W czasie malowania musimy zwraca膰 uwag臋 na wiele rzeczy jednocze艣nie. Dobra organizacja pracy, po艂膮czona z w艂a艣ciwym doborem narz臋dzi, rodzaju i kolorystyki farb pozwoli nam wykona膰 remont tak, aby艣my byli w pe艂ni zadowoleni z osi膮gni臋tych efektów ci臋偶kiej pracy.
Niestety cz臋sto nie przywi膮zujemy nale偶ytej uwagi do sprawdzenia stanu 艣ciany przed malowaniem. W konsekwencji mo偶e to prowadzi膰 do trudno艣ci w uzyskaniu jednolitego koloru na ca艂ej powierzchni i w艂a艣ciwego po艂ysku oraz trwa艂o艣ci farby.
Zabiegi przygotowawcze jakie musimy podj膮膰 przed malowaniem w du偶ym stopniu zale偶膮 od rodzaju malowanej powierzchni i jej stanu.
Krok 1 - Szpachlowanie powierzchni 艣ciany
Przed rozpocz臋ciem malowania warto uzupe艂ni膰 wszystkie ubytki w 艣cianie. W tym celu najlepiej pos艂u偶y膰 si臋 gotowymi masami szpachlowymi polimerowymi, nie wymagaj膮cymi rozrabiania z wod膮. Ich cena jest znacznie wy偶sza ni偶 mas workowanych, jednak偶e dla niewielkich ubytków s膮 du偶o wygodniejsze w stosowaniu. Mas臋 nanosi si臋 typow膮 szpachelk膮 (zaleca tzw. szpachelki mi臋kkie). Po wyschni臋ciu masy mo偶na j膮 w razie konieczno艣ci przeszlifowa膰 drobnym papierem 艣ciernym lub szlifierk膮 elektryczn膮.
W przypadku p艂yt g-k nale偶y wype艂ni膰 wszystkie miejsca 