Do wykonania izolacji cieplnej ścian fundamentowych najczęściej stosowany jest różnego rodzaju styropian. Warto jednak dobrze wybrać materiał, gdyż nie każdy styropian do izolacji fundamentów może być również stosowany do izolacji ścian zewnętrznych. Zwykłe płyty EPS przeznaczone na docieplenie ścian budynku nie będą odpowiednie dla fundamentów.
Ocieplenie fundamentów zaleca się wykonywać specjalnymi płytami XPS – tzw. płyty styrodurowe. Są one znacznie twardsze i bardziej wytrzymałe od standardowych płyt EPS. Na rynku dostępne są także płyty XPS wodoodporne (tzw. styropian wodoodporny), przeważnie koloru jasno-niebieskiego.
Dla właściwego zabezpieczenia ścian fundamentowych istotne jest, aby oddzielnie była wykonana izolacja przeciwwilgociowa i izolacja termiczna (izolacja cieplna). Płyty wodoodporne są skuteczne, lecz znacznie trudniej jest zapewnić pełną szczelność takiej warstwy, niż szczelność izolacji np. z emulsji asfaltowej.
Warto jednak stosować tego typu płyty w gorszych warunkach wodnych, gdzie występują duże ilości wody gruntowej napierającej na ściany. Zapewnią one lepszą ochronę płyt styropianowych, gdyż tradycyjne płyty EPS oraz płyty XPS (w większości przypadków) mogą nasiąkać wodą. Warto przy zakupie styropianu zwracać uwagę na ten parametr, szczególnie jeśli nie decydujemy się na dodatkową ochronę płyt np. folią kubełkową.
Ocieplenie ścian fundamentowych - wykonanie
Podstawową zasadą jest układanie płyt styropianowych po zewnętrznej stronie ścian fundamentowych. Pozwoli to zmniejszyć wpływ niskich, szczególnie ujemnych, temperatur na fundamenty oraz wewnętrzną część budynku. Rozwiązanie takie sprawi, że ochrona fundamentów przed zimnem będzie skuteczniejsza. Nie stosuje się ocieplenia pod konstrukcje ścian wewnętrznych.
Styropian do izolacji ścian fundamentowych należy układać po wykonaniu izolacji przeciwwodnej. Należy przy tym dla hydroizolacji stosować preparaty, które mogą mieć późniejszy kontakt z płytami styropianowymi (informacja dostępna na opakowaniach emulsji i mas przeznaczonych na izolacje przeciwwodne).
Podłoże pod płyty musi być równe i czyste. Należy usunąć wszelkie tłuste plamy, pozostałości po zaprawach i betonach, czy inne zabrudzenia. Należy także bardzo dokładnie skontrolować stan izolacji przeciwwodnej, gdyż jej późniejsza naprawa będzie bardzo trudna i kosztowna.
Jeżeli nie decydujemy się na późniejszy montaż warstwy ochronnej z folii kubełkowej to warto wybrać twardsze i bardziej wytrzymałe płyty styropianowe (aby nie uległy uszkodzeniu podczas zasypywania fundamentów), charakteryzujące się jak najmniejszą nasiąkliwością.
Różne są opinie w zakresie wysokości wykonywania izolacji termicznej ścian fundamentowych. Warto jednak wykonać ocieplenie fundamentów na całej wysokości. Umożliwi to pełną ochronę wewnętrznej części budynku. Pamiętajmy, że fundamenty znajdują się w miejscu niedostępnym po wykonaniu całego budynku, a zatem wszelkie zmiany konstrukcji fundamentów w późniejszych etapach budowy mogą być bardzo trudne lub wręcz niemożliwe do wykonania.
Montaż płyt na całej wysokości pozwoli również zmniejszyć ryzyko ich podnoszenia się podczas zasypywania fundamentów. Jeżeli montujemy płyty tylko w górnej części fundamentów, to należy ściąć dolne krawędzie płyt, w miejscu ich kontaktu z gruntem od strony ławy fundamentowej. W przeciwnym razie grunt podczas zasypywania może doprowadzić do rozpychania i podnoszenia się płyt, niszcząc tym samym ocieplenie ścian fundamentowych.
Większość płyt styrodurowych dostępnych na rynku można montować zarówno w układzie pionowym jak i poziomym. Pozwala to na zmniejszenie liczby koniecznych do zakupu płyt oraz redukuje ilości odpadów (czyli w konsekwencji ocieplenie fundamentów wykonane będzie możliwe najmniejszym kosztem).
Płyty XPS mogą być przycinane standardowymi narzędziami budowlanymi jak piła czy nóż. Ich obróbka ani montaż nie wymagają żadnych specjalistycznych i drogich narzędzi.
Izolację styropianową należy przymocować do powierzchni ściany za pomocą kleju bitumicznego lub poliuretanowego. Dostępne są także specjalne kleje do płyt XPS nanoszone przy użyciu pistoletu, co znacznie ułatwia i przyspiesza pracę.
Po zasypaniu fundamentów, grunt dodatkowo dociśnie płyty do powierzchni ścian, dlatego nie ma konieczności stosowania tak dużych ilości kleju jak w przypadku ocieplania nadziemnych ścian budynku.
Podstawową zasadą jest nie stosowanie żadnych mocowań mechanicznych. Ich wykorzystanie spowoduje uszkodzenie powierzchni izolacji przeciwwodnej, którego nie da się już naprawić po zamontowaniu styropianu (chyba że poprzez rozbiórkę wykonanej izolacji). Mocowania mechaniczne stosuje się tylko w ścianach nadziemnych.
Po naniesieniu kleju, płyty należy docisnąć w miarę możliwości na całej ich powierzchni. Warto zakupić płyty XPS ze specjalnie wykończonymi krawędziami, umożliwiającymi montaż na pióro i wpust, co zapewni łatwiejszy montaż i większą szczelność całej powierzchni izolacji.
Szczególną uwagę należy zwrócić na poprawne ułożenie i dociśnięcie płyt znajdujących się na rogach i wszelkich zagięciach budynku.
Poprawnie zamontowany styropian do izolacji ścian fundamentowych pełni nie tylko funkcję izolacji cieplnej, ale jednocześnie chroni powierzchnię izolacji przeciwwilgociowej przed uszkodzeniami mechanicznymi (ochrona fundamentów przed pracującym sprzętem czy kamieniami podczas zasypywania).
Płyty znajdujące się nad powierzchnią gruntu należy zaciągnąć siatką i klejem, co ułatwi przyszłe układanie np. tynku żywicznego na cokole budynku. Nie ma potrzeby montażu siatki na podziemnych płytach styropianowych.Pamiętajmy zawsze, aby dobrze wybrać materiały izolacyjne, kupując specjalny styropian do izolacji fundamentów, a nie taki, który przeznaczony jest wyłącznie do izolacji ścian zewnętrznych budynku. Pozwoli to uniknąć szybkiego uszkodzenia płyt przez czynniki występujące w wodzie gruntowej i zagwarantuje nam, że izolacja fundamentów wykonana z odpowiednich płyt będzie trwała i efektywna.
Zespół redakcyjny portalu zbudujmydom.pl