Dachówka naturalna, angobowana czy glazurowana?

Jeśli zdecydowaliśmy się na wykończenie dachu dachówką ceramiczną, stajemy przed dylematem wyboru jej konkretnego rodzaju i kolorystyki. Producenci oferują najczęściej trzy podstawowe typy, tj. dachówkę naturalną, angobowaną oraz glazurowaną. Różnią się one sposobem wykonania i wykończenia zewnętrznej powierzchni, co jednak bezpośrednio przekłada się na cenę.

Niestety nie ma jednej uniwersalnej dachówki dla każdego typu dachu, rodzaju i charakteru domu oraz warunków mikroklimatu w jakich dom się znajduje. Poniżej opisujemy podstawowe cechy każdego typu dachówki i staramy się pomóc w wyborze.

Dachówka ceramiczna naturalna

Naturalna dachówka ceramiczna powstaje w procesie wypalania odpowiednio przygotowanej gliny. Główny nacisk kładzie się na to, aby gotowe dachówki cechowała jak najmniejsza nasiąkliwość oraz aby były one mrozoodporne.

Ponieważ glina nie występuje praktycznie nigdy w całkowicie jednorodnych złożach, wypalone z niej dachówki nie będą miały identycznie tego samego koloru. Dachówki naturalne mają kolor ceglano-czerwony, na co mają wpływ związki żelaza zawarte w glince.

Dachówka naturalna posiada porowatą powierzchnię, co jest powodem jej szybkiego brudzenia się. Jednocześnie nie posiada ona właściwości samoczyszczących, dlatego dach taki będzie wymagał częstszej konserwacji niż pokrycia z dachówki glazurowanej.

Jeśli dom znajduje się blisko terenów leśnych lub bagiennych, musimy liczyć się z ryzykiem szybszego porastania dachówek naturalnych mchem.

Dachówka ceramiczna angobowana

Technologia angobowania polega na odpowiednim barwieniu powierzchni dachówki w celu uzyskania jednakowej kolorystyki dla całej partii produkcyjnej. W metodzie angobowania nanosi się na dobrze wysuszoną dachówkę (lecz przed rozpoczęciem wypalania) warstwę z tzw. szlachetnej glinki.

Glinka to odpowiednio dobrana ciekła masa bardzo drobno zmielonej gliny z różnymi domieszkami, które mają nadać powierzchni dachówki określoną kolorystykę. Dopiero gdy naniesiona warstwa angoby wyschnie, dachówkę poddaje się procesowi wypalania. Zapewnia to bardzo dobre związane podstawowej glinianej dachówki z warstwą barwionej angoby.

W większości przypadków barwienie poprzez naniesienie cienkiej warstwy angoby dotyczy wyłącznie zewnętrznej, widocznej powierzchni dachówki. Z tego względu wszelkie zarysowania lub cięcia przekrojowe przez dachówkę uwidocznią w jej przekroju bazowy, ceglasto-czerwony kolor.

Problem ten nie występuje przy dachówkach z tzw. barwieniem w masie, gdzie cała dachówka, z każdej strony oraz w przekroju posiada podobny kolor. Technologia ta polega na odpowiednim dodaniu substancji barwiących bezpośrednio do bazowej gliny. Z tak wykonanej mieszanki formowany jest dopiero ostateczny kształt dachówki ceramicznej.

Producenci bardzo precyzyjnie dobierają proporcje poszczególnych pigmentów barwiących w stosunku do zawartości gliny, aby nie pogorszyć właściwości gotowej dachówki. Przeważnie przy dachówkach barwionych w masie, po uformowaniu kształtu dachówki z mieszaniny gliny i barwników, przed wypaleniem i tak nanosi się na zewnętrzną powierzchnię cienką warstwę angoby, jak w metodzie tradycyjnego angobowania.

Dzięki temu dachówki angobowane mają gładszą powierzchnię od dachówki naturalnej. Jednocześnie poszycie dachowe z dachówką angobowaną jest mniej podatne na zabrudzenie oraz na obrastanie mchem.

Kolorystyka ceramicznych dachówek angobowanych

Większość największych producentów oferuje dachówki angobowane w stosunkowo szerokiej gamie kolorystycznej (odcienie czerwieni, brązów, antracytu, czerni oraz zieleni).

Na rynku spotykane są również dachówki z tzw. angobą szlachetną. W technologii tej cienka warstwa angoby nanoszona na dachówkę przed wypaleniem wzbogacona jest o większe zawartości kwarcu oraz związków powodujących zjawisko zeszkliwienia. Z tego powodu na pierwszy rzut oka wydają się być podobne do dachówek glazurowanych, jednakże nie posiadają jednolitej szklistej powierzchni.

Niektórzy producenci mają w swojej ofercie również tzw. dachówki angobowane cieniowane. Produkowane są one poprzez nanoszenie dwóch rodzajów angoby, co powoduje stopniową zmianę kolorystyki na powierzchni dachówki.

Dla osób ceniących sobie niejednorodną kolorystykę naturalnych dachówek część producentów wprowadziła na rynek także dachówki angobowane, wykorzystujące specjalną angobę bezbarwną. Rozwiązanie to pozostawia pierwotny wygląd dachówki z jej jednoczesnym zabezpieczeniem przed mikroorganizmami i zabrudzeniem.

Dachówka ceramiczna glazurowana

Technologia produkcji dachówki glazurowanej polega na pokryciu wypalonej dachówki cienką warstwą stopionego szkliwa i ponownym wypaleniu tak przygotowanego elementu. W wyniku tych procesów dachówka pokryta jest jednolitym szkliwem, co nadaje jej gładką powierzchnię i jednocześnie zamyka wszystkie pory, występujące po pierwszym wypaleniu dachówki.

Dzięki wypalaniu z warstwą szkliwa dachówka glazurowana charakteryzuje się ładnym połyskiem, co nadaje budynkowi bardzo estetyczny i prestiżowy wygląd.

Gładkie szkliwo przyczynia się do zjawiska samooczyszczania dachówki po opadach deszczu i jednocześnie znacząco utrudnia porastanie powierzchni połaci dachowej mchami czy innymi mikroorganizmami.

Podczas produkcji stopione szkliwo można zabarwić praktycznie na dowolny kolor, przez co dachówki glazurowane cechuje najszersza gama kolorystyczna. Bez większych problemów zakupimy dachówkę różową niebieską, granatową oraz w wielu innych barwach).

Dachówki ceramiczne - jakie wybrać?

Wybierając rodzaj dachówki powinniśmy kierować się nie tylko względami finansowymi lecz również kryteriami wygody użytkowania i konserwacji dachu.

Jeśli chodzi o koszty to najtańszym rozwiązaniem jest dachówka naturalna. Nieco droższe są dachówki angobowane, jednakże zapewniają znacznie lepsze parametry połaci dachowej pod względem odporności na czynniki atmosferyczne i biologiczne.

Najdroższe są dachówki glazurowane. Cechuje je jednak najlepsza zdolność samooczyszczania po deszczu, a także małe ryzyko porastania mchem czy innymi organizmami biologicznymi. Jednocześnie dachówka ta posiada bardzo ładny połysk, co jest często istotnym argumentem za jej zakupem.

Powinniśmy jednak przeanalizować również warunki klimatyczne w jakich budynek się znajduje. Jeśli budujemy dom w pobliżu lasu, to połać dachowa narażona będzie na intensywne oddziaływanie mikroorganizmów oraz obrastanie mchem. Jeśli zatem w takim wypadku zdecydujemy się na najtańszą dachówkę naturalną, musimy liczyć się z koniecznością konserwacji i oczyszczania dachu co kilka lat.

W większości przypadków najbardziej optymalnym cenowo i jakościowo materiałem będzie zatem dachówka angobowana. Chyba, że zależy nam na kolorystyce nie oferowanej w angobie, to zmuszeni będziemy do zakupu droższej dachówki glazurowanej, dostępnej wielu barwach.

Nie oznacza to jednak, że dachówki naturalne nie znajdą żadnych nabywców. Tego typu dachówki dobrze sprawdzają się podczas renowacji dachów starych budynków, np. dworków czy małych pałacyków. Potrafią znacznie lepiej niż angoba czy glazura oddać historyczny charakter budynku.

Zespół redakcyjny portalu zbudujmydom.pl