Budowa domu | Zbudujmydom.pl | Logo
Budowa domu | Zbudujmydom.pl | Logo
zbudujmydom.plNowoczesny portal budowlany

Rodzaje więźb dachowych w domach jednorodzinnych

Autor artykułu: Tomasz Sochacki
Tomasz Sochacki
W dachu najważniejsza jest więźba oraz to jakie drewno na więźbę użyto. Dobra więźba dachowa to solidnie wykonana więźba krokwiowa (więźba krokwiowo- belkowa) lub więźba jętkowa. To jaka więźba dachowa czyli jaka konstrukcja dachu będzie optymalna należy uzgodnić z projektantem.
Źródło: Fotolia
Więźba jest najważniejszym elementem konstrukcji dachu, od której zależy jego trwałość. Solidnie i dokładnie wykonana więźba zapewni przenoszenie dużych obciążeń stałych (ciężar dachówek i ocieplenia) oraz użytkowych, jak śnieg, lód czy silne i porywiste wiatry.

Dobrze zaprojektowana więźba dachowa musi skutecznie przenosić wszystkie obciążenia. Dobiera się ją na podstawie kilku czynników, do których przede wszystkim należy zaliczyć rodzaj, a tym samym ciężar pokrycia dachowego oraz rozpiętość dachu.

Omawiamy trzy najpopularniejsze konstrukcje więźb dachowych spotykanych w domach jednorodzinnych. Co prawda nie mamy często dużego wpływu na rodzaj zaprojektowanej przez architekta więźby, lecz warto wiedzieć, czym poszczególne więźby się różnią. Nie wolno bez porozumienia z projektantem zmieniać ciężaru pokrycia dachowego, gdyż może to czasami wymagać przeprojektowania więźby na mocniejszą, której elementy nośne nie będą się nadmiernie uginać.

Prosta więźba krokwiowo - belkowa dla małych dachów

W przypadku prostych dachów dwuspadowych o rozpiętości nie większej niż 7,0m można zastosować prostą w wykonaniu więźbę krokwiowo – belkową. Więźba krokwiowo – belkowa może być stosowana w budynkach o prostej geometrii – najczęściej w budynkach gospodarczych, letniskowych czy małych mieszkalnych.

W konstrukcji krokwiowo – belkowej na spodzie więźby znajdują się poziome belki stropowe, na których oparte są krokwie.

Krokwie łączą się u góry w kalenicy dachu. Zaleca się, aby krokwie miały nachylenie ok. 45 stopni co zapewni optymalne i trwałe połączenie w szczycie dachu. Przy małych kątach nachylenia dachu może z czasem dochodzić do dużych ugięć krokwi co doprowadzi do niekontrolowanego pękania konstrukcji dachowej.

Maksymalna długość krokwi w tego typu więźbie nie powinna przekraczać 4,5-5,0m. Dłuższe belki krokwiowe nie będą w stanie wytrzymać nacisków powodujących ich uginanie się, a z czasem pęknięcie.

Konstrukcji krokwiowo – belkowej nie zaleca się stosować z ciężkimi pokryciami dachowymi, jak dachówki ceramiczne czy cementowe.Wytrzymała lecz nieco droższa jest więźba płatwiowa inaczej więźba płatwiowo – kleszczowa. Omawiamy popularne rodzaje konstrukcji dachu. Duży wpływ na więźbę ma rozpiętość dachu oraz jego nachylenie i obciążenie pokryciem. Dobre drewno impregnowane na więźbę to drewno suszone komorowo.

Więźba jętkowa dla typowych domów jednorodzinnych

Więźba jętkowa posiada dodatkowe belki poziome mocowane do krokwi (tzw. jętki). Umożliwiają one zwiększenie sztywności całej konstrukcji i znacznie zmniejszają ugięcia krokwi. Konstrukcja taka jest często stosowana w domach z poddaszem użytkowym, gdyż pozwala w łatwy sposób zagospodarować przestrzeń w pomieszczeniach pod dachem.

Więźby jętkowe można stosować przy dużych rozpiętościach nawet powyżej 10m co daje duże pole ich stosowania w budownictwie jednorodzinnym.

W konstrukcji jętkowej nie ma poziomych belek poprzecznych. Zamiast tego do ściany montuje się tzw. murłaty (np. o przekroju 14x14cm) i dopiero do nich mocowane są krokwie.

