Kołki montażowe można zakupić jako komplet, czyli kołek wraz z wkrętem lub haczykiem, albo oddzielnie. Ważne jednak, aby dobrze dostosować rodzaj kołków do konstrukcji ściany oraz przewidywanych obciążeń.
Nie zawsze dobrze sprawdzą się tzw. kołki standardowe, które wbrew pozorom nadają się tylko do niektórych rodzajów ścian.
W przypadku np. wieszania ramek na zdjęcia, małych obrazów itp. ewentualne błędne wybranie kołka niekoniecznie musi oznaczać duże problemy. Zaczną się one jednak, gdy kołek montażowy będziemy chcieli bardziej obciążyć, np. wieszając półkę czy inne ciężkie elementy.
Ważne jest również, aby zawsze prawidłowo dobierać średnicę wkrętów, śrub lub haczyków do średnicy kołka. Ma to duże znaczenie, jeśli chcemy oddzielnie kupować wszystkie te elementy.
Standardowe rozporowe kołki montażowe
Kołki standardowe to rodzaj kołków, które cechują się rozporem jedynie w dwóch kierunkach. Posiadają one rozcięte ścianki, które umożliwiają rozpór kołka na dwie powierzchnie boczne.
Kołki te będą dobrze przenosić nawet większe obciążenia, lecz tylko w materiałach o zwartej strukturze, bez dużej ilości pustek, jakie występują np. w pustakach ceramicznych. Kołki standardowe dobrze sprawdzą się z cegłach pełnych, gdzie będą miały dużą wytrzymałość.
Można w nich stosować wkręty lub śruby przelotowe, co umożliwia montaż na tego typu kołki elementów z pośrednim odstępnikiem drewnianym – rozwiązanie takie stosuje się np. przy wieszaniu szafek kuchennych.
Tego typu kołki szybkiego montażu sprzedawane są wraz ze specjalnym gwoździem, który można wbijać, zamiast tradycyjnego wkręcania. Jest on zakończony tradycyjną krzyżakową, co daje możliwość ewentualnego demontażu i wyciągnięcia gwoździa.
Można zakupić również kołki uniwersalne, które po za rozporem w dwóch kierunkach, umożliwiają również niewielkie pęcznienie kołka. Zapewnia to jeszcze większą wytrzymałość, szczególnie w mniej twardych i szczelnych materiałach.
Kołki montażowe do pustaków ceramicznych
Do pustaków ceramicznych nie zaleca się stosować kołków standardowych, o rozporze wyłącznie w dwóch kierunkach.
Wynika to z faktu, że pustaki mają wiele wolnych przestrzeni, co w praktyce daje bardzo małą powierzchnię bezpośredniego kontaktu kołka z elementami ceramicznymi.
W takich wypadkach dobrze sprawdzają się kołki o rozporze w czterech kierunkach lub w ostateczności kołki dwurozporowe, ale posiadające możliwość dodatkowego pęcznienia (zapewni to lepsze „wypełnienie” pustek w ceramice).
O ile w cegłach pełnych można stosować nawet bardzo krótkie kołki standardowe, o tyle w przypadku pustaków ceramicznych zaleca się używanie możliwie długich kołków (dobranych oczywiście odpowiednio do grubości danej ściany), aby zapewnić jak największą powierzchnię styk kołka i ceramiki.
Użycie zwykłego kołka, bez wielopłaszczyznowego rozporu i pęcznienia, doprowadzi do praktycznie zerowej wytrzymałości takiego kołka na wyrywanie ze ściany.
Wiercenie w pustakach ceramicznych może czasami prowadzić do niewielkiego „rozkruszania” cienkich ścianek wewnętrznych, dlatego zaleca się tutaj kołki o średnicy nie mniejszej niż 6-8mm, nawet przy wieszaniu lekkich przedmiotów.
Alternatywą dla kołków czterorozporowych mogą być tzw. kotwy chemiczne, które bardzo dobrze wypełniają wszystkie pustki w ceramice, tworząc bardzo silne i trwałe zespolenie kotwy ze ścianą.
Kołki montażowe do betonu komórkowego
Beton komórkowy jest materiałem stosunkowo miękkim, w porównaniu do cegły pełnej lub pustaków ceramicznych. Z tego względu zaleca się stosowanie kołków, specjalnie dedykowanych właśnie do tzw. gazobetonu, czyli betonu komórkowego.
Montaż takich kołków odbywa się poprzez nawiercenie otworu nieco mniejszego niż średnica zewnętrzna kołka, a następnie wkręceniu samego kołka w ścianę.
Dostępne są tutaj kołki metalowe i nylonowe. W praktyce oba materiały umożliwiają wykonanie bardzo mocnego zakotwienia w ścianie i w przypadku typowych półek, mniejszych szafek, ramek zdjęciowych, obrazów itp. w zupełności wystarczą kołki nylonowe.
Kołki metalowe warto stosować przy wieszaniu ciężkich przedmiotów, np. w czasie montażu szafek kuchennych.
Wkręcanie kołka można robić przy użyciu odpowiednio mocnej wkrętarki lub ręcznie np. kluczami imbusowymi.
Podobnie jak przy ceramice, zaleca się, aby średnica kołków do betonu komórkowego była nie mniejsza niż 6mm, dla zachowania możliwie jak najbezpieczniejszego zawieszenia przedmiotów na ścianie.
Kołki montażowe do płyt gipsowo-kartonowych
Przy ściankach i zabudowach z płyt gipsowo-kartonowych należy pamiętać, że często od wewnętrznej strony występuje pustka, przez co nie mamy „w co” zakotwić tradycyjnych kołków montażowych.
Z pomocą przychodzą tutaj specjalne kołki dedykowane do płyt gipsowo-kartonowych, np. kołki typu molly lub inne tego typu rozwiązania.
Kołki te charakteryzują się stworzeniem specjalnego oporu po wewnętrznej stronie, gdzie w czasie dokręcania haczyka czy wkręta następuje pęcznienie tulei i stworzenie tzw. gniazda osadczego (niektórzy określają to jako „grzybek oporowy”).
Należy jednak uważać z dokręcaniem, aby nie stworzyć zbyt słabego połączenia (tulejka musi dochodzić do wewnętrznej strony płyty) ani nie doprowadzić do pęknięcia płyty, przy zbyt silnym dokręcaniu (płyta gipsowo-kartonowa jest mało odporna na duże siły zgniatające i ściskające). Lepiej zastosować kilka kołków więcej niż jeden zbyt mocno dokręcony, przez który płyta pęknie.
Na rynku dostępne są także specjalne kołki skrzydełkowe, które umożliwiają np. montaż elementów oświetlenia sufitowego do podwieszanych płyt gipsowo-kartonowych.
Niektóre rodzaje kołków do g-k mogą wymagać wstępnego zaciśnięcia szczypcami. Warto brać to pod uwagę, jeśli planujemy zakup tego typu kołków.
Kołki montażowe ślimakowe do styropianu
Czasami zdarza się, że musimy coś zamontować bezpośrednio do styropianu. Sytuacja taka ma miejsce np. przy wieszaniu tabliczek na elewacjach budynków, jeśli nie są one bardzo ciężkie i nie chcemy kupować długiego kołka, który przebije warstwę płyt styropianowych i zakotwi się w elementach nośnych ściany.
W tym wypadku dobrym rozwiązaniem są tzw. kołki ślimakowe, które posiadają odpowiednią końcówkę, umożliwiającą wkręcenie pustego kołka w styropian, a dopiero później wmontowanie w niego wkręta.
Aby montaż na kołki ślimakowe był skuteczny, płyty styropianowe muszą być dość twarde – najlepiej jeśli są to płyty XPS lub dobrej jakości EPS. Zalecamy stosowanie kołków ślimakowych o długości nie mniejszej niż 6cm, aby zapewnić możliwie dobre ich zakotwienie w styropianie.
Zespół redakcyjny portalu zbudujmydom.pl