodzie - co do niego wrzucać
Źródło: Freepik

Jednak nie wszystko nadaje się do kompostowania. Unikaj wrzucania do kompostownika mięsa, nabiału oraz gotowanych resztek, ponieważ mogą one przyciągać niepożądane zwierzęta i powodować nieprzyjemne zapachy. Ważne jest również prawidłowe układanie warstw odpadów, aby zapewnić odpowiednią cyrkulację powietrza i wilgotność. Pamiętaj, aby każda warstwa była dobrze wymieszana i niezbyt gruba, co przyspieszy proces rozkładu. Oto lista rzeczy, które warto wrzucać do kompostownika:

  • Drobne gałęzie

  • Skoszona trawa

  • Obierki warzyw i owoców

  • Fusy z kawy i herbaty

  • Torf lub ziemia ogrodowa jako warstwa pochłaniająca składniki mineralne

Pamiętając o tych zasadach, stworzysz idealne środowisko dla mikroorganizmów, które przekształcą Twoje odpady w cenny nawóz.

Gdzie postawić kompostownik w ogrodzie?

Wybór odpowiedniego miejsca na kompostownik w ogrodzie jest kluczowy dla jego efektywnego działania. Przede wszystkim, warto unikać miejsc mocno nasłonecznionych, ponieważ nadmierne promieniowanie słoneczne może prowadzić do szybkiego wysychania składowanej zawartości. Zamiast tego, wybierz obszar o delikatnym zacienieniu, który jednocześnie będzie chroniony przed silnymi podmuchami wiatru. Taka lokalizacja zapewni stabilną wilgotność i temperaturę wewnątrz kompostownika, co jest niezbędne dla prawidłowego rozkładu materii organicznej.

Przy wyborze miejsca warto również zwrócić uwagę na przepuszczalność gleby. Kompostownik najlepiej umieścić na terenie o dobrej przepuszczalności, unikając betonowych powierzchni czy mokradeł, które mogą uniemożliwić odpływ nadmiaru wody. Pamiętaj także o przepisach prawnych dotyczących odległości od budynków i działek sąsiednich. Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury, kompostownik o pojemności nieprzekraczającej 10 m³ powinien znajdować się minimum 2 metry od granicy działki oraz 5 metrów od sąsiedniego budynku mieszkalnego. Dzięki temu unikniesz ewentualnych konfliktów z sąsiadami i zapewnisz sobie spokój podczas korzystania z kompostownika.

Jak przyspieszyć proces kompostowania?

Aby przyspieszyć proces kompostowania, warto zastosować kilka sprawdzonych metod. Jednym z najskuteczniejszych sposobów jest wprowadzenie do kompostownika dżdżownic kalifornijskich. Te pożyteczne stworzenia nie tylko przyspieszają rozkład materii organicznej, ale także poprawiają strukturę kompostu poprzez tworzenie tuneli, które zwiększają cyrkulację powietrza. Dodatkowo, dżdżownice wzbogacają kompost w wartościowe składniki odżywcze, co czyni go jeszcze bardziej efektywnym nawozem.

zalety własnego kompostownika w ogrodzie - co do niego wrzucać
Źródło: Freepik

Innym sposobem na przyspieszenie procesu jest stosowanie naparów ziołowych, takich jak te z pokrzywy czy rumianku. Napary te działają jako naturalne aktywatory, wspomagając rozwój mikroorganizmów odpowiedzialnych za rozkład materii organicznej. Ważne jest również utrzymanie odpowiedniej wilgotności i cyrkulacji powietrza w kompostowniku. Aby to osiągnąć, warto regularnie podlewać pryzmę wodą oraz przemieszczać warstwy odpadów. Pamiętaj o kilku zasadach:

  • Utrzymuj wilgotność na poziomie, który pozwala na zachowanie struktury pryzmy, ale unikać nadmiernego zalewania.

