Budowa domu | Zbudujmydom.pl | Logo
Budowa domu | Zbudujmydom.pl | Logo
zbudujmydom.plNowoczesny portal budowlany

Czym jest służebność drogi koniecznej i jakie wymaga formalności?

Autor artykułu: Małgorzata Karpińska
Małgorzata Karpińska
Czym jest służebność drogi koniecznej i jakie wymaga formalności?
Źródło: Pixabay
Służebność drogi koniecznej, to pojęcie, które może być niezwykle istotne dla właścicieli nieruchomości, zwłaszcza tych, których posiadłość nie ma odpowiedniego dostępu do drogi publicznej lub do należących do niej budynków gospodarskich. Warto zrozumieć, czym dokładnie jest służebność drogi koniecznej i jakie formalności towarzyszą jej ustanawianiu.

Służebność drogi koniecznej - podstawy

Służebność drogi koniecznej to prawo przechodu, przejazdu lub przegonu przez nieruchomość służebną. Jest to istotne rozwiązanie, które pozwala na dostęp do nieruchomości, która nie ma innego dostępu do drogi publicznej. Zasada ta jest uregulowana w polskim prawie, a konkretnie w art. 145 Ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny. Warto zaznaczyć, że istnieje wiele podobnych rozwiązań w różnych systemach prawnych na świecie.

Formalności związane z ustanowieniem służebności drogi koniecznej

Umowa zawarta w formie aktu notarialnego

Najprostszym i najszybszym sposobem na ustanowienie służebności drogi koniecznej jest zawarcie umowy między właścicielami nieruchomości. Taka umowa musi być sporządzona w formie aktu notarialnego i wymaga zgody właściciela gruntu, który ma być obciążony służebnością. Koszty takiej umowy notarialnej ustalane są indywidualnie przez notariusza. Jeśli obie strony dojdą do porozumienia i zgodzą się na zawarcie umowy, to cała procedura może być stosunkowo szybka i niekomplikowana.

Postępowanie sądowe

Jeśli nie ma porozumienia co do zawarcia umowy o służebności drogi koniecznej, przysługuje prawo do wystąpienia na drogę sądową w celu rozstrzygnięcia sprawy. W takim przypadku sąd będzie musiał rozważyć argumenty obu stron i wydać odpowiednie orzeczenie. Ta droga jest bardziej czasochłonna i może wiązać się z dodatkowymi kosztami, ale może być konieczna, jeśli strony nie mogą osiągnąć porozumienia.

Zasiedzenie

Ostatnią możliwością jest nabycie służebności drogi koniecznej przez zasiedzenie. Zgodnie z art. 292 Kodeksu Cywilnego, do zasiedzenia drogi dojazdowej wymagane jest korzystanie z niej przez określony czas w dobrej wierze. Jeśli nieruchomość była używana nieprzerwanie przez 20 lat w dobrej wierze lub przez 30 lat w złej wierze, może dojść do nabycia służebności drogi koniecznej w ten sposób. Warto jednak zaznaczyć, że jest to proces długotrwały i wymaga udokumentowania korzystania z drogi przez określony czas.

Warunki konieczne do ustanowienia służebności drogi koniecznej

Aby ustanowić służebność drogi koniecznej, muszą być spełnione pewne warunki. Są to:

  • Brak prawnie zagwarantowanego trwałego dostępu do drogi publicznej.

  • Wytyczenie drogi koniecznej w sposób umożliwiający uprawnionemu odpowiednie korzystanie z niej, jednocześnie ograniczając szkody, które mogą powstać przez jej obecność na działce obciążonej.

  • Uwzględnienie interesu społeczno-gospodarczego.

Droga konieczna powinna być wytyczona w taki sposób, aby minimalizować uciążliwość dla właściciela gruntu służebnego, który musi zaakceptować fakt, że inna osoba będzie korzystać z jego nieruchomości. Z kolei właściciel gruntu władającego służebnością powinien korzystać z tego prawa w sposób rozważny, tak aby nie naruszać zbytnio praw właściciela gruntu.

Zgoda właściciela gruntu, który ma być obciążony służebnością, może być udzielona pod warunkiem otrzymania wynagrodzenia. Wynagrodzenie może mieć różną formę, być to kwota jednorazowa lub ratalna, a także świadczenia w naturze, np. produkty rolnicze. Sposób naliczenia wynagrodzenia nie jest uregulowany w sposób szczegółowy przez ustawodawcę, dlatego zostawia się go często do ustalenia między stronami. Właściciel nieruchomości służebnej może również zrzec się prawa do wynagrodzenia na zasadach darowizny.

Wygaśnięcie służebności drogi koniecznej

Warto wiedzieć, że służebność drogi koniecznej wygasa po 10 latach jej niewykonywania (art. 293 § 1 Kodeksu Cywilnego). Jest to istotne z punktu widzenia właściciela gruntu władającego służebnością, który musi pamiętać o regularnym korzystaniu z prawa służebności, aby nie stracić go z mocy prawa.

Droga konieczna a obowiązek podatkowy

Związek pomiędzy służebnością drogi koniecznej a obowiązkiem podatkowym jest ważny, zwłaszcza w kontekście podatków od czynności cywilnoprawnych oraz podatków od spadków i darowizn. Podatek może pojawić się w chwili ustanowienia służebności, czyli w momencie zawarcia umowy lub wydania orzeczenia sądowego. Osobą zobowiązaną do zapłaty podatku jest ta, która będzie korzystała ze służebności.

Podsumowując, służebność drogi koniecznej to istotne rozwiązanie prawne, które pozwala na zapewnienie dostępu do nieruchomości bez odpowiedniego dostępu do drogi publicznej. Procedura jej ustanowienia może być różnorodna, ale zawsze warto zadbać o przestrzeganie obowiązujących przepisów oraz uzyskanie zgody i porozumienia między stronami. Pamiętajmy także o obowiązkach podatkowych związanych z tą formą prawa. Dzięki temu właściciele nieruchomości mogą uniknąć niepotrzebnych sporów i kłopotów związanych z dostępem do swoich posiadłości.

Źródło: Zespół redakcyjny portalu zbudujmydom.pl

(Małgorzata Karpińska, 26 listopada 2023)
Kalkulator kredytu hipotecznego

Kalkulator kredytu hipotecznegoKalkulator kredytowy

Myślisz o zakupie domu czy mieszkania lub może planujesz rozpocząć budowę? Zobacz ile wyniesie cię orientacyjna rata kredytu hipotecznego.
Cena nieruchomości:
Udział własny: 20 %
(Wiele banków wymaga udziału własnego na poziomie min. 20%.)
5%80%
Okres spłaty: 30 lat
(Im krótszy okres tym wyższa rata miesięczna. Najczęściej wybierany okres to 25 lub 30 lat.)
5 lat35 lat
Szacunkowa rata miesięczna:
0
Powyższa kalkulacja ma charakter orientacyjny i nie stanowi oferty w rozumieniu art. 66 par. 1 Kodeksu Cywilnego. Ostateczne warunki finansowania zależą od decyzji banku i oceny zdolności kredytowej.
śledź nas na Facebook
Kalkulator kredytowy
Kalkulator kredytowy
Ceny mieszkań w Polsce
Ceny mieszkań w Polsce
Jak urządzić pokój nastolatka?
Jak urządzić pokój nastolatka?

Pokój nastolatka - jak połączyć styl z funkcjonalnością?

Pokój nastolatka - jak połączyć styl z funkcjonalnością?

Jak odświeżyć małą łazienkę za pomocą farby?
Jak odświeżyć małą łazienkę za pomocą farby?

Jak odświeżyć małą łazienkę za pomocą farby? Pomysły i inspiracje

Jak odświeżyć małą łazienkę za pomocą farby? Pomysły i inspiracje

instalator podczas montażu ogrzewania podłogowego
instalator podczas montażu ogrzewania podłogowego

Jakie cechy powinna mieć dobra hurtownia instalacyjna?

Jakie cechy powinna mieć dobra hurtownia instalacyjna?

Czym charakteryzują się płyty węglowe?
Czym charakteryzują się płyty węglowe?

Czym charakteryzują się płyty węglowe i gdzie są stosowane?

Czym charakteryzują się płyty węglowe i gdzie są stosowane?

Jak dobrze wybrać materiały do budowy domu?
Jak dobrze wybrać materiały do budowy domu?

Remont domu i mieszkania - jak wybierać materiały? Czy najdroższe zawsze oznacza najlepsze?

Remont domu i mieszkania - jak wybierać materiały? Czy najdroższe zawsze oznacza najlepsze?

Zakup materiałów budowlanych
Zakup materiałów budowlanych

Gdzie warto kupować materiały na budowę domu i jak skutecznie negocjować ceny?

Gdzie warto kupować materiały na budowę domu i jak skutecznie negocjować ceny?

Alpinizm przemysłowy - zobacz najnowsze oferty pracy
Alpinizm przemysłowy - zobacz najnowsze oferty pracy

Alpinizm przemysłowy w budownictwie - zawód z przyszłością

Alpinizm przemysłowy w budownictwie - zawód z przyszłością

Automatyczne napędy do bram
Automatyczne napędy do bram

Wygodne i niezawodne rozwiązanie - automatyka i napędy do bram

Wygodne i niezawodne rozwiązanie - automatyka i napędy do bram

Czym są bity i jak dobrze wybrać odpowiedni rodzaj?
Czym są bity i jak dobrze wybrać odpowiedni rodzaj?

Co to jest bit i jakie są jego rodzaje?

Co to jest bit i jakie są jego rodzaje?

Ceny materiałów budowlanych - gdzie można oszczędzić?
Ceny materiałów budowlanych - gdzie można oszczędzić?

Jakie materiały są najdroższe przy budowie domu? Co wpływa na koszt budowy?

Jakie materiały są najdroższe przy budowie domu? Co wpływa na koszt budowy?

Ciepły dom to nie tylko izolacja ścian
Ciepły dom to nie tylko izolacja ścian

Ciepły dom to nie tylko izolacja ścian - poznaj rolę podwalin w energooszczędnym budownictwie

Ciepły dom to nie tylko izolacja ścian - poznaj rolę podwalin w energooszczędnym budownictwie

Jak chronić się przed owadami w domu?
Jak chronić się przed owadami w domu?

Skuteczne sposoby na ochronę przed owadami w domu i mieszkaniu

Skuteczne sposoby na ochronę przed owadami w domu i mieszkaniu

Jak dobrać klamki do drzwi zewnętrznych?
Jak dobrać klamki do drzwi zewnętrznych?

Klamki do drzwi zewnętrznych - jak dopasować do specyfiki miejsca?

Klamki do drzwi zewnętrznych - jak dopasować do specyfiki miejsca?

Narzędzia do majsterkowania
Narzędzia do majsterkowania

Ruszamy po różnego rodzaju narzędzia do elektromarketu

Ruszamy po różnego rodzaju narzędzia do elektromarketu

Błędy przy montażu śrub SB i sposoby ich uniknięcia
Błędy przy montażu śrub SB i sposoby ich uniknięcia

Błędy przy montażu śrub SB - jak ich uniknąć?

Błędy przy montażu śrub SB - jak ich uniknąć?

Nowoczesne stylowe oświetlenie ogrodowe
Nowoczesne stylowe oświetlenie ogrodowe

Latarnie ogrodowe - stylowe oświetlenie dla Twojego ogrodu

Latarnie ogrodowe - stylowe oświetlenie dla Twojego ogrodu

Pompa ciepła - jak wybrać dobry model?
Pompa ciepła - jak wybrać dobry model?

Zmiana gazu na pompę ciepła - skrócony poradnik dla inwestora

Zmiana gazu na pompę ciepła - skrócony poradnik dla inwestora

Jak podpisać dobrą umowę na roboty budowlane i remontowe?
Jak podpisać dobrą umowę na roboty budowlane i remontowe?

Umowa na roboty budowlane - kiedy warto ją zawrzeć i co powinna zawierać?

Umowa na roboty budowlane - kiedy warto ją zawrzeć i co powinna zawierać?

Co należy sprawdzić podczas odbioru mieszkania od dewelopera?
Co należy sprawdzić podczas odbioru mieszkania od dewelopera?

Odbiór mieszkania: na co zwrócić uwagę przy sprawdzaniu nowego lokum?

Odbiór mieszkania: na co zwrócić uwagę przy sprawdzaniu nowego lokum?

śledź nas na Facebook
Kalkulator kredytu hipotecznego

Kalkulator kredytu hipotecznegoKalkulator kredytowy

Myślisz o zakupie domu czy mieszkania lub może planujesz rozpocząć budowę? Zobacz ile wyniesie cię orientacyjna rata kredytu hipotecznego.
Cena nieruchomości:
Udział własny: 20 %
(Wiele banków wymaga udziału własnego na poziomie min. 20%.)
5%80%
Okres spłaty: 30 lat
(Im krótszy okres tym wyższa rata miesięczna. Najczęściej wybierany okres to 25 lub 30 lat.)
5 lat35 lat
Szacunkowa rata miesięczna:
0
Powyższa kalkulacja ma charakter orientacyjny i nie stanowi oferty w rozumieniu art. 66 par. 1 Kodeksu Cywilnego. Ostateczne warunki finansowania zależą od decyzji banku i oceny zdolności kredytowej.
Małgorzata Karpińska

Małgorzata Karpińska

Copywriter dla portalu zbudujmydom, współpracująca również z wieloma innymi agencjami, nie boi się żadnych tematów, nawet tych trudnych, wymagających projesjonalnej wiedzy z branży budowlanej.
Autorka licznych tekstów o rematyce budowlanej, remontowej, ogrodowej oraz wnętrzarskiej.

Polecane artykuły

Porady prawne

Więcej artykułów...
Korzystając ze strony, akceptujesz naszą politykę prywatności i wyrażasz zgodę na zapisywanie cookies.