W zasadzie nie ma jasnej definicji tzw. folii dachowej. W większości przypadków określenie to dotyczy folii paroprzepuszczalnych układanych na zewnętrznej stronie konstrukcji dachu. Niestety czasami inwestorzy źle dobierają rodzaj folii do jej miejsca wbudowania i przeznaczenia.
W konsekwencji może to być przyczyną zawilgocenia poddasza oraz pojawiania się grzybów czy pleśni. Doradzamy jakie folie należy zakupić i zamontować w przypadku poddasza użytkowego z wyjaśnieniem powszechnie stosownego nazewnictwa.
Folia paroizolacyjna czy membrana dachowa?
W konstrukcji typowego dachu skośnego występują najczęściej trzy rodzaje izolacji. Od strony wewnętrznej znajduje się paroizolacja, następnie warstwa ocieplenia (najczęściej z wełny mineralnej) i od strony zewnętrznej izolacja paroprzepuszczalna.
Od wewnętrznej strony poddasza użytkowego należy wykonać izolację, która uniemożliwi dostęp pary wodnej do warstwy ocieplenia. Wełna mineralna traci swoje właściwości izolacyjne pod wpływem zbyt dużego zawilgocenia. W tym celu stosuje się na poddaszu tzw. paroizolację (przeważnie w formie folii paroizolacyjnych).
Od zewnętrznej strony dachu ważne jest, aby izolacja chroniła dach przed wilgocią i wiatrem lecz jednocześnie musi umożliwiać odprowadzenie pary wodnej, jaka może znajdować się wewnątrz konstrukcji. W tym celu po stronie zewnętrznej układamy folię paroprzepuszczalną często nazywaną folią wstępnego krycia.
Wyróżniamy generalnie folie nisko-paroprzepuszczalne oraz wysoko-paroprzepuszczalne (membrany dachowe). W przypadku poddasza użytkowego zalecamy stosowanie wyłącznie folii wysoko-paroprzepuszczalnych aby w jak największym stopniu ograniczyć zaleganie pary wodnej w ociepleniu dachu.
Po za wyborem właściwej folii izolacyjnej równie ważne jest jej prawidłowe ułożenie. Dotyczy to w szczególności montażu folii właściwą stroną orz zachowania wszystkich minimalnych zakładów na łączeniach.
Skąd na poddaszu pojawia się para wodna?
Największe ilości pary wodnej i wilgoci w budynku występują w czasie prac murarskich, tynkarskich oraz przy wykonywaniu wylewek betonowych. Związane jest to z wysychaniem tych elementów co bezpośrednio powoduje wydzielanie się pary wodnej.
Z tego względu zaleca się montaż paroizolaccji na poddaszu przed rozpoczęciem prac tynkarski i wykończeniowych. Pozwoli to uchronić ocieplenie dachu przed nadmiarem wilgoci.
W czasie użytkowania poddasza również produkowana jest para wodna. Związane jest to m.in. z przebywaniem na poddaszu ludzi i zwierząt oraz z charakterystyką cieplno-wilgotnościową niektórych pomieszczeń. Szczególnie duże ilości pary wodnej wydzielane są w kuchni i łazience, dlatego w tych pomieszczeniach należy bardzo dokładnie wykonać paroizolację wewnętrzną.
Jak wybrać folię paroizolacyjną?
Folię proizolacyjną stosuje się w celu ograniczenia możliwości dostępu pary wodnej do ocieplenia dachowego.
Podstawowe parametry folii izolacyjnych to przepuszczalność (g/m2/24h) oraz współczynnik Sd (podawany w metrach). Współczynnik Sd określa hipotetyczną grubość warstwy powietrza stawiającej opór dla pary wodnej. W nowych normach przede wszystkim należy posługiwać się właśnie współczynnikiem Sd gdyż jest on bardziej obiektywny niż tradycyjne badanie paro-przepuszczalności folii izolacyjnej.
Dobra folia paroizolacyjna będzie miała jak najniższą przepuszczalność i wysoki współczynnik Sd.b
Współczynnik Sd dla folii paroizolacyjnej powinien wynosić od kilkunastu do nawet ponad stu metrów. Wszystko zależy bowiem od rodzaju folii paroizolacyjnej.
Tradycyjne folie na poddasze to paroizolacje z polietylenu, najczęściej w formie folii jednowarstwowych ze wzmocnieniami siatkowymi. Współczynnik Sd takich folii nierzadko wynosi ponad 100m.
Alternatywnym rozwiązaniem jest tzw. folia paroizolacyjna aktywna. Jej współczynnik Sd przeważnie wynosi kilkanaście metrów. Nie można jednak bezpośrednio porównywać wyłącznie parametru Sd folii zwykłej i aktywnej.
Folie paroizolacyjne aktywne wykonywane są z polipropylenu w dodatkowych osłonach polietylenowych. Zasada ich działania polega na dążeniu do utrzymania w przegrodzie (czyli konstrukcji dachu) optymalnej ilości wilgoci.