  • Zadbaj o dobrą cyrkulację powietrza poprzez regularne przekopywanie kompostu.

  • Stosuj naturalne aktywatory, takie jak napary ziołowe czy dżdżownice kalifornijskie.

Dzięki tym prostym zabiegom proces kompostowania stanie się szybszy i bardziej efektywny, a Ty będziesz mógł cieszyć się wysokiej jakości nawozem w krótszym czasie.

Podsumowanie

Założenie kompostownika w ogrodzie to nie tylko sposób na zmniejszenie ilości odpadów, ale także na stworzenie wartościowego nawozu dla roślin. Kompostowanie przekształca resztki organiczne w bogaty materiał odżywczy, który poprawia strukturę gleby i wspiera zdrowy wzrost roślin. Dzięki temu mniej śmieci trafia na wysypiska, co korzystnie wpływa na środowisko. Dodatkowo, kompost wzbogaca glebę w próchnicę, czyniąc ją bardziej pulchną i przewiewną, co zwiększa jej żyzność i wspomaga rozwój pożytecznych mikroorganizmów.

Kompostownik to także oszczędność finansowa, ponieważ pozwala na produkcję ekologicznego nawozu we własnym zakresie, eliminując potrzebę zakupu drogich nawozów sztucznych. To rozwiązanie sprzyja zrównoważonemu stylowi życia i zmniejsza ślad węglowy. Warto również pamiętać o odpowiednim miejscu dla kompostownika – powinien być umieszczony w umiarkowanym cieniu i osłonięty od wiatru, aby zapewnić stabilne warunki dla rozkładu materii organicznej. Dzięki tym działaniom kompostownik staje się nie tylko miejscem utylizacji odpadów, ale także źródłem cennego nawozu dla ogrodu.

Źródło: Zespół redakcyjny portalu zbudujmydom.pl

(Tomasz Sochacki, 17 lutego 2025)
Kalkulator kredytu hipotecznego

Kalkulator kredytu hipotecznego

Kalkulator kredytowy

Myślisz o zakupie domu czy mieszkania lub może planujesz rozpocząć budowę? Zobacz ile wyniesie cię orientacyjna rata kredytu hipotecznego.
Cena nieruchomości:
Udział własny: 20 %
(Wiele banków wymaga udziału własnego na poziomie min. 20%.)
5%80%
Okres spłaty: 30 lat
(Im krótszy okres tym wyższa rata miesięczna. Najczęściej wybierany okres to 25 lub 30 lat.)
5 lat35 lat
Szacunkowa rata miesięczna:
0
Powyższa kalkulacja ma charakter orientacyjny i nie stanowi oferty w rozumieniu art. 66 par. 1 Kodeksu Cywilnego. Ostateczne warunki finansowania zależą od decyzji banku i oceny zdolności kredytowej.
śledź nas na Facebook
Kalkulator kredytowy
Kalkulator kredytowy
Ceny mieszkań w Polsce
Ceny mieszkań w Polsce
Podłoga na ogrzewaniu podłogowym - jak dobrze wybrać?
Podłoga na ogrzewaniu podłogowym - jak dobrze wybrać?

Jaka podłoga będzie najlepsza na ogrzewanie podłogowe?

Jaka podłoga będzie najlepsza na ogrzewanie podłogowe?

Jak zrobić wylewkę samopoziomującą?
Jak zrobić wylewkę samopoziomującą?

Wylewka samopoziomująca - co to jest, ile kosztuje, jak można wykonać wylewkę samodzielnie?

Wylewka samopoziomująca - co to jest, ile kosztuje, jak można wykonać wylewkę samodzielnie?

Jak zrobić samodzielnie wędzarnię w ogrodzie?
Jak zrobić samodzielnie wędzarnię w ogrodzie?

Budowa wędzarni ogrodowej: jak zrobić wędzarnię?

Budowa wędzarni ogrodowej: jak zrobić wędzarnię?

