Podłoga z desek litych czy warstwowych?

Wybór pomiędzy podłogą z litego drewna a deskami trójwarstwowymi to częsty problem osób wykańczających swój nowy dom czy mieszkanie. Pomagamy poznać podstawowe różnice pomiędzy tymi technologiami.

Podstawową kwestią jest różnica w budowie obu desek podłogowych. Lita deska wykonana jest w całości z jednego kawałka drewna, gdzie pojedyncze deski, czyli tzw. klapki, łączone są na pióro i wpust jako podłoga klejona.

W przypadku desek trójwarstwowych klapki składają się z co najmniej trzech warstw. Górna powierzchnia wykonana jest z drewna dobrej jakości, jednakże ma ona grubość zaledwie kilku milimetrów. Niższe warstwy wykonane są często z miękkiego drewna, np. sosnowego. Istotne jest, że w deskach trójwarstwowych poszczególne warstwy drewna ułożone są względem siebie w taki sposób, że słoje warstw ułożone są prostopadle do siebie. Fakt ten ma znaczenie szczególnie przy ogrzewaniu podłogowym, co opisano w dalszej części artykułu.

Zarówno deski pełne (lite) jak i trójwarstwowe dostępne są z większymi lub mniejszymi fazami, w zależności od producenta i rodzaju deski.

Grubość desek trójwarstwowych najczęściej wynosi ok 14-16mm, natomiast deski lite dostępne są w grubościach nawet powyżej 20mm.

Wilgotność powietrza w pomieszczeniu

W przypadku pomieszczeń o zwiększonej wilgotności, jak łazienka, kuchnia czy pralnia, najczęściej wykonujemy podłogę z płytek. Jednakże niektórym zależy, aby również w tych miejscach znalazła się podłoga drewniana. W tym wypadku typowa podłoga z desek trójwarstwowych nie będzie najlepszym wyborem, gdyż środkowa i najniższa warstwa w takich klapkach wykonana jest przeważnie z miękkiego drewna sosnowego lub świerkowego. Drewno takie bardzo źle znosi wilgoć, co może doprowadzić do uszkodzenia struktury desek.

Lepsze będą w tym przypadku deski lite z drewna dobrej jakości, przy czym najmniej wrażliwe na wilgoć są drewna egzotyczne. Oczywiście przekłada się to na znacznie wyższą cenę tego typu podłogi.

Problemem jest jednak jeszcze kwestia rodzaju ogrzewania w pomieszczeniu. Jeśli w wilgotnym pomieszczeniu znajduje się ogrzewanie podłogowe, to nawet zastosowanie dobrej jakości deski pełnej z drewna egzotycznego może wiązać się z ryzykiem „rozchodzenia się” desek lub ich oderwania od podłoża. Dzieje się tak na skutek pracy drewna pod wpływem zmian temperatury (znaczne wahania temperatur podczas włączania i wyłączania ogrzewania podłogowego). W takiej sytuacji najlepiej znaleźć producenta, który wykonuje deski trójwarstwowe, w których każda warstwa drewna wykonana jest z materiału dobrego gatunku, odpornego na wilgoć (najlepiej drewna egzotyczne). Niestety tego typu deski warstwowe są bardzo drogie i trudno dostępne na polskim rynku w większych ilościach.

Wilgotność podłoża pod deskami podłogowymi

W przypadku podłoża narażonego na działanie wilgoci lepsze będą deski trójwarstwowe, gdyż mogą się one znacznie bardziej odkształcać pod wpływem pęcznienia i skurczu. W takich wypadkach należy jednak zadbać o wykonanie równej powierzchni posadzki oraz zakupić dobrej jakości podkłady, np. podkłady XPS.

Podłoga klejona bardzo szybko będzie wchłaniać wilgoć z podłoża, co w konsekwencji może doprowadzić do oderwania się pojedynczych klapek lub powstania szpar między poszczególnymi deskami. Wynikać to będzie ze zjawiska pęcznienia drewna, które wchłania wilgoć oraz jego skurczów po osuszeniu.

Jednakże pamiętajmy, że problem ten dotyczy tylko wyjątkowych sytuacji. W większości przypadków posadzek betonowych, nawet tych położonych na gruncie, przy dobrej izolacji przeciwwodnej i dokładnym zalaniu betonem, nie wystąpi nadmierne zawilgocenie. W praktyce wystarczy zadbać, aby wylewka betonowa została wykonana dokładnie na całej powierzchni podłogi, szczególnie we wszystkich narożnikach, czyli miejscach które najczęściej są przyczyną zawilgocenia.

Jakie deski na ogrzewanie podłogowe?

W przypadku ogrzewania podłogowego nie zaleca się układania podłogi z desek pełnych, klejonych do podłoża. W takim przypadku najlepszym rozwiązaniem będzie deska trójwarstwowa. Wynika to z faktu, że podczas zmian temperatury drewno pracuje i dochodzi do skurczów i pęcznienia desek. W przypadku podłogi klejonej do podłoża na skutek zmian wymiarów klapek może dojść do powstania szpar między deskami lub w skrajnym wypadku do oderwania desek od podłoża.

W deskach trójwarstwowych prostopadłe ułożenie włókien poszczególnych warstw pozwala zredukować problem istotnych zmian wymiarów klapek przy wahaniach temperatury. Dzieje się tak, ponieważ podczas zmian wilgotności drewno dąży do skręcenia się zgodnie z ułożeniem słoi, a przy deskach trójwarstwowych, siły działające w warstwie ułożonej poprzecznie (warstwa środkowa) przeciwdziałają temu zjawisku.

Istotne jest jednak również to jakiego rodzaju mamy w pomieszczeniu ogrzewanie podłogowe. Dla podłogi drewnianej z desek trójwarstwowych lepsze jest ogrzewanie wodne (odpowiednio rozprowadzone w posadzce wężownice wodne) niż ogrzewanie elektryczne. Wynika to z faktu, że przy ogrzewaniu wodnym zapewnione jest w miarę równomierne rozłożenie przepływu ciepła, natomiast przy ogrzewaniu elektrycznym problematyczne dla podłogi drewnianej jest skokowe napięcie. Z tego względu wielu producentów w kartach informacyjnych produktu zaznacza, że jego deska trójwarstwowa może być stosowana przy ogrzewaniu podłogowym, jednakże wyłącznie wtedy gdy jest to ogrzewanie wodne.

Izolacja akustyczna desek pełnych i warstwowych

Na izolację akustyczną główny wpływ ma sposób montażu podłogi. W przypadku podłogi klejonej, czyli przy deskach litych, podczas chodzenia po podłodze praktycznie nie słychać żadnych dodatkowych odgłosów dudnienia czy skrzypienia. Tego typu odgłosy są słyszalne na podłogach pływających, czyli typowych deskach trójwarstwowych montowanych na zamek (np. system click). Wynika to z faktu, że podłoga taka nie jest trwale przytwierdzona do posadzki, a praktycznie każda podłoga w domu posiada chociażby minimalne nierówności. Nawet najlepsze podkłady nie zawsze są w stanie całkowicie zredukować te nierówności, co w konsekwencji doprowadzi to efektu „skrzypienia” podłogi pływającej. Jednakże przy w miarę równej wylewce betonowej i dobrym jakościowo podkładzie (np. podkłady korkowe czy grubsze podkłady XPS) izolacja akustyczna podłogi warstwowej będzie wystarczająca dla codziennego użytkowania.

Samodzielny montaż podłogi drewnianej

Podłogę z desek trójwarstwowych możemy bez większych problemów ułożyć samodzielnie. Prace te nie wymagają dużego doświadczenia, ani kosztownego sprzętu. Potrzebne nam będą jedynie podstawowe narzędzia, jak młotek (najlepiej gumowy aby nie uszkodzić desek), piła elektryczna do docinania klapek lub wyrzynarka oraz tzw. podstawowy zestaw do montażu podłogi pływającej (specjalny element do dobijania elementów przyściennych oraz kliny plastikowe lub drewniane dla zachowania dylatacji od ściany).

W przypadku podłogi z litego drewna, najczęściej jest ona klejona do podłoża, a klapki są łączone na pióro i wpust. Prace te wymagają doświadczenia i bardzo dużej precyzji w dociskaniu kolejnych desek. Podłoga układana w systemie na zamek (np. click) potrafi wybaczyć wiele drobnych niedociągnięć na etapie łączenia poszczególnych desek. Dodatkowym problemem jest „ściskanie” ze sobą klejonych klepek, aby nie rozeszły się i nie powstały szpary między deskami. Podłoga pływająca umożliwia dociśnięcie i „dopchanie” pojedynczych desek nawet po ułożeniu większego fragmenty podłogi, co przy deskach klejonych jest bardzo trudne, a po dłuższej chwili od przyklejenia nawet niemożliwe bez oderwania klapki od posadzki.

Jeśli zatem decydujemy się na samodzielny montaż podłogi w nowym lub remontowanym domu, a jednocześnie nie mamy w tym zakresie doświadczenia, to zalecamy wyłącznie podłogę pływającą. Deski trójwarstwowe mogą być układane przez jedną osobę bez większego doświadczenia, która w ciągu jednego dnia jest w stanie ułożyć nawet ponad 40m2 podłogi.

Możliwość cyklinowania podłogi drewnianej

W przypadku podłogi z desek litych cyklinowanie to podstawowy zabieg renowacyjny starej, zniszczonej podłogi. Jednakże pamiętajmy, że mimo faktu, iż deska taka w całej grubości wykonana jest z litego drewna, to poszczególne deski łączone są na pióro i wpust. I to właśnie miejsce łączenia określa maksymalną grubość, na jaką podłoga może być cyklinowana. Przeważnie oznacza to co najmniej 2-3 krotne cyklinowanie z ponownym lakierowaniem.

Przy podłodze pływającej niektórzy producenci zaznaczają, że również istnieje możliwość jej jednokrotnego cyklinowania, jednakże nie jest to do końca prawdą. Faktem jest, że niektóre deski trójwarstwowe posiadają górną warstwę o grubości 5-6mm, co teoretycznie umożliwia niewielkie zeszlifowanie i ponowne lakierowanie deski. Problemem jest jednak fakt, że podłoga taka nie jest trwale związana z posadzką, co umożliwia jej niewielkie przemieszczanie się, np. podczas przejazdu profesjonalnej cykliniarki. W praktyce może to doprowadzić do powstania nierówności w grubości szlifowania na powierzchni podłogi.

Rodzaj umeblowania pomieszczeń

Choć wiele osób nie zwraca uwagi na ten czynnik przy wyborze podłogi, w praktyce ma on duże znaczenie, jednakże tylko wtedy, gdy planujemy w domu zakup bardzo ciężkich mebli, np. antycznych szaf itp. Jeśli chcemy tego typu ciężkie meble ustawić na podłodze pływającej, musimy liczyć się z faktem, że podłoga ta ulegnie lekkiemu osiadaniu w miejscu mebla i podniesieniu w dalszej odległości.

Najgorszym przypadkiem jest ustawienie ciężkich mebli przy przeciwległych ścianach, gdyż w takiej sytuacji, przy jednoczesnej dużej odległości między ścianami (ponad 5-6m) prawdopodobnie z czasem dojdzie do niewielkiego wybrzuszenia się podłogi i pęknięcia połączenia typu zamek. Doprowadzi to oczywiście do powstania szpary między deskami, praktycznie niemożliwej do naprawy bez wymiany fragmentu podłogi.

Problemy te nie występują przy podłodze z desek litych klejonych do posadzki, które nie ulegają ruchom pionowym na skutek obciążania podłogi.

Cena podłogi z desek litych i warstwowych

W większości przypadków deski lite są droższe od desek trójwarstwowych, jednakże nie jest to regułą. Wszystko zależy od grubości klapek, ich wielkości oraz gatunku drewna.

Pamiętajmy jednak, że występują istotne różnice w kosztach montażu. Podłogę pływającą możemy ułożyć samodzielnie, lub powierzyć te prace fachowcowi, który zainkasuje od nas ok 15-25zł za m2. W przypadku podłogi klejonej musimy liczyć się z kosztami rzędu 60-100zł/m2 ułożenia podłogi (cena robocizny i klejów). Dodatkowo deski lite często kupowane są jako surowe, co wymaga dodatkowych nakładów finansowych na ich lakierowanie bądź olejowanie.

Zespół redakcyjny portalu zbudujmydom.pl