Murowanie ścian z pustaków ceramicznych nie różni się istotnie od innych prac murarskich. Obecnie dostępne na rynku pustaki umożliwiają stosunkowo szybkie wznoszenie ścian. Pustaki tradycyjne murowane są na typowych zaprawach murarskich. Można zakupić również tzw. pustaki termoizolacyjne, jak np. Dryfix, Thermoziegel itp., które często układane mogą być na specjalnych suchych zaprawach piankowych (co istotnie skraca czas budowy i wznoszenia ścian budynku).
Niezbędne narzędzia murarskie
Do wznoszenia ścian z pustaków ceramicznych potrzebne są typowe narzędzia murarskie, jak kielnia, szpachle itp. oraz przede wszystkim dokładna poziomica. Zaleca się zakup poziomicy o długości 2-3m dla kontroli spoziomowania po długości ściany i po wysokości oraz poziomicy krótkiej (ok. 1m) do bieżącej kontroli w czasie murowania oraz do sprawdzania narożników i krótszych odcinków ściany.
Do przycinania pustaków warto zakupić szlifierkę kątową o możliwie dużej tarczy (z tarczami do betonu i ceramiki) lub tzw. piły szablowe. Ze względu na duże wymiary pustaków nie sprawdzą się tutaj tanie, tradycyjne piły stołowe.
Przygotowanie zaprawy murarskiej
Do murowania ścian z pustaków ceramicznych możemy stosować zaprawy tradycyjne, piankowe lub tzw. zaprawy ciepłochronne. Zaprawy piankowe stosowane są raczej tylko w przypadku pustaków z wewnętrznym ociepleniem z wełny mineralnej. Dla pustaków tradycyjnych ciekawą alternatywą jest zaprawa ciepłochronna, która zapewnia mniejsze straty ciepła na połączeniach między pustakami. Niestety wiąże się to również z wyższymi wydatkami na zaprawę, co może istotnie wpłynąć na koszt wykonania ścian nośnych. Dla murowania ścian dwu i trójwarstwowych oraz ścian działowych i nośnych wewnętrznych zaleca się stosowanie zapraw tradycyjnych (zaprawy ciepłochronne nie dadzą w tych wypadkach dużych efektów w zwiększeniu termo-izolacyjności ścian).
Niezależnie od rodzaju zaprawy, tradycyjnej czy ciepłochronnej, przygotowujemy ją w betoniarce lub poprzez ręczne rozrabianie (zalecane raczej wyłącznie dla małego zakresu prac murarskich).
W czasie przygotowywania zaprawy pamiętajmy, że powinna ona zostać w miarę szybko zużyta, bez długiego okresu składowania, szczególnie przy wyższych temperaturach powietrza. Z tego względu zaleca się odpowiedni dobór wielkości zarobu do wydajności ekipy murarskiej (najczęściej z jednego zarobu dla 2-3 osobowej ekipy produkuje się 2-2,5 taczki zaprawy).
Gotowa zaprawa powinna mieć konsystencję gęsto-plastyczną, jednakże nie może być zbyt gęsta, gdyż utrudni to jej rozprowadzanie i poziomowanie pustaków. Ważne także, aby zaprawa murarska nie była zbyt płynna, co spowoduje jej spływanie do otworów w wyrobach ceramicznych, a tym samy przełoży się na znacznie większą ilość zaprawy niezbędnej do postawienia ścian.
Stosowanie tradycyjnych zapraw wymaga temperatury powietrza nie niższej niż +5 stopni Celsjusza. Przy temperaturach niższych warto sięgnąć po specjalnezaprawy przeciwmrozowe.
Murowanie pierwszej warstwy pustaków
Przed ułożeniem pierwszej warstwy należy skontrolować spoziomowanie ścian fundamentowych oraz poprawność i ciągłość wykonanej izolacji poziomej (powinna ona zostać ułożona z naddatkiem ok. 10cm).
Do ustawienia poziomu można stosować niwelator, poziomice laserowe lub bardzo dokładne poziomice wężowe (działające w oparciu o zasadę naczyń połączonych). Dokładne wypoziomowanie pierwszej warstwy pozwoli uniknąć późniejszego ciągłego przenoszenia i zwiększania błędu spoziomowania w górnych warstwach pustaków.
W celu zapewnianie optymalnego czasu wiązania zaprawy warto pustaki wcześniej zwilżyć wodą. W czasie murowania w wysokich temperaturach, powyżej 20 stopni, wskazane jest nawet okresowe polewanie wodą pustaków znajdujących się na paletach.
Pierwszą warstwę pustaków układamy na wcześniej wykonanej warstwie wyrównującej z zaprawy murarskiej.
Murowanie rozpoczynamy zawsze od narożników. Pamiętajmy o nakładaniu zaprawy również na boczne powierzchnie pustaków ustawianych w narożach. Jest to istotne dla zapewnienia mocnego i trwałego związania prostopadłych ścian budynku.
Pustaki, po ustawieniu i wstępnym spoziomowaniu, w celu dokładnego ułożenia w pionie i poziomie możemy dobijać młotkiem gumowym (nigdy młotkiem tradycyjnym, który uszkodzi powierzchnie elementów ceramicznych).
Kolejne warstwy pustaków ceramicznych
Kolejne, wyższe partie pustaków ceramicznych układa się naprzemiennie, aby spoiny pionowe warstwy niższej nie pokrywały się ze spoinami sąsiedniej warstwy wyższej.
Zaleca się prace murarskie rozpoczynać od narożników, układając w nich co najmniej trzy warstwy pustaków. Technika ta określana jest czasem jako „wyciąganie narożników”. Pamiętajmy, aby pustaki układane w narożach były możliwie dużymi elementami, które zapewnią stabilność ściany. Docinki i wąskie elementy, jeśli wymagać tego będzie długość ściany, lepiej wmurować w części środkowej w miejscu, gdzie nie spowoduje to zmniejszenia wytrzymałości konstrukcji. Przewiązania kolejnych warstw pustaków (przesunięcia spoin pionowych) powinny być nie mniejsze niż 10cm, a w wyjątkowych sytuacjach (np. przy elementach docinanych) nie mniejsze niż 5cm.
Zaprawa w kolejnych warstwach pustaków powinna mieć grubość ok. 10-15mm. Nie ma konieczności stosowania zapraw na łączeniach bocznych (za wyjątkiem pustaków w narożnikach, gdzie warto takie połączenie wzmocnić dodatkową cienką warstwą zaprawy).
Pamiętajmy, że zaprawę należy nanosić na całej szerokości muru z pustaków ceramicznych! Niedopuszczalne jest stosowanie tzw. metody „placków” lub nakładania zaprawy w cienkich pasach podłużnych (za wyjątkiem stosowania suchych zapraw piankowych).
Układanie zaprawy w pasach wzdłuż muru, zamiast na całej powierzchni pustaków, umożliwia co prawda znaczne oszczędności finansowe, jednakże może to zmniejszyć wytrzymałość ściany nawet o 50%, w związku z czym decyzja o takim sposobie murowania powinna zostać skonsultowana z projektantem. Jednocześnie ściana taka charakteryzować się będzie gorszymi właściwościami termo-izolacyjności, co przyszłościowo przełoży się na większe straty ciepła.
Większość dostępnych na rynku pustaków ceramicznych przystosowanych jest do murowania na pióro i wpust. Z tego względu nie trzeba wykonywać spoin bocznych. Aby jednak uniknąć wpływania zaprawy między pustaki, co może prowadzić do ich „rozchodzenia się” (tzw. rolowanie zaprawy) pustaki należy wstawiać od góry i dopiero później dociskać w celu dokładnego spoziomowania.
Aby zachować poziom na całej długości ściany należy stale kontrolować grubość układanej zaprawy. Warto stosować sznurki murarskie rozciągane na tyczkach czy prętach, które istotnie ułatwiają właściwe ustawianie pustaków.
Połączenie ceramicznej ściany nośnej i działowej
Wyróżniamy dwa podstawowe rodzaje połączeń ścian zewnętrznych i wewnętrznych. Połączenie ściany zewnętrznej z wewnętrzną ścianą o charakterze nośnym zaleca się wykonywać wraz z murowaniem ścian zewnętrznych. W tym celu należy w co drugiej warstwie wpuszczać w ścianę zewnętrzną pustaki ściany wewnętrznej na głębokość 10-15cm. Na połączeniu tym zaleca się układać dodatkową przekładkę styropianową (np. z dociętych elementów płyty XPS) o grubości 5cm. Przekładka zapewni dobre warunki izolacyjności cieplnej muru w miejscu połączenia ścian.
Pozostałe pustaki (w co drugiej warstwie) łączymy bezpośrednio z pustakami ściany zewnętrznej. Na połączeniu tym należy zaprawę murarską nakładać również na boczne powierzchnie pustaków ściany wewnętrznej.
Jeśli wewnętrzne ściany nośne chcemy murować w okresie późniejszym, warto przewidzieć możliwość późniejszego wsunięcia co drugiego pustaka w ścianę zewnętrzną, poprzez docięcie pustaków w ścianie zewnętrznej lub stosowanie odpowiednio mniejszych elementów.
W przypadku wewnętrznych ścian działowych, które najczęściej muruje się po wykonaniu ścian nośnych, należy przewidzieć możliwość ich połączenia ze ścianami nośnymi. W tym celu, w ścianach nośnych, należy wmontować specjalne kotwy stalowe (stal ocynkowana). Układa się je w warstwie zaprawy tak, aby kotwa znalazła się w spoinach poziomych zarówno ściany nośnej jak i działowej.
Jeśli wykonujemy ścianki działowe na piętrze, w przypadku stropów gęstożebrowych, zaleca się ich murowanie dopiero po wylaniu warstwy nadbetonu na stropie. Wynika to z tego, że belki stropowe mogą się nieznacznie odkształcić w początkowej fazie po zalaniu betonem, co spowodowałoby uszkodzenia i pęknięcia w górnych warstwach wymurowanych ścian działowych. Odczekanie z ich murowaniem do momentu zakończenia prac stropowych zapewni stabilność i właściwą wytrzymałość ścian działowych.
Zespół redakcyjny portalu zbudujmydom.pl