Nowoczesne przepusty dachowe
Nowoczesne przepusty dachowe

Nowoczesne przepusty dachowe - innowacyjne rozwiązania dla domu i przemysłu

Nowoczesne przepusty dachowe - innowacyjne rozwiązania dla domu i przemysłu

Jaka farba do malowania pokoju - matowa czy z połyskiem?
Jaka farba do malowania pokoju - matowa czy z połyskiem?

Malowanie pokoju: Wybrać farbę z połyskiem czy matową? Zalety i wady obu rozwiązań.

Malowanie pokoju: Wybrać farbę z połyskiem czy matową? Zalety i wady obu rozwiązań.

Wybór wiertarki oraz wkrętarki do domu, na co zwracać uwagę.
Wybór wiertarki oraz wkrętarki do domu, na co zwracać uwagę.

Jak wybrać wiertarkę i wkrętarkę do prac domowych i ogrodowych? Koszty i porady zakupowe.

Jak wybrać wiertarkę i wkrętarkę do prac domowych i ogrodowych? Koszty i porady zakupowe.

Jaki komin - murowany czy systemowy, porównanie obu rozwiązań.
Jaki komin - murowany czy systemowy, porównanie obu rozwiązań.

Komin murowany czy systemowy - który wybrać? Wady, zalety i koszty obu rozwiązań

Komin murowany czy systemowy - który wybrać? Wady, zalety i koszty obu rozwiązań

Jak wybrać meble na mały taras?
Jak wybrać meble na mały taras?

Meble do Małego Ogrodu i Tarasu: Wybór, Koszty i Rodzaje

Meble do Małego Ogrodu i Tarasu: Wybór, Koszty i Rodzaje

Sposoby wiercenia w płytkach ceramicznych i gresowych
Sposoby wiercenia w płytkach ceramicznych i gresowych

Jak skutecznie wiercić w płytkach ceramicznych i gresowych?

Jak skutecznie wiercić w płytkach ceramicznych i gresowych?

Profile do balustrady szklanej - jak je poprawnie wybrać?
Profile do balustrady szklanej - jak je poprawnie wybrać?

Jak dopasować profile do balustrad całoszklanych?

Jak dopasować profile do balustrad całoszklanych?

Rodzaje i koszty odśnieżarki domowej
Rodzaje i koszty odśnieżarki domowej

Jak wybrać idealną odśnieżarkę do domu: rodzaje, koszty i kluczowe cechy

Jak wybrać idealną odśnieżarkę do domu: rodzaje, koszty i kluczowe cechy

Zabezpieczenie domu i mieszkania przy małych dzieciach
Zabezpieczenie domu i mieszkania przy małych dzieciach

Jak zabezpieczyć dom i mieszkanie gdy mamy małe dzieci? Zabezpieczenie schodów, szafek, gniazdek.

Jak zabezpieczyć dom i mieszkanie gdy mamy małe dzieci? Zabezpieczenie schodów, szafek, gniazdek.

Dywan czy wykładzina dywanowa, które rozwiązanie sprawdzi się w sypialni dziecięcej?
Dywan czy wykładzina dywanowa, które rozwiązanie sprawdzi się w sypialni dziecięcej?

Dywan czy wykładzina dywanowa - Co wybrać do pokoju dziecięcego i sypialni?

Dywan czy wykładzina dywanowa - Co wybrać do pokoju dziecięcego i sypialni?

Sauna fińska czy parowa? Co wybrać?
Sauna fińska czy parowa? Co wybrać?

Czym się różni sauna fińska od sauny parowej?

Czym się różni sauna fińska od sauny parowej?

Jak zabezpieczyć dom przed wyjazdem na wakacje?
Jak zabezpieczyć dom przed wyjazdem na wakacje?

Zabezpiecz swój dom i ogród przed wakacyjnym wyjazdem

Zabezpiecz swój dom i ogród przed wakacyjnym wyjazdem

Jak wybrać dobry blat kuchenny?
Jak wybrać dobry blat kuchenny?

