Budowa domu | Zbudujmydom.pl | Logo
Budowa domu | Zbudujmydom.pl | Logo
zbudujmydom.plNowoczesny portal budowlany

Czym jest umowa darowizny i jakie ma skutki prawne?

Autor artykułu: Małgorzata Karpińska
Małgorzata Karpińska
Czym jest umowa darowizny i jakie ma skutki prawne?
Umowa darowizny ma duże znaczenie w dziedzinie prawa cywilnego. Jej istota polega na przesunięciu majątku od darczyńcy, czyli osoby dokonującej darowizny, na rzecz obdarowanego, czyli osoby korzystającej z przysporzenia. Przedmiotem darowizny mogą być różnego rodzaju prawa majątkowe tj. pieniądze, nieruchomości, ruchomości, a także prawa autorskie czy wartości niematerialne.

Ważnym elementem umowy darowizny jest przesunięcie aktywów lub zmniejszenie pasywów po stronie obdarowanego. W praktyce oznacza to, że darowizna powinna prowadzić do realnego zwiększenia majątku obdarowanego lub zmniejszenia jego długów. Ten aspekt podkreślany jest przez Sąd Najwyższy, który stwierdza, że istotą darowizny jest przesunięcie dóbr majątkowych z jednej strony na drugą.

Na czym polega umowa darowizny?

Przez zawarcie umowy darowizny, darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego przekazania określonej korzyści majątkowej na rzecz obdarowanego. Zgodnie z artykułem 888 § 1 kodeksu cywilnego, umowa ta wymaga złożenia oświadczenia o przyjęciu darowizny przez obdarowanego. Warto zaznaczyć, że świadczenie darczyńcy powinno być całkowicie nieodpłatne, a więc nie może być wymienialne na żadne inne świadczenia ze strony obdarowanego.

Ciekawym aspektem jest to, że umowa darowizny nie musi być w 100% bezpłatna. Zgodnie z art. 893 kodeksu cywilnego, darowizna może być obciążona tzw. poleceniem. Przykładowo, darczyńca może przekazać nieruchomość obdarowanemu pod warunkiem, że ten zobowiąże się do utrzymania tego domu w dobrym stanie. Jednakże istotą takiego polecenia jest to, że nie może ono równoważyć wartości darowizny ani nie może przekształcić umowy darowizny w umowę odpłatną.

  • Umowa darowizny powinna być zawarta w formie aktu notarialnego. To oznacza, że oświadczenie darczyńcy i przyjęcie obdarowanego powinny zostać spisane przez notariusza. Niemniej jednak, istnieją pewne wyjątki od tej zasady. Jeśli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione, to brak formy aktu notarialnego nie powoduje nieważności umowy.

  • Zgoda stron jest kluczowym elementem umowy darowizny, zwłaszcza jeśli chodzi o polecenie, które nie może narzucać obowiązków obejmujących darowiznę i jej charakter darmowy. To oznacza, że nie można poprzez polecenie przymuszać obdarowanego do dokonywania określonych czynności, które równoważą wartość darowizny.

Warto też zwrócić uwagę na aspekt odpowiedzialności. Darczyńca musi naprawić szkody wynikłe z niewykonania lub nienależytego wykonania umowy darowizny, szczególnie jeśli szkoda była wyrządzona umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa. Ponadto, niewypełnienie polecenia może stanowić podstawę do odwołania darowizny, co podkreśla istotę zobowiązań obu stron.

Umowa darowizny to ważne narzędzie prawnomajątkowe, które wiąże darczyńcę i obdarowanego w zobowiązaniach finansowych. Wymaga ona precyzyjnego określenia warunków, zwłaszcza jeśli chodzi o ewentualne polecenia. Zachowanie formy aktu notarialnego ma znaczenie dla ważności umowy, ale istnieją pewne wyjątki. Dla obu stron umowy wiążą się z nią określone prawa i obowiązki, co nadaje relacji między darczyńcą a obdarowanym określone ramy działania.

Skutki umowy darowizny

Umowa darowizny niesie za sobą szereg istotnych skutków prawnych dla obu stron.

  • Skutkiem darowizny jest przesunięcie własności z majątku darczyńcy na rzecz obdarowanego. To oznacza, że obdarowany staje się właścicielem przekazanego mu majątku, a darczyńca traci do niego wszelkie prawo. W przypadku dóbr materialnych, takich jak nieruchomości czy ruchomości, następuje przeniesienie faktycznej władzy i kontroli nad tymi dobrami.

  • Powstanie obowiązku spłaty podatku od darowizny. W wielu jurysdykcjach darowizna podlega opodatkowaniu, z wyjątkiem pewnych przypadków zwolnienia lub ulgi podatkowej. Obdarowany może być zobowiązany do zapłaty podatku od wartości otrzymanego majątku, a darczyńca jest odpowiedzialny za zgłoszenie takiej darowizny organom podatkowym.

  • W kontekście dziedziczenia i spadkobrania, umowa darowizny może mieć wpływ na wysokość zachowku – części majątku, której nie można pozbawić przyszłych spadkobierców. W niektórych jurysdykcjach przysługujący spadkobiercom zachowek może być obliczany na podstawie wartości otrzymanych darowizn w określonym okresie przed śmiercią darczyńcy.

O tym warto pamiętać!

Umowa darowizny ma skutki zarówno w sferze praw majątkowych, jak i podatkowych. Jest związana z przeniesieniem własności na obdarowanego, co niesie za sobą także obowiązek zapłaty podatku od darowizny. Ponadto, w kontekście dziedziczenia, darowizny mogą wpłynąć na ustalanie wysokości zachowku dla spadkobierców.

Źródło: Zespół redakcyjny portalu zbudujmydom.pl

(Małgorzata Karpińska, 14 września 2023)
Dodaj firmę do katalogu

Stwórz wizytówkę swojej firmy w naszym katalogu:

zdobywaj nowych klientów
lepsza widoczność firmy w google
możliwość dodania linków www i social media
Kalkulator kredytu hipotecznego

Kalkulator kredytu hipotecznegoKalkulator kredytowy

Myślisz o zakupie domu czy mieszkania lub może planujesz rozpocząć budowę? Zobacz ile wyniesie cię orientacyjna rata kredytu hipotecznego.
Cena nieruchomości:
Udział własny: 20 %
(Wiele banków wymaga udziału własnego na poziomie min. 20%.)
5%80%
Okres spłaty: 30 lat
(Im krótszy okres tym wyższa rata miesięczna. Najczęściej wybierany okres to 25 lub 30 lat.)
5 lat35 lat
Szacunkowa rata miesięczna:
0
Powyższa kalkulacja ma charakter orientacyjny i nie stanowi oferty w rozumieniu art. 66 par. 1 Kodeksu Cywilnego. Ostateczne warunki finansowania zależą od decyzji banku i oceny zdolności kredytowej.
śledź nas na Facebook
Kalkulator kredytowy
Kalkulator kredytowy
Ceny mieszkań w Polsce
Ceny mieszkań w Polsce
Dodaj firmę do katalogu

Stwórz wizytówkę swojej firmy w naszym katalogu:

zdobywaj nowych klientów
lepsza widoczność firmy w google
możliwość dodania linków www i social media
Jak podpisać dobrą umowę na roboty budowlane i remontowe?
Jak podpisać dobrą umowę na roboty budowlane i remontowe?

Umowa na roboty budowlane - kiedy warto ją zawrzeć i co powinna zawierać?

Umowa na roboty budowlane - kiedy warto ją zawrzeć i co powinna zawierać?

Co należy sprawdzić podczas odbioru mieszkania od dewelopera?
Co należy sprawdzić podczas odbioru mieszkania od dewelopera?

Odbiór mieszkania: na co zwrócić uwagę przy sprawdzaniu nowego lokum?

Odbiór mieszkania: na co zwrócić uwagę przy sprawdzaniu nowego lokum?

Jaki dom jest lepszy i praktyczniejszy - parterowy czy piętrowy?
Jaki dom jest lepszy i praktyczniejszy - parterowy czy piętrowy?

Dom parterowy czy piętrowy? Porównanie zalet i wad obu rozwiązań.

Dom parterowy czy piętrowy? Porównanie zalet i wad obu rozwiązań.

Ile kosztuje biały montaż w łazience?
Ile kosztuje biały montaż w łazience?

Koszt montażu armatury łazienkowej - co warto wiedzieć?

Koszt montażu armatury łazienkowej - co warto wiedzieć?

Ile kosztuje montaż gniazdek i oświetlenia w domu i mieszkaniu?
Ile kosztuje montaż gniazdek i oświetlenia w domu i mieszkaniu?

Koszty montażu oświetlenia i instalacji gniazdek

Koszty montażu oświetlenia i instalacji gniazdek

Jak zrobić antyramę?
Jak zrobić antyramę?

Jak zrobić antyramę? Poradnik krok po kroku

Jak zrobić antyramę? Poradnik krok po kroku

Rolety wewnętrzne Fakro
Rolety wewnętrzne Fakro

Rolety wewnętrzne Fakro: idealne rozwiązanie dla Twoich okien dachowych - przegląd

Rolety wewnętrzne Fakro: idealne rozwiązanie dla Twoich okien dachowych - przegląd

Jak zrobić mulczowanie trawnika na wiosnę?
Jak zrobić mulczowanie trawnika na wiosnę?

Mulczowanie trawy: dlaczego warto to robić wiosną?

Mulczowanie trawy: dlaczego warto to robić wiosną?

Jak sadzić i pielęgnować róże w ogrodzie?
Jak sadzić i pielęgnować róże w ogrodzie?

Róże w Ogrodzie: praktyczny poradnik dla początkujących ogrodników

Róże w Ogrodzie: praktyczny poradnik dla początkujących ogrodników

Zalety i wady kory sosnowej jako ściółki pod rośliny
Zalety i wady kory sosnowej jako ściółki pod rośliny

Kora sosnowa jako ściółka: Wady, zalety i wybór odpowiedniej opcji

Kora sosnowa jako ściółka: Wady, zalety i wybór odpowiedniej opcji

Zmiany cen materiałów i robocizny - co na nie wpływa?
Zmiany cen materiałów i robocizny - co na nie wpływa?

Jakie czynniki wpływają na zmiany cen robocizny i materiałów budowlanych?

Jakie czynniki wpływają na zmiany cen robocizny i materiałów budowlanych?

Jak wybrać fachowca do remontu, z polecenia czy z ogłoszenia?
Jak wybrać fachowca do remontu, z polecenia czy z ogłoszenia?

Wybór fachowca do remontu - jak to dobrze zrobić, na co zwracać uwagę?

Wybór fachowca do remontu - jak to dobrze zrobić, na co zwracać uwagę?

Jak zwalczać pędziorki w ogrodzie?
Jak zwalczać pędziorki w ogrodzie?

Skuteczne sposoby na zwalczanie pędziorków w ogrodzie i domu

Skuteczne sposoby na zwalczanie pędziorków w ogrodzie i domu

Wybór grilla węglowego do domowego ogrodu
Wybór grilla węglowego do domowego ogrodu

Jaki grill węglowy wybrać?

Jaki grill węglowy wybrać?

Skalniak w domowym ogrodzie - jak wykonać, inspiracje, pomysły
Skalniak w domowym ogrodzie - jak wykonać, inspiracje, pomysły

Skalniak w Ogrodzie: Jak zaprojektować, wykonać i Ile kosztuje?

Skalniak w Ogrodzie: Jak zaprojektować, wykonać i Ile kosztuje?

Jak skutecznie i ekologicznie chronić rośliny ogrodowe?
Jak skutecznie i ekologicznie chronić rośliny ogrodowe?

Ekologiczne metody ochrony roślin w Twoim ogrodzie: Praktyczne porady i rozwiązania

Ekologiczne metody ochrony roślin w Twoim ogrodzie: Praktyczne porady i rozwiązania

Czy warto stosować nawóz ze skorupek do jaj?
Czy warto stosować nawóz ze skorupek do jaj?

Nawóz ze skorupek jaj: kiedy stosować i jak wpływa na rośliny?

Nawóz ze skorupek jaj: kiedy stosować i jak wpływa na rośliny?

Nowoczesne komody do małych pomieszczeń
Nowoczesne komody do małych pomieszczeń

Funkcjonalne komody do małych wnętrz - jak najlepiej wykorzystać przestrzeń?

Funkcjonalne komody do małych wnętrz - jak najlepiej wykorzystać przestrzeń?

Choroby drzew - jak z nimi walczyć?
Choroby drzew - jak z nimi walczyć?

Najpopularniejsze choroby drzew owocowych

Najpopularniejsze choroby drzew owocowych

śledź nas na Facebook
Jak uprawiać cukinię we własnym ogrodzie?
Jak uprawiać cukinię we własnym ogrodzie?

Uprawa cukinii w ogrodzie

Uprawa cukinii w ogrodzie

Jak uprawiać i rzodkiewkę w domowym warzywniaku?
Jak uprawiać i rzodkiewkę w domowym warzywniaku?

Rzodkiewka - uprawa, pielęgnacja, choroby i szkodniki

Rzodkiewka - uprawa, pielęgnacja, choroby i szkodniki

Jak zrobić masę solną do zabawy z dziećmi?
Jak zrobić masę solną do zabawy z dziećmi?

Masa solna krok po kroku. Co można zrobić z masy solnej?

Masa solna krok po kroku. Co można zrobić z masy solnej?

Materac na wiosnę, jak dobrać wygodny materac do pory roku?
Materac na wiosnę, jak dobrać wygodny materac do pory roku?

Idealny materac na wiosnę - czy zmiana pory roku wpływa na komfort snu?

Idealny materac na wiosnę - czy zmiana pory roku wpływa na komfort snu?

Uprawa ogórków w ogrodzie
Uprawa ogórków w ogrodzie

W jaki sposób uprawiać i pielęgnować ogórki

W jaki sposób uprawiać i pielęgnować ogórki

Osa i szerszeń w mieszkaniu - jak je usunąć?
Osa i szerszeń w mieszkaniu - jak je usunąć?

Owady przypominające osy - co warto o nich wiedzieć?

Owady przypominające osy - co warto o nich wiedzieć?

Inwestycje mieszkaniowe na zachodzie Wrocławia WPBM Mój Dom
Inwestycje mieszkaniowe na zachodzie Wrocławia WPBM Mój Dom

Dlaczego zachód Wrocławia przyciąga inwestycje mieszkaniowe?

Dlaczego zachód Wrocławia przyciąga inwestycje mieszkaniowe?

Jak uprawiać szparagi w ogrodzie?
Jak uprawiać szparagi w ogrodzie?

Szparagi - odmiany, uprawa i pielęgnacja w ogrodzie

Szparagi - odmiany, uprawa i pielęgnacja w ogrodzie

Montaż rolet dzień noc
Montaż rolet dzień noc

Jak zamontować rolety dzień noc?

Jak zamontować rolety dzień noc?

Jak uprawiać wrzosy w ogrodzie?
Jak uprawiać wrzosy w ogrodzie?

Wrzosy - pielęgnacja i ich uprawa w ogrodzie

Wrzosy - pielęgnacja i ich uprawa w ogrodzie

Hortensje w ogrodzie - jak dbać i pielęgnować?
Hortensje w ogrodzie - jak dbać i pielęgnować?

Rabata z hortensjami - jak ją zaplanować i jakie rośliny do niej wybrać?

Rabata z hortensjami - jak ją zaplanować i jakie rośliny do niej wybrać?

Zalety i wady mieszkania od dewelopera oraz samodzielnej budowy domu
Zalety i wady mieszkania od dewelopera oraz samodzielnej budowy domu

Mieszkanie od dewelopera czy budowa domu - co wybrać?

Mieszkanie od dewelopera czy budowa domu - co wybrać?

Jak przycinać stare tuje i je odmłodzić?
Jak przycinać stare tuje i je odmłodzić?

Radykalne cięcie: sekret odmładzania starych tui

Radykalne cięcie: sekret odmładzania starych tui

Jak pielęgnować i uprawiać kurkumę?
Jak pielęgnować i uprawiać kurkumę?

Kwiat kurkumy: Jaką ziemię wybrać, jak podlewać i pielęgnować?

Kwiat kurkumy: Jaką ziemię wybrać, jak podlewać i pielęgnować?

Mieszkanie z rynku pierwotnego od dewelopera - czy warto kupić?
Mieszkanie z rynku pierwotnego od dewelopera - czy warto kupić?

Czy warto inwestować w mieszkania na rynku pierwotnym?

Czy warto inwestować w mieszkania na rynku pierwotnym?

Kalkulator kredytu hipotecznego

Kalkulator kredytu hipotecznegoKalkulator kredytowy

Myślisz o zakupie domu czy mieszkania lub może planujesz rozpocząć budowę? Zobacz ile wyniesie cię orientacyjna rata kredytu hipotecznego.
Cena nieruchomości:
Udział własny: 20 %
(Wiele banków wymaga udziału własnego na poziomie min. 20%.)
5%80%
Okres spłaty: 30 lat
(Im krótszy okres tym wyższa rata miesięczna. Najczęściej wybierany okres to 25 lub 30 lat.)
5 lat35 lat
Szacunkowa rata miesięczna:
0
Powyższa kalkulacja ma charakter orientacyjny i nie stanowi oferty w rozumieniu art. 66 par. 1 Kodeksu Cywilnego. Ostateczne warunki finansowania zależą od decyzji banku i oceny zdolności kredytowej.
Małgorzata Karpińska

Małgorzata Karpińska

Copywriter dla portalu zbudujmydom, współpracująca również z wieloma innymi agencjami, nie boi się żadnych tematów, nawet tych trudnych, wymagających projesjonalnej wiedzy z branży budowlanej.
Autorka licznych tekstów o rematyce budowlanej, remontowej, ogrodowej oraz wnętrzarskiej.

Polecane artykuły

Porady prawne

Więcej artykułów...
Korzystając ze strony, akceptujesz naszą politykę prywatności i wyrażasz zgodę na zapisywanie cookies.