Woda opadowa może zostać zagospodarowana w różny sposób, w zależności od wielkości dachu, a tym samym ilości wód, wielkości działki oraz możliwości finansowych inwestora. Omawiamy kilka popularnych rozwiązań problemu zbierania i odpowiedniego wykorzystania wody deszczowej.
Drenaż ze studnią chłonną
Wprowadzenie wody opadowej do drenażu, a następnie do studni chłonnej, to bardzo efektywne rozwiązanie, niezależnie od wielkości dachu i ilości spływającej wody.
Dobrym, sprawdzonym rozwiązaniem jest wbudowanie na końcu rynny specjalnego wpustu rynnowego z osadnikiem (który umożliwi np. oczyszczenie wylotu z liści w okresie jesiennym), a następnie rozprowadzenie wody drenażem po trawnikach, z końcowym wpuszczeniem deszczówki do studni chłonnej.
Odpowiednio przemyślany i dobrze wykonany drenaż zapewni bardzo dobre warunki wilgotnościowe gruntu dla trawników, roślin ozdobnych czy ogródków warzywno-owocowych.
Studnię chłonną można wykonać z elementów gotowych (np. prefabrykowane kręgi żelbetowe lub tworzywa sztuczne) lub w formie studni z kruszywa kamiennego. Temat wykonania drenażu ze studnią chłonną opisany został m.in. w artykule „Odprowadzenie wody z dachu do studni chłonnej”.
Wprowadzenie wody deszczowej do gruntu przy budynku
Drenaż jest rozwiązaniem bardzo efektywnym, lecz niestety rodzi pewne wydatki, związane z zakupem rur drenarskich, kruszywa otaczającego (np. pospółka), ewentualną włókniną oraz robocizną. Dla inwestorów nie posiadających odpowiedniego budżetu na wykonanie drenażu, dobrym rozwiązaniem będzie wprowadzenie wody do studni wykonanej z kruszywa kamiennego.
Ważne jest, aby studnia taka zlokalizowana została w odległości nie mniejszej niż 70-100cm od ścian zewnętrznych budynku. Zbyt bliskie usytuowanie wylotu rynny w stosunku do ścian fundamentowych może doprowadzić do ich ciągłego zawilgocenia, co z kolei szybko skutkować będzie zagrzybieniem wewnątrz domu czy osłabieniem wytrzymałości ścian zewnętrznych.
Studnię można wykonać z elementów betonowych, z tworzywa sztucznego (np. specjalne rury karbowane PEHD) lub w formie studni z kruszywa kamiennego.
W przypadku kamienia, zaleca się wykopanie studni o średnicy ok. 50-70cm na głębokość dochodzącą do poziomu wody gruntowej, lecz nie płycej niż 1,2-1,5m. Tak wykonany wykop zaleca się zabezpieczyć włókniną, umożliwiającą filtrowanie wody. W następnej kolejności dół należy zasypać kamieniami. Zaleca się stosowanie kamieni o średnicy nie mniejszej niż 2-3cm, co pozwoli na stworzenie w studni dużej ilości pustek powietrznych, które będą w stanie gromadzić wodę, zanim wsiąknie ona w grunt. Górną powierzchnię takiej studni można wykończyć odpowiednio dobranym kamieniem dekoracyjnym, komponującym się z pozostałą częścią ogrodu. Jeśli nie zastosujemy włókniny wokół kruszywa kamiennego, szybko dojdzie do jego zamulenia gruntem organicznym, co znacznie zmniejszy skuteczność wchłaniania wody.
Pojemniki na deszczówkę
Specjalne systemy zbierania wody opadowej, bazujące na zbiornikach na deszczówkę, umożliwiają racjonalne podejście do oszczędzania zużycia wody.
Jeśli posiadamy w ogrodzie dużą ilość roślin ozdobnych, krzewów, roślin czy warzyw to czasowe magazynowanie wody deszczowej pozwoli nam na efektywne jej wykorzystanie do podlewania ogrodu.
Należy jednak zwracać uwagę na jakość takiej wody. Do podlewania krzewów i roślin ozdobnych dobra będzie praktycznie każda deszczówka zebrana z dachu. Jednakże do podlewania warzyw czy owoców zaleca się stosowanie wody możliwie jak najczystszej. Można tutaj użyć zebranej deszczówki, lecz rozwiązanie takie zalecane jest głównie na terenach wiejskich, gdzie nie występuje duże zanieczyszczenie powietrza (od ruchu pojazdów, fabryk itp.).
Zbiornik na wodę opadową podłączamy do rynny poprzez specjalny łącznik, który warto aby umożliwiał ręczne lub automatyczne odcinanie przepływu do pojemnika, w przypadku jego napełnienia.
Podlewanie wodą z takiego zbiornika znacznie ułatwia zastosowanie pompy zanurzeniowej, połączonej z wężem ogrodowym i odpowiednią końcówką, tzw. zraszaczem.
Jeśli zdecydujemy się na rozwiązanie z pojemnikiem na deszczówkę, pamiętajmy również, aby co jakiś czas dokładnie wyczyścić zbiornik, co ograniczy zanieczyszczenie i zabrudzenie gromadzonej w nim wody.
Studnie kamienne stosowane są również przy zastąpieniu tradycyjnego wylotu rynny specjalnym łańcuchem rynnowym. Stosuje się je jednak wyłącznie przy małej powierzchni dachu, gdyż zbyt duża ilość wody opadowej nie będzie w stanie spływać po łańcuchu, co doprowadzi do niekontrolowanego rozpryskiwania się deszczówki po ścianach budynku.
Rozprowadzacz wody deszczowej montowany do rynny
Kolejnym możliwym do zastosowania rozwiązaniem jest montaż tzw. rozprowadzacza wody opadowej. Montuje się go bezpośrednio na wylocie każdej z rynien. Jest to podłużny element, który na końcu posiada niewielkie otwory, przez które gromadzona woda wypływa na powierzchnię trawnika.
Rozwiązanie to może być stosowane przy małych powierzchniach dachu. Przy większej ilości wody opadowej większość popularnych rozprowadzaczy nie będzie w stanie odpowiednio szybko odprowadzić wodę po za rynny, co skutkować może znacznym pogorszeniem przepustowości i wydajności całego systemu rynnowego.
Przy niewielkiej powierzchni dachu rozprowadzacz umożliwia odsunięcie „wylotu” wody opadowej z rynny po za obręb ścian budynku na odległość ok .50-100cm.
Należy jednak z dużą ostrożnością podchodzić do stosowania rozprowadzaczy montowanych na rynnach. jest to dobre rozwiązanie w czasie budowy, jednakże później, w czasie użytkowania domu i ogrodu, lepszy i wydajniejszy będzie drenaż, studnie kamienne lub zbiorniki na deszczówkę.
Co zrobić z wodą deszczową z dachu?
Najwydajniejszym, z opisywanych w artykule rozwiązań, jest zastosowanie drenażu ze studnią chłonną. Osoby, które cenią sobie oszczędność wody, mogą skutecznie połączyć system drenażowy ze zbiornikiem na deszczówkę. W tym celu należy na rynnie zamontować specjalny system, umożliwiający kierowanie wody do pojemnika na deszczówkę lub do drenażu (poprzez wpust rynnowy).
Studnię chłonną można wykonać z gotowych kręgów betonowych, karbowanych rur z tworzywa sztucznego (PEHD) lub jako wykop, wypełniony odpowiednio dobranym materiałem kamiennym w otulinie z włókniny.
Warto pamiętać, że decydując się na drenaż, w istotny sposób ułatwimy sobie przyszłościowe utrzymanie roślin ogrodowych i trawników. Jest to co prawda znaczny wydatek, lecz w praktyce, po wykonaniu trawników, nawet mając zasoby finansowe i tak nie zdecydujemy się na ponowne przekopywanie całego ogrodu. Warto zatem już na początku dobrze przemyśleć sposób zagospodarowania wody opadowej spływającej z powierzchni dachu.
Zespół redakcyjny portalu zbudujmydom.pl