W warunkach małej wilgotności folia uniemożliwia dostęp pary wodnej w głąb warstwy ocieplenia. Jeśli jednak wilgotność w pomieszczeniu jest duża to folia może dopuścić do niewielkiego przenikania pary wodnej do konstrukcji dachowej. Umożliwiają to specjalne otwory znajdujące się na powierzchni folii, posiadające charakterystyczne lejkowate kształty.
Folia aktywna umożliwia co prawda lepsze „gospodarowanie” parą wodną na poddaszu lecz warunkiem jej stosowania jest ułożenie na zewnętrznej stronie dachu folii wysoko-paroprzepuszczalnej. Folia wstępnego krycia musi mieć na tyle dużą przepuszczalność (i jednocześnie mały współczynnik Sd) aby skutecznie umożliwić odprowadzenie pary wodnej z ocieplenia, która dostała się tam poprzez paroizolację poddasza.
Przy foliach aktywnych nie wolno stosować membran dachowych nisko-paroprzepuszczalnych, gdyż szybko może to doprowadzić do zbyt dużego zawilgocenia warstwy ocieplenia, a tym samym pogorszenia izolacyjności termicznej całego dachu.
Cechy dobrej membrany dachowej
Podstawową funkcją foli wstępnego krycia jest odprowadzenie wilgoci z wnętrza ocieplenia dachu oraz zapewnienie ochrony przed wiatrem i wodą opadową.
Z tego względu dobra membrana dachowa charakteryzuje się niskim współczynnikiem Sd oraz wysoką paroprzepuszczalnością.
Cechy te mają wpływ na prawidłową pracę folii dachowej lecz przy jej wyborze warto także uwzględnić planowane docelowe wykończenie dachu dachówką czy blachą.
Folia paroprzepuszczalna nazywana jest często folią wstępnego krycia gdyż przez pewien czas może stanowić tymczasowe pokrycie dachu. Należy jednak dokładnie sprawdzić ile czasu folia może być narażona na bezpośrednie oddziaływanie czynników atmosferycznych, w tym szczególnie promieni słonecznych. Większość producentów podaje maksymalny czas od 2 do 12 miesięcy, dlatego należy dokładnie to sprawdzić przy wyborze danej folii.
Folia wstępnego krycia może być produkowana w jednej z dwóch najczęściej stosowanych technologii: FSPE oraz MP.
Folie FSPE są często nieco droższe lecz są również bardziej odporne na ewentualne uszkodzenia mechaniczne w czasie ich przesuwania i zarysowania. Produkowane są jako jednowarstwowe o grubości ok. 0,2mm z polietylenu o wysokiej gęstości (PEHD).
Z kolei folie warstwowe produkowane w technologii MP mają jedynie podstawową warstwę funkcyjną o grubości ok. 0,03mm z dodatkowymi warstwami ochronnymi. Wadą folii warstwowych MP jest to, że przeważnie główna warstwa funkcyjna znajdująca się od spodu folii jest nieosłonięta. W konsekwencji może to prowadzić do jej zarysowania i uszkodzenia w czasie przesuwania folii po krokwiach (pamiętajmy, że warstwa ta ma jedynie 0,03mm!).
Dobra folia wysoko-paroprzepuszczalna (zalecana do dachów skośnych) charakteryzuje się współczynnikiem Sd 0,015 – 0,040m i paroprzepuszczalnością 1500-4000g/m2/24h. Membrany dachowe o takich parametrach można układać w bezpośrednim kontakcie w izolacją cieplną dachu.
Folie nisko-paroprzepuszczalne o współczynniku Sd powyżej 0,1m można stosować jedynie na poddaszach nieużytkowych. Należy w tym wypadku pamiętać o pozostawieniu szczeliny dylatacyjnej, którą możliwe będzie odprowadzenie nadmiaru wilgoci, która nie będzie w stanie pokonać bariery jaką jest niska paroprzepuszczalność folii.
Folię należy również wybierać do określonego rodzaju deskowania i poszycia dachowego. Ze względu na zapewnienie dobrego odprowadzenia wilgoci i zminimalizowania ryzyka uszkodzenia izolacji folii nisko-paroprzepuszczalnyh i folii produkowanych w technologii warstwowej MP nie wolno układać ich na pełnym deskowaniu.
Kolejną ważna sprawą jest rodzaj docelowego poszycia. W przypadku dachówki ceramicznej nie musimy zwracać szczególnej uwagi na wytrzymałość temperaturową folii wstępnego krycia. Inaczej sprawa wygląda przy dachu krytym blachą, która nagrzewa się znacznie mocniej nić dachówki. W takiej sytuacji poszukujmy folii, która wytrzymuje temperaturę powyżej 900C.
Źródło: Zespół redakcyjny portalu zbudujmydom.pl