Jak wybrać idealny blat do kuchni? Poradnik dla osób planujących remont

Jak wybrać idealny blat do kuchni? Poradnik dla osób planujących remont

Suszenie butów - jak suszyć buty po treningu?
Suszenie butów - jak suszyć buty po treningu?

Jak i gdzie suszyć buty po treningu lub praniu? Domowe sposoby na bezpieczne suszenie obuwia

Jak i gdzie suszyć buty po treningu lub praniu? Domowe sposoby na bezpieczne suszenie obuwia

Jak wybrać odpowiednie wiertło?
Jak wybrać odpowiednie wiertło?

Rodzaje wierteł - jakie wybrać wiertło do drewna, metalu czy betonu?

Rodzaje wierteł - jakie wybrać wiertło do drewna, metalu czy betonu?

Umywalki nablatowe w stylowych aranżacjach łazienek
Umywalki nablatowe w stylowych aranżacjach łazienek

Minimalizm, glamour czy japandi? Umywalki nablatowe w stylowych aranżacjach łazienek

Minimalizm, glamour czy japandi? Umywalki nablatowe w stylowych aranżacjach łazienek

śledź nas na Facebook
Samodzielne tworzenie obrazów - dekoracja ściann w domu
Samodzielne tworzenie obrazów - dekoracja ściann w domu

Jak namalować obrazy do dekoracji domu samodzielnie? Oto kilka sprawdzonych sposobów dla każdego!

Jak namalować obrazy do dekoracji domu samodzielnie? Oto kilka sprawdzonych sposobów dla każdego!

Z czego zrobić schody zewnętrzne?
Z czego zrobić schody zewnętrzne?

Schody zewnętrzne - kostka brukowa, granit czy płytki gresowe?

Schody zewnętrzne - kostka brukowa, granit czy płytki gresowe?

Co można zrobić z gabionów w ogrodzie?
Co można zrobić z gabionów w ogrodzie?

Gabiony w ogrodzie: Kreatywne pomysły na dekoracje i ogrodzenia

Gabiony w ogrodzie: Kreatywne pomysły na dekoracje i ogrodzenia

Koszt budowy fundamentów w domu jednorodzinnnym
Koszt budowy fundamentów w domu jednorodzinnnym

Ile kosztuje budowa fundamentów w domu jednorodzinnym o powierzchni 100m2?

Ile kosztuje budowa fundamentów w domu jednorodzinnym o powierzchni 100m2?

Zalety wkrętarek Milwaukee
Zalety wkrętarek Milwaukee

Wiertarko-wkrętarka Milwaukee - najważniejsze zalety i polecane modele

Wiertarko-wkrętarka Milwaukee - najważniejsze zalety i polecane modele

Jak urządzić garaż?
Jak urządzić garaż?

Pomysły na urządzenie garażu w środku - inspiracje, które ułatwią organizację

Pomysły na urządzenie garażu w środku - inspiracje, które ułatwią organizację

Konserwacja, mycie i czyszczenie podłogi drewnianej - jak to zrobić dobrze, jakie środki używać?
Konserwacja, mycie i czyszczenie podłogi drewnianej - jak to zrobić dobrze, jakie środki używać?

Konserwacja podłóg drewnianych: Jak myć, czyścić i dbać o olejowane i lakierowane powierzchnie

Konserwacja podłóg drewnianych: Jak myć, czyścić i dbać o olejowane i lakierowane powierzchnie

Ile kosztuje ocieplenie celulozą i czy warto w to inwestować?
Ile kosztuje ocieplenie celulozą i czy warto w to inwestować?

Ocieplenie domu celulozą - zalety, wady, ile to kosztuje?

Ocieplenie domu celulozą - zalety, wady, ile to kosztuje?

Błędy przy użyciu wkrętów tarasowych
Błędy przy użyciu wkrętów tarasowych

Najczęstsze błędy przy użyciu wkrętów tarasowych i jak ich unikać

Najczęstsze błędy przy użyciu wkrętów tarasowych i jak ich unikać

Jak dobrze wybrać progi drzwiowe?
Jak dobrze wybrać progi drzwiowe?

Progi drzwiowe - nie tylko estetyczny detal, ale i funkcjonalny element budowy

Progi drzwiowe - nie tylko estetyczny detal, ale i funkcjonalny element budowy

Jak zaprojektować siłownię zewnętrzną?
Jak zaprojektować siłownię zewnętrzną?

Siłownie zewnętrzne - niezbędne elementy do wyposażenia

Siłownie zewnętrzne - niezbędne elementy do wyposażenia

Strefa powodziowa - jak sprawdzić czy działka leży w strefie zalewowej?
Strefa powodziowa - jak sprawdzić czy działka leży w strefie zalewowej?

Jak sprawdzić, czy nieruchomość leży na terenach zalewowych?

Jak sprawdzić, czy nieruchomość leży na terenach zalewowych?

zabezpieczanie palet drewnianych
zabezpieczanie palet drewnianych

Palety drewniane a owady i grzyby - jak chronić drewno przed szkodnikami?

Palety drewniane a owady i grzyby - jak chronić drewno przed szkodnikami?

Jak zaprojektować ścieżki w ogrodzie?
Jak zaprojektować ścieżki w ogrodzie?

Ścieżki i chodniki w ogrodzie - jak stworzyć funkcjonalną i piękną przestrzeń?

Ścieżki i chodniki w ogrodzie - jak stworzyć funkcjonalną i piękną przestrzeń?

Kalkulator kredytu hipotecznego

Kalkulator kredytu hipotecznego

Kalkulator kredytowy

Myślisz o zakupie domu czy mieszkania lub może planujesz rozpocząć budowę? Zobacz ile wyniesie cię orientacyjna rata kredytu hipotecznego.
Cena nieruchomości:
Udział własny: 20 %
(Wiele banków wymaga udziału własnego na poziomie min. 20%.)
5%80%
Okres spłaty: 30 lat
(Im krótszy okres tym wyższa rata miesięczna. Najczęściej wybierany okres to 25 lub 30 lat.)
5 lat35 lat
Szacunkowa rata miesięczna:
0
Powyższa kalkulacja ma charakter orientacyjny i nie stanowi oferty w rozumieniu art. 66 par. 1 Kodeksu Cywilnego. Ostateczne warunki finansowania zależą od decyzji banku i oceny zdolności kredytowej.
Tomasz Sochacki

Tomasz Sochacki

Specjalista w dziedzinie budownictwa, z wykształcenia inżynier budownictwa lądowego, przez wiele lat pracował jako projektant.
Własciciel portalu zbudujmydom i pasjonat budownictwa oraz nowoczesnych technologii.

Polecane artykuły

Wokół domu

Więcej artykułów...
zbudujmydom.pl
Nowoczesny portal budowlany
Portal zbudujmydom.pl tworzy zespół inżynierów budownictwa, którzy posiadają zarówno podstawy teoretyczne jak i duże doświadczenie praktyczne, zdobyte na budowach w całej Polsce. Część z naszych ekspertów stanowią czynni kierownicy budów, doświadczeni zarówno przy domach jednorodzinnych jak i przy dużych inwestycjach budowlanych. Staramy się w jasny i przejrzysty sposób omawiać cały proces budowlany od fundamentów aż po dach i ostatecznie wykończenie domu. Przedstawiamy również porady związane z kwestiami formalno-prawnymi, aby ułatwić poruszanie się we właściwych przepisach, co wcześniej czy później spotka każdego inwestora.
Korzystając ze strony, akceptujesz naszą politykę prywatności i wyrażasz zgodę na zapisywanie cookies.