W więźbie jętkowej krokwie mają przeważnie długość powyżej 4,5-5,0m, lecz dokładna wysokość montażu jętek musi zostać ustalona przez projektanta i nie wolno jej dowolnie zmieniać, gdyż wpływa to na sztywność i nośność całej konstrukcji.

Planując umiejscowienie jętek należy brać pod uwagę także wygodę użytkowania poddasza. Nie należy jednak przesadzać, gdyż zabudowa poddasza o wysokości ponad 3,5m może sprawiać pewne utrudnienia funkcjonalne (chociażby w czasie prac wykończeniowych, montażu czy wymiany żarówek itp.). Optymalna wysokość pomieszczeń na poddaszu użytkowym to 2,7-3,3m.

Więźby jętkowe można z powodzeniem stosować nawet pod ciężkie pokrycia dachowe oraz przy dachach o mniejszych nachyleniach. W przeciwieństwie do więźby krokwiowo – belkowej, konstrukcja jętkowa nie będzie ulegała nadmiernym ugięciom przy bardziej płaskich dachach.

Zaletą więźby jętkowej jest znacznie wyższa wytrzymałość niż więźby krokwiowo – belkowej w długim okresie czasu. Warto zatem w rozmowie z architektem rozważyć wykonanie więźby wzmocnionej jętkami nawet przy mniejszych budynkach, szczególnie jeśli planujemy pokrycie dachówką ceramiczną.W dachu najważniejsza jest więźba oraz to jakie drewno na więźbę użyto. Dobra więźba dachowa to solidnie wykonana więźba krokwiowa (więźba krokwiowo- belkowa) lub więźba jętkowa. To jaka więźba dachowa czyli jaka konstrukcja dachu będzie optymalna należy uzgodnić z projektantem.

Więźba płatwiowo - kleszczowa dla dachów o dużych rozpiętościach

Więźby płatwiowo – kleszczowe charakteryzują się bardzo dużą nośnością i możliwością wykonania dachu o rozpiętości nawet powyżej 12m. W praktyce jednak zaleca się, aby więźba w domu jednorodzinnym nie przekraczała 10-12m, gdyż większe rozpiętości to jednocześnie większe ryzyko, że z biegiem lat ujawnią się nawet najmniejsze wady wykonawcze. Skutkować to może stopniowym powiększaniem się ugięć belek nośnych, a z czasem ich pęknięciem i zniszczeniem fragmentów dachu.

Konstrukcja płatwiowo – kleszczowa posiada dodatkowe słupy drewniane i kleszcze, czyli poziome belki wzmacniające ustawiane na słupach. Więźba taka jest sztywniejsza i mocniejsza od więźby jętkowej lecz jednocześnie rodzi większe koszty zarówno zakupu drewna jak i bardziej skomplikowanego wykonawstwa.

W praktyce w domach jednorodzinnych przy dachach o rozpiętości do 8-10m z powodzeniem można stosować więźby jętkowe. Więźbę płatwiową warto wykonać jeśli planujemy duże obciążenie konstrukcji dachu ceramiką przy niedużym nachyleniu połaci dachowej. W tej sytuacji dodatkowe słupy i płatwie zapewnią bardzo mocną i wytrzymałą konstrukcję odporną na ugięcia spowodowane zalegającym śniegiem czy dużym ciężarem dachówek.

Jeśli zdecydowaliśmy się w konsultacji z projektantem na więźbę płatwiowo – kleszczową, to warto już na etapie projektu racjonalnie zaplanować rozmieszczenie słupów uwzględniając nie tylko wymogi konstrukcyjne, ale również ich funkcjonalne umiejscowienie w pomieszczeniach.Wytrzymała lecz nieco droższa jest więźba płatwiowa inaczej więźba płatwiowo – kleszczowa. Omawiamy popularne rodzaje konstrukcji dachu. Duży wpływ na więźbę ma rozpiętość dachu oraz jego nachylenie i obciążenie pokryciem. Dobre drewno impregnowane na więźbę to drewno suszone komorowo.

Dobre drewno i jakość wykonawstwa więźby

Należy pamiętać, że trwała i wytrzymała więźba dachowa to nie tylko dobry projekt lecz przede wszystkim solidne wykonawstwo i materiały dobrej jakości.

Najlepszym materiałem do wykonania więźby jest drewno suszone komorowo, które charakteryzuje się bardzo dużą wytrzymałością, małą wilgotnością i przede wszystkim małą wrażliwością na czynniki biologiczne.

Drewno impregnowane wyłącznie powierzchniowo (tzw. „zielone”) jest mniej trwałe i przy braku odpowiednich izolacji i zabezpieczeń może być narażone na niszczące działanie mikroorganizmów znajdujących się wewnątrz konstrukcji dachowej.

Ponad to podstawą jest solidne wykonawstwo całej więźby. Przy prostych konstrukcjach można rozważyć zakup więźby prefabrykowanej, lecz przy dachach o skomplikowanej geometrii z lukarnami więźba prefabrykowana może być rozwiązaniem nawet droższym od tradycyjnych prac ciesielskich.

Budując dom warto pamiętać o prostej zasadzie – inwestuj przede wszystkim w to czego nie widać. Dotyczy to nie tylko materiałów izolacyjnych, lecz również więźby dachowej, której przyszłościowa naprawa lub wymiana jest bardzo pracochłonna i kosztowna.

Źródło: Zespół redakcyjny portalu zbudujmydom.pl

(Tomasz Sochacki, 8 października 2015, ostatnia aktualizacja 12 marca 2025)
Kalkulator kredytu hipotecznego

Kalkulator kredytu hipotecznegoKalkulator kredytowy

Myślisz o zakupie domu czy mieszkania lub może planujesz rozpocząć budowę? Zobacz ile wyniesie cię orientacyjna rata kredytu hipotecznego.
Cena nieruchomości:
Udział własny: 20 %
(Wiele banków wymaga udziału własnego na poziomie min. 20%.)
5%80%
Okres spłaty: 30 lat
(Im krótszy okres tym wyższa rata miesięczna. Najczęściej wybierany okres to 25 lub 30 lat.)
5 lat35 lat
Szacunkowa rata miesięczna:
0
Powyższa kalkulacja ma charakter orientacyjny i nie stanowi oferty w rozumieniu art. 66 par. 1 Kodeksu Cywilnego. Ostateczne warunki finansowania zależą od decyzji banku i oceny zdolności kredytowej.
śledź nas na Facebook
Kalkulator kredytowy
Kalkulator kredytowy
Ceny mieszkań w Polsce
Ceny mieszkań w Polsce
Jak urządzić pokój nastolatka?
Jak urządzić pokój nastolatka?

Pokój nastolatka - jak połączyć styl z funkcjonalnością?

Pokój nastolatka - jak połączyć styl z funkcjonalnością?

Jak odświeżyć małą łazienkę za pomocą farby?
Jak odświeżyć małą łazienkę za pomocą farby?

Jak odświeżyć małą łazienkę za pomocą farby? Pomysły i inspiracje

Jak odświeżyć małą łazienkę za pomocą farby? Pomysły i inspiracje

instalator podczas montażu ogrzewania podłogowego
instalator podczas montażu ogrzewania podłogowego

Jakie cechy powinna mieć dobra hurtownia instalacyjna?

Jakie cechy powinna mieć dobra hurtownia instalacyjna?

Czym charakteryzują się płyty węglowe?
Czym charakteryzują się płyty węglowe?

Czym charakteryzują się płyty węglowe i gdzie są stosowane?

Czym charakteryzują się płyty węglowe i gdzie są stosowane?

Jak dobrze wybrać materiały do budowy domu?
Jak dobrze wybrać materiały do budowy domu?

Remont domu i mieszkania - jak wybierać materiały? Czy najdroższe zawsze oznacza najlepsze?

Remont domu i mieszkania - jak wybierać materiały? Czy najdroższe zawsze oznacza najlepsze?

Zakup materiałów budowlanych
Zakup materiałów budowlanych

Gdzie warto kupować materiały na budowę domu i jak skutecznie negocjować ceny?

Gdzie warto kupować materiały na budowę domu i jak skutecznie negocjować ceny?

Alpinizm przemysłowy - zobacz najnowsze oferty pracy
Alpinizm przemysłowy - zobacz najnowsze oferty pracy

Alpinizm przemysłowy w budownictwie - zawód z przyszłością

Alpinizm przemysłowy w budownictwie - zawód z przyszłością

Automatyczne napędy do bram
Automatyczne napędy do bram

Wygodne i niezawodne rozwiązanie - automatyka i napędy do bram

Wygodne i niezawodne rozwiązanie - automatyka i napędy do bram

Czym są bity i jak dobrze wybrać odpowiedni rodzaj?
Czym są bity i jak dobrze wybrać odpowiedni rodzaj?

Co to jest bit i jakie są jego rodzaje?

Co to jest bit i jakie są jego rodzaje?

Ceny materiałów budowlanych - gdzie można oszczędzić?
Ceny materiałów budowlanych - gdzie można oszczędzić?

Jakie materiały są najdroższe przy budowie domu? Co wpływa na koszt budowy?

Jakie materiały są najdroższe przy budowie domu? Co wpływa na koszt budowy?

Ciepły dom to nie tylko izolacja ścian
Ciepły dom to nie tylko izolacja ścian

Ciepły dom to nie tylko izolacja ścian - poznaj rolę podwalin w energooszczędnym budownictwie

Ciepły dom to nie tylko izolacja ścian - poznaj rolę podwalin w energooszczędnym budownictwie

Jak chronić się przed owadami w domu?
Jak chronić się przed owadami w domu?

Skuteczne sposoby na ochronę przed owadami w domu i mieszkaniu

Skuteczne sposoby na ochronę przed owadami w domu i mieszkaniu

Jak dobrać klamki do drzwi zewnętrznych?
Jak dobrać klamki do drzwi zewnętrznych?

Klamki do drzwi zewnętrznych - jak dopasować do specyfiki miejsca?

Klamki do drzwi zewnętrznych - jak dopasować do specyfiki miejsca?

Narzędzia do majsterkowania
Narzędzia do majsterkowania

Ruszamy po różnego rodzaju narzędzia do elektromarketu

Ruszamy po różnego rodzaju narzędzia do elektromarketu

Błędy przy montażu śrub SB i sposoby ich uniknięcia
Błędy przy montażu śrub SB i sposoby ich uniknięcia

Błędy przy montażu śrub SB - jak ich uniknąć?

Błędy przy montażu śrub SB - jak ich uniknąć?

Nowoczesne stylowe oświetlenie ogrodowe
Nowoczesne stylowe oświetlenie ogrodowe

Latarnie ogrodowe - stylowe oświetlenie dla Twojego ogrodu

Latarnie ogrodowe - stylowe oświetlenie dla Twojego ogrodu

Pompa ciepła - jak wybrać dobry model?
Pompa ciepła - jak wybrać dobry model?

Zmiana gazu na pompę ciepła - skrócony poradnik dla inwestora

Zmiana gazu na pompę ciepła - skrócony poradnik dla inwestora

Jak podpisać dobrą umowę na roboty budowlane i remontowe?
Jak podpisać dobrą umowę na roboty budowlane i remontowe?

Umowa na roboty budowlane - kiedy warto ją zawrzeć i co powinna zawierać?

Umowa na roboty budowlane - kiedy warto ją zawrzeć i co powinna zawierać?

Co należy sprawdzić podczas odbioru mieszkania od dewelopera?
Co należy sprawdzić podczas odbioru mieszkania od dewelopera?

Odbiór mieszkania: na co zwrócić uwagę przy sprawdzaniu nowego lokum?

Odbiór mieszkania: na co zwrócić uwagę przy sprawdzaniu nowego lokum?

śledź nas na Facebook
Kalkulator kredytu hipotecznego

Kalkulator kredytu hipotecznegoKalkulator kredytowy

Myślisz o zakupie domu czy mieszkania lub może planujesz rozpocząć budowę? Zobacz ile wyniesie cię orientacyjna rata kredytu hipotecznego.
Cena nieruchomości:
Udział własny: 20 %
(Wiele banków wymaga udziału własnego na poziomie min. 20%.)
5%80%
Okres spłaty: 30 lat
(Im krótszy okres tym wyższa rata miesięczna. Najczęściej wybierany okres to 25 lub 30 lat.)
5 lat35 lat
Szacunkowa rata miesięczna:
0
Powyższa kalkulacja ma charakter orientacyjny i nie stanowi oferty w rozumieniu art. 66 par. 1 Kodeksu Cywilnego. Ostateczne warunki finansowania zależą od decyzji banku i oceny zdolności kredytowej.
Tomasz Sochacki

Tomasz Sochacki

Specjalista w dziedzinie budownictwa, z wykształcenia inżynier budownictwa lądowego, przez wiele lat pracował jako projektant.
Własciciel portalu zbudujmydom i pasjonat budownictwa oraz nowoczesnych technologii.

Polecane artykuły

Budowa

Więcej artykułów...
Korzystając ze strony, akceptujesz naszą politykę prywatności i wyrażasz zgodę na zapisywanie cookies.