Układanie płytek na zewnątrz budynku różni się nieco od standardowych płytek wewnętrznych – najczęściej ceramicznych. Panują tutaj bowiem zmienne warunki atmosferyczne.
Największym wrogiem płytek na schodach zewnętrznych są mroźne temperatury i duże zawilgocenie powietrza, które mogą z czasem prowadzić do odpadania pojedynczych płytek. Sytuacja taka wystąpi, jeśli zaniedbamy kilka ważnych zasad, jakie należy przestrzegać układając płytki zewnętrzne.
Dlaczego na zewnątrz nie należy stosować płytek ceramicznych?
Do powierzchni zewnętrznych, narażonych na działanie mrozu i śniegu, nie należy stosować płytek ceramicznych. Wynika to z dwóch powodów. Po pierwsze płytki ceramiczne mają znikomą odporność na działanie mrozu, przez co już po pierwszym sezonie mogą odpadać od powierzchni schodów – nawet przy zastosowaniu odpowiednich zapraw klejowych.
Drugą wadą ceramiki jest przeważnie duża gładkość powierzchni płytek. O ile jest to jak najbardziej pożądane w pomieszczeniach wewnątrz budynku– szczególnie przy płytkach ściennych, o tyle na schodach zewnętrznych obniża to bezpieczeństwo poruszania się po mokrych płytkach. Dobrej jakości płytki gresowe posiadają szorstką powierzchnię, która charakteryzuje się znacznie lepszą przyczepnością nawet po zawilgoceniu.
Dodatkowo warto zakupić również płytki stopnicowe, posiadające specjalne rowki i wybrzuszenia (przeważnie 3 lub 4), które jeszcze bardziej poprawiają bezpieczeństwo przy wchodzeniu i schodzeniu po schodach w czasie opadów deszczu lub tuż po nich.
Niestety wadą gresu ze względu na jego szorstką powierzchnię jest szybkie wnikanie drobinek brudu i kurzu w mikro pory płytek. W praktyce gres będzie zatem wymagał bardziej pracochłonnego czyszczenia niż gładka płytka ceramiczna.
Jaki klej stosować do płytek zewnętrznych?
Do płytek na schody zewnętrzne nie wolno stosować klejów standardowych z najniższej półki cenowej. Obowiązkowo musi to być klej mrozoodporny i odkształcalny, najlepiej z oznaczeniem S2 – klej wysoko odkształcalny.
Taka zaprawa klejowa będzie w stanie wytrzymać zmienne warunki temperaturowe bez osłabienia związania podłoża z płytką i jej odpadnięcia.
Jeśli wykonujemy prace w temperaturze ponad 25-27 stopni, warto zadbać również, aby klej charakteryzował się wydłużonym czasem otwartym – oznaczenie „E”. Pozwoli to na rozrabianie większej ilości zaprawy i przyspieszy układanie płytek. Jeśli zastosujemy zwykły klej S1 lub S2 o normalnym czasie otwartym, to należy rozrabiać klej w małych ilościach, aby nie zaczął wiązać przed ułożeniem płytek.
Izolacja przeciwwodna pod płytkami gresowymi
Nie jest to obowiązkowe, lecz wielu inwestorów decyduje się na wykonanie również dodatkowej warstwy izolacji przeciwwodnej. Zapewni to większą możliwość odkształcenia się izolacji i zaprawy klejowej na skutek działania mrozu i wilgoci, bez ryzyka odpadania płytek.
Należy jednak dobrze wybrać rodzaj takiej izolacji. Może to być np. folia w płynie lub masa uszczelniająco-izolująca, podobne jakie stosuje się w łazienkach. W tym wypadku produkt taki musi być także mrozoodporny.
Alternatywnie można stosować specjalne masy hydroizolacyjne, dedykowane przez niektórych producentów właśnie do płytek zewnętrznych.
Niezależnie od rodzaju izolacji, warto zadbać, aby miała ona grubość nie mniejszą niż 1-2mm i była warstwą o dużej odkształcalności. Dobrze sprawdzą się tutaj gęste folie w płynie, które łatwo nanosi się pędzlem lub wałkiem – przeważnie w dwóch warstwach prostopadłych do siebie.
Izolację przeciwwilgociową nanosimy bezpośrednio na oczyszczone podłoże (np. wylewka betonowa, bloczki betonowe itp.) i stanowi ona podkład pod zaprawę klejową.
Jak poprawnie układać płytki gresowe?
Przede wszystkim należy rozpocząć prace od dokładnego oczyszczenia podłoża – betonu lub warstwy izolacji przeciwwodnej. Wszelkie pyły, kurz i inne zabrudzenia osłabią lub nawet całkowicie uniemożliwią związanie zaprawy klejowej z podłożem.
Klej należy nanosić warstwą o grubości nie większej niż 5mm, chyba, że stosujemy zaprawy klejowe średniowarstwowe (o grubości ok. 5-20mm). W razie konieczności wyrównania ubytków lepiej zastosować oddzielną wylewkę betonową, a dopiero później cienką warstwę kleju. Jeśli naniesiemy zaprawę klejową zbyt grubo, to w ciągu 1-2 sezonów dojdzie do jej uszkodzenia i wewnętrznego pękania, co w konsekwencji doprowadzi do odpadania płytek gresowych.
W przypadku układania płytek wewnątrz domu stosuje się zasadę nanoszenia kleju „na grzebień”, czyli z pozostawieniem rowków niewypełnionych zaprawą. Rozwiązanie takie umożliwia łatwiejsze dociskanie płytek i ich poziomowanie, bez ryzyka wypływania dużej ilości kleju po za obręb płytki.
Wielu fachowców stosuje tę zasadę również przy płytkach zewnętrznych, lecz nie zawsze jest to poprawne rozwiązanie. Woda potrafi wnikać w najdrobniejsze szczeliny, które zawsze znajdą się w fugach między płytkami. W okresie zimowym woda zacznie zamarzać, zwiększając swoją objętość, a tym samym niszcząc związanie kleju z podłożem i płytką.
Z tego względu, aby zminimalizować ryzyko dostania się wody pod płytki, zalecamy nanoszenie kleju równomiernie na całej powierzchni płytki gresowej i dodatkowo, bardzo cienką warstwę na podłożu betonowym. Należy przy tym pilnować grubości nanoszonej zaprawy, gdyż zbyt mocne dociskanie płytek spowoduje wypływanie nadmiaru zaprawy. W takiej sytuacji nadmiar kleju należy od razu usunąć (np. cienkim rylcem, szpachelką itp.) zanim wyschnie i utrudni prawidłowe wykonanie fug.
Stopnice i podstopnice - gotowe płytki czy docinane?
Stopnice na schodach zewnętrznych warto wykonać z gotowych elementów, które posiadają przy krawędzi fabryczne rowki i wybrzuszenia, zapewniające bezpieczniejsze poruszanie się po schodach w czasie deszczu. Nie jest to jednak w budownictwie jednorodzinnym obowiązkowe i możemy stopnice wykonać z płytek o jednolitej strukturze powierzchni, bez rowkowania.
Na rynku dostępne są także specjalne stopnice z fabrycznym wyprowadzeniem do podstopnicy. Pozwala to uniknąć fug widocznych na krawędzi stopnicy i podstopnicy i ułatwia równe ułożenie wszystkich płytek schodowych.
W przypadku podstopnic wielu producentów nie oferuje gotowych rozwiązań i zmuszeni będziemy do docinania płytek na określoną wysokość. Wynika to z faktu, że często schody betonowe nie są idealnie równe i czasami nawet na jednym poziomie mogą występować duże różnice w wysokościach podstopnic.
Docinanie płytek gresowych nie jest trudne i wykonuje się je analogicznie jak cięcie płytek ceramicznych. Dla mniej doświadczonych osób zalecamy zakup piły elektrycznej lub szlifierki kątowej, które ułatwią docinanie w stosunku do maszynek ręcznych (które dają bardzo dobre efekty, lecz trzeba mieć duże doświadczenie w ich stosowaniu).
Fugowanie płytek gresowych na schodach zewnętrznych
Fugowanie płytek gresowych warto rozpocząć nie wcześniej niż po ok. 24 godzinach od ich ułożenia. Fugi wciska się między płytki specjalnymi pacami gumowymi lub elastyczną szpachelką.
Po naniesieniu, fugi często profiluje się z lekkim wgłębieniem, co umożliwiają specjalne kształtki plastikowe lub silikonowe (dostępne praktycznie w każdym markecie i składzie budowlanym).
W przypadku ceramiki o gładkiej powierzchni możemy poczekać z czyszczeniem płytek z fug nawet kilka dni (choć nie zalecamy takiego rozwiązania). Niestety gres posiada chropowatą powierzchnię i fugi bardzo mocno wnikają w płytki, w związku z czym należy je czyścić od razu po zafugowaniu szczelin. Jeśli będziemy zwlekać zbyt długo to usunięcie fug z powierzchni płytek może wymagać stosowania szczotek drucianych, gdyż zwykła zwilżona gąbka nie będzie w stanie ich usunąć.
Zespół redakcyjny portalu zbudujmydom.pl