Surową deskę drewnianą możemy wykończyć na dwa sposoby. Pierwszy z nich to lakierowanie, co umożliwia nadanie podłodze charakterystycznego połysku. Drugą metodą, w Polsce rzadziej stosowaną, jest zabieg olejowania.
W artykule omawiamy dostępne na rynku lakiery do tradycyjnych podłóg drewnianych i doradzamy w wyborze lakieru, który w najlepszym stopniu spełni nasze oczekiwania dla danego pomieszczenia.
Rodzaje lakierów do podłogi drewnianej
Podstawowy, ogólny podział dzieli lakiery na wodorozcieńczalne i rozpuszczalnikowe. Lakiery oferowane na rynku to najczęściej wyroby jedno lub dwuskładnikowe, np. lakiery poliuretanowe, akrylowo-poliuretanowe, akrylowo-uretanowe itp.
Lakiery wieloskładnikowe mogą często wymagać połączenia poszczególnych składników przed nanoszeniem lakieru na podłogę, co dla mniej doświadczonych osób może stwarzać nieco problemów wykonawczych (ważne jest zachowanie stałych, identycznych proporcji dla każdej ilości rozrabianego lakieru).
Ponad to lakiery różnią się między sobą zawartością żywic, które w największym stopniu decydują o odporności lakieru na zarysowania i pęknięcia.
Odporność lakierów podłogowych na zarysowanie
Wbrew powszechnie panującej opinii lakiery wodorozcieńczalne wcale nie mają dużo mniejszej wytrzymałości niż lakiery na bazie rozpuszczalników. Wynika to z faktu, że na odporność lakieru na uszkodzenia największy wpływ ma ilość i jakość zastosowanych żywic. Często lakiery z dolnej półki cenowej mają w swoim składzie małą ilość żywic o bardzo niskiej jakości, co szybko przełoży się na liczne zarysowania i uszkodzenia podłogi.
Opinia taka, o małej wytrzymałości lakierów wodorozcieńczalnych, wynika przeważnie z nieumiejętnego ich nanoszenia na deski drewniane. Lakiery te wymagają bowiem bardzo precyzyjnej aplikacji oraz przycięcia wystających włosków drewna. Jeśli nie wykonamy takiego przycięcia i włoski w drewnie pozostaną podniesione, wytrzymałość warstwy lakieru będzie niska, a podłoga będzie podatna na wszelkie uszkodzenia.
Czy lakier zmienia kolorystykę desek drewnianych?
W najmniejszym stopniu na kolorystykę drewna wpływają lakiery wodne, np. lakiery wodorozcieńczalne poliuretanowe. Zachowują one wygląd słojów w deskach bez istotnej zmiany ich kolorystyki.
Z kolei lakiery rozpuszczalnikowe w dość dużym stopniu ingerują w barwę surowych desek, zmieniając ją na lekko złocisty odcień. Oczywiście stopień zmiany barwy będzie zależał również od gatunku drewna.
Na rynku dostępne są także specjalne lakiery barwiące, które pozwalają uzyskać na podłodze nietypową kolorystykę, np. odcienie zieleni, bieli, szarości itp. Warto w tym wypadku wybrać lakier od razu zabarwiony na konkretny kolor. Można zakupić również lakier bezbarwny, przystosowany do wymieszania ze specjalnymi pigmentami kolorowymi. Rozwiązanie to wymaga jednak bardzo dokładnej aplikacji barwników, gdyż łatwo możemy w kolejnych zarobach zmienić docelowy odcień lakieru.
Lakier podkładowy - kiedy jest konieczny?
Po za wyborem docelowego lakieru należy również sprawdzić, czy dla danego gatunku drewna i lakieru zachodzi konieczność położenia warstwy lakieru podkładowego. Są to najczęściej lakiery wodne, których zadaniem jest wzmocnienie surowej deski i zabezpieczenie jej krawędzi przed sklejeniem – dotyczy to np. desek bukowych, które w czasie użytkowania w dużym stopniu mogą pracować.
W przypadku drewna dębowego najczęściej nie ma konieczności stosowania lakieru podkładowego. Należy jednak sprawdzić również, czy wybrany przez nas docelowy lakier nie wymaga warstwy podkładowej.
Lakiery podkładowe obowiązkowo należy stosować na drewnie egzotycznym. W tym wypadku lakier ten pozwoli zneutralizować naturalnie występujące w drewnie olejki eteryczne. Niektóre gatunki drewna egzotycznego mogą zawierać duże ilości żywicy, powodującej łuszczenie się i pękanie warstwy lakieru. Aby tego uniknąć należy odtłuścić drewno, stosując specjalne preparaty przeznaczone do konkretnego gatunku drewna i docelowego lakieru.
Jaki lakier wybrać do podłogi drewnianej?
Wybór lakieru zależy przede wszystkim od rodzaju pomieszczenia i wymaganej odporności warstwy lakieru na zarysowania.W przypadku podłóg narażonych na częste zarysowanie czy inne uszkodzenia mechaniczne zalecane są lakiery poliuretanowe rozpuszczalnikowe. Mają one najwyższą wytrzymałość i odporność na rysy i pęknięcia. Wybór taki polecamy szczególnie na podłogi w salonach, pomieszczeniach biurowych, holach, schodach itp. Niestety jednocześnie są to lakiery najdroższe. Wiele lakierów poliuretanowych wymaga zastosowania dodatkowej warstwy lakieru podkładowego, co jednocześnie zwiększa koszt materiałów i robocizny.
Do typowych pomieszczeń mieszkalnych dobrym rozwiązaniem będą lakiery alkidowo-uretanowe lub lakiery akrylowo-poliuretanowe. Mogą to być zarówno lakiery wodne jak i rozpuszczalnikowe. Lakiery alkidowo-uretanowe charakteryzują się wysoką odpornością na zarysowania i nie wymagają najczęściej dodatkowych lakierów podkładowych.
Zaletą lakierów wodnych jest brak intensywnych i drażniących zapachów bezpośrednio po nałożeniu lakieru na podłogę (co ma miejsce przy lakierach rozpuszczalnikowych) oraz szybkie wysychanie. Zaliczane są one do materiałów ekologicznych, przez bez problemu mogą być stosowane w przedszkolach, szkołach, pokojach dziecięcych itp.
Lakiery akrylowo-poliuretanowe dobrze sprawdzą się w pomieszczeniach sypialnianych, garderobach itp. czyli w miejscach, które nie są intensywnie użytkowane. Nie jest to jednak produkt zalecany do salonów czy pomieszczeń biurowych, gdyż ma dość niską odporność na zarysowania w stosunku do lakierów poliuretanowych.
W przypadku drewna egzotycznego obowiązkowo musimy stosować zarówno lakier podkładowy jak i odpowiednio dobrany do gatunku drewna lakier docelowy. Zasady wyboru rodzaju lakieru są tutaj takie same jak przy drewnie polskim, lecz za każdym razem musimy skontrolować, czy dany lakier możemy na pewno nakładać na konkretny gatunek deski egzotycznej. W niektórych wypadkach konieczne będą również dodatkowe zabiegi odtłuszczania podłogi przed nakładaniem lakierów.
Na podłogi nie zaleca się stosowania lakierów wodorozcieńczalnych akrylowych (jednoskładnikowych) gdyż mają one bardzo niską odporność na zarysowanie i uszkodzenia. Są one stosowane np. do zabezpieczenia stolarki okiennej, drzwiowej czy do lakierowania mebli drewnianych. Lakiery te można również stosować do ochrony boazerii ściennej.Zespół redakcyjny portalu zbudujmydom.pl