Ściany działowe powinny być wytrzymałe, aby móc utrzymać ciężar wiszących na nich przedmiotów (czasami bardzo ciężkich) oraz powinny charakteryzować się jak najlepszymi możliwościami izolacji akustycznej. Na rynku dostępnych jest wiele rozwiązań dla budowy ścian wewnętrznych. Omawiamy najbardziej popularnie technologie z analizą kosztów budowy 1m2 ściany w zależności od użytego materiału. W artykule omówiono również co raz częściej stosowane pustaki szklane, tzw. luksfery, stanowiące ciekawy element dekoracyjny ściany działowej.
Cegła pełna, dziurawka, klinkier
Ściany działowe wykonane z cegieł pełnych, dziurawek lub klinkieru są bardzo ciężkie, ale jednocześnie mają najlepsze parametry izolacyjności akustycznej. Na ścianach z cegły pełnej i klinkieru bez problemu możemy wieszać ciężkie przedmioty. Podobnie w przypadku cegły dziurawki, jednakże w tym wypadku warto zastosować mocniejsze kołki, gdyż mogą one znaleźć się w pustych przestrzeniach w cegle.
Ściany z cegły są bardzo odporne na uszkodzenia mechaniczne, lecz jednocześnie, dzięki dużemu ciężarowi, istotnie obciążają strop. Z tego względu ścianki z cegły stawia się na odpowiednio zaprojektowanych wzmocnieniach stropu lub na dodatkowych belkach żelbetowych, które oparte są na ścianach nośnych. Należy zatem z dużą ostrożnością zmieniać lokalizację ścianek działowych na wyższych kondygnacjach, konsultując zmiany z projektantem lub kierownikiem budowy.
Zastosowanie cegły dziurawki może zmniejszyć ciężar ściany o 20-30%. Jednakże jednocześnie cegła dziurawka będzie słabiej tłumiła dźwięki niż cegła pełna.
Dla ścianek działowych najczęściej stosuje się cegły (pełne, dziurawki, klinkier) o wymiarach 25x12x6,5cm.
Wykonanie takiej ścianki wewnętrznej jest bardzo pracochłonne, gdyż na 1m2 ściany przypada ok 60 szt. cegieł i duża ilość zaprawy.
Większość dostępnych na rynku cegieł pełnych i dziurawek ma duże odchylenia wymiarowe i nierówne powierzchni. Wymaga to zatem otynkowania ściany, na grubość tynku min. 1,0-1,5cm, co zwiększa całkowity koszt budowy ścianki działowej. Prace wykończeniowe można przyspieszyć jeśli zamiast tynkowania wykonamy obudowanie cegieł płytami g-k, których nie trzeba tynkować, a jedynie nanieść warstwę gładzi gipsowej przed malowaniem.
Ścian z cegły klinkierowej nie trzeba tynkować, jednakże jest to rozwiązanie bardzo drogie, z uwagi na wysokie ceny dobrej jakości klinkieru.
Pustaki ceramiczne
Pustaki ceramiczne o grubości 11,5cm są często stosowane do wznoszenia ścianek działowych. Jest to materiał stosunkowo niedrogi, tańszy od ścianki z cegły pełnej lub dziurawki.
Pustaki umożliwiają szybsze murowanie ścian w stosuku do cegły, ze względu na większy rozmiar (ok. 50x20x11,5cm) oraz możliwość układania na pióro i wpust.
Ścianki działowe z pustaków ceramicznych (np. Porotherm 11,5) zapewniają stosunkowo dobre parametry akustyczne w pomieszczeniach. Zaleca się jednak wykonanie dodatkowego wyciszenia ścianek dzielących pomieszczenia mieszkalne od łazienki i WC.
Pustaki ceramiczne należy otynkować, najczęściej tynkiem grubości 1,0-1,5cm. Można je również, podobnie jak ściany z cegieł, wykończyć płytami g-k.
Ściany z pustaków umożliwiają wieszanie ciężkich przedmiotów, jednakże przy dużym ciężarze może zajść konieczność stosowania specjalnie dedykowanych do ceramiki poryzowanej kołków rozprężnych.
Bloczki betonowe
Bloczki z betonu komórkowego są bardzo popularnym materiałem do budowy ścianek działowych. Ich istotną zaletą jest możliwość łatwego docinania i kształtowania praktycznie dowolnych powierzchni. Umożiwiają także szybkie drążenie bruzd pod okablowanie.
Bloczki jednak charakteryzują się znacznie gorszymi zdolnościami izolacji akustycznej niż ceramika czy cegły pełne i dziurawki.
Ścianki z betonu komórkowego są mniej odporne na uszkodzenia mechaniczne, lecz stosunkowo łatwo naprawić wszelkie ubytki i wykruszenia.
Standardowe bloczki betonowe na ścianki działowe mają wymiary (60x20x11,5cm) co umożliwia szybkie wykonywanie ścianek i znacznie mniejsze zużycie zaprawy niż przy cegłach.
W przeciwieństwie do cegieł, bloczki betonowe produkowane są z mała odchyłką wymiarową, przez co możliwe jest murowanie na cienkie spoiny oraz naniesienie wykończeniowego tynku grubości 0,8-1,0cm. Jednakże, z uwagi na małą izolacyjność akustyczną, ścianki z betonu komórkowego zaleca się, szczególnie w pomieszczeniach mieszkalnych, tynkować grubszą warstwą masy (1,5cm), aby zwiększyć zdolność tłumienia dźwięków.
Dostępne są również specjalne płyty g-k z dodatkową warstwą izolacji akustycznej, jednakże znacząco podnosi to całkowite koszty budowy ściany.
Beton komórkowy charakteryzuje się stosunkowo małą wytrzymałością. Z tego względu należy z dużą ostrożnością wieszać na nim ciężkie przedmioty.
Bloczki keramzytowo-betonowe
Bloczki keramzytowe stanowią ciekawą alternatywę dla zwolenników bloczków betonowych na ścianki działowe. Mają bowiem większą wytrzymałość, co umożliwi wieszanie cięższych przedmiotów (jednakże nadal wytrzymałość ta jest mniejsza niż cegły czy pustaka ceramicznego).
Pustaki z lekkiego betonu (na bazie kruszywa keramzytowego) maja również lepsze, w porównaniu do bloczków z betonu komórkowego, zdolności izolacji akustycznej.
Ściany z bloczków keramzytowych można murować na standardowe zaprawy i wykańczać typowymi tynkami gipsowymi, wapiennymi, cementowo-wapiennymi lub glinianymi (tzw. tynkami ekologicznymi).
Koszt wykonania 1m2 ściany z bloczków keramzytowych jest niższy od typowych bloczków z betonu komórkowego, jednakże materiał ten najczęściej trzeba kupować w większych ilościach, aby uzyskać dobre ceny. Przy niewielkiej liczbie bloczków, koszt może być zbliżony do betonu komórkowego.
Bloczki silikatowe (wapienno-piaskowe)
Dostępne są bloczki silikatowe (wapienno-piaskowe) pełne lub drążone, posiadające specjalne rowki np. dla ułożenia w nich kabli, przez co nie jest konieczne wykonywanie bruzd w ścianie.
Ścianki działowe z bloczków silikatowych mają bardzo dobre parametry akustyczne. Bloczki grubości 8cm charakteryzują się podwyższonymi standardami izolacji akustycznej dla ścian działowych. W praktyce zapewni to większy komfort mieszkania, szczególnie w pomieszczeniach zlokalizowanych przy łazience czy WC.
Bloczki silikatowe produkowane są z bardzo dużą dokładnością wymiarową, przez co nie wymagają tynkowania na dużą grubość. Przeważnie wystarczy naniesienie tynku o grubości 0,5-0,8cm. Jeśli ściany z bloczków wapienno-piaskowych zostaną wymurowane idealnie prosto, możliwe będzie nawet zrezygnowanie z tynkowania, i wykończenie powierzchni jedynie gładzią, po wcześniejszym zaszpachlowaniu miejscowych nierówności.
Silikaty odznaczają się dużą wytrzymałością i ciężarem. Dzięki temu można bez problemu wieszać na nich ciężkie przedmioty, bez ryzyka uszkodzenia ściany.
Koszt wykonania 1m2 ściany z bloczków silikatowych jest porównywalny do ścianek działowych z pustaków ceramicznych. Pustaki należy jednak otynkować, co zwiększy koszt takiej ścianki.
Prefabrykowane płyty gipsowe
Ścianki działowe można również wykonywać z prefabrykowanych płyt gipsowych, o grubości zazwyczaj 8 lub 10cm (na zamówienie dostępne są również płyty 6cm). Płyty łączy się na pióro i wpust z wykorzystaniem kleju gipsowego. Dostępne są również płyty wodoodporne, które można stosować jako ściany działowe w łazienkach.
Prefabrykowane płyty gipsowe mają średnią zdolność pochłaniania dźwięków. Charakteryzują się jednak możliwością zapewnienia w pomieszczeniach dobrego mikroklimatu, dzięki zdolności gipsu do wchłaniania i późniejszego oddawania pary wodnej zawartej w powietrzu.
Tak wykonane ściany wewnętrzne nie wymagaja tynkowania. Wystarczy zaszpachlować miejsca połączeń i nałożyć gładź gipsową.
Wieszanie ciężkich przedmiotów na płytach prefabrykowanych jest ograniczone, gdyż gips nie jest tak mocnym materiałem jak pustaki ceramiczne czy cegła. Nie zaleca się montażu na ścianach gipsowych przedmiotów i urządzeń o bardzo dużych ciężarach.
Płyty produkowane są w znormalizowanych wymiarach 66,6x50x8cm (ewentualnie grubości 6 lub 10cm).
Tego typu rozwiązanie spotykane jest dość rzadko z uwagi na wysoki koszt prefabrykatów gipsowych.
Ścianki szkieletowe (gipsowo-kartonowe)
Konstrukcje szkieletowe ścian działowych oznaczają wykonanie ścianki z dwóch powierzchni płyt gipsowo-kartonowych, ewentualnie gipsowo-włóknowych, montowanych do specjalnych rusztów aluminiowych. Pomiędzy płyty najczęściej układa się wełnę mineralną. Całkowita grubość takiej ścianki ma najczęściej ok. 12cm.
Tego typu konstrukcja ogranicza mokre prace na budowie, i pozwala w szybkim czasie postawić dużą ilość ścianek wewnętrznych. Po wykonaniu ścianki są gładkie i nie ma potrzeby ich tynkowania. Po zaszpachlowaniu połączeń płyt można nanosić gładź gipsową i docelowe powłoki malarskie.
Jeśli do budowy zostaną wykorzystane dobrej jakości płyty i wełna mineralna, można osiągnąć przyzwoite parametry izolacyjności akustycznej. Niestety nawet przy najlepszych materiałach nie będą one tak dobre jak przy cegłach, pustakach czy silikatach.
Dużą wadą konstrukcji szkieletowych jest ich bardzo mała wytrzymałość na uderzenie i uszkodzenie.
Kolejna wadą jest brak możliwości wieszania ciężkich przedmiotów. Częściowo problem ten można wykluczyć montując cięższe rzeczy bezpośrednio do rusztu aluminiowego, jednakże po wykończeniu ścianek nie zawsze dokładnie wiemy gdzie elementy konstrukcyjne się znajdują. Jeśli stosujemy konstrukcje z płytami g-k w łazienkach, zaleca się wykonanie dodatkowej warstwy izolacji w płynie (nawet na płytach wodoodpornych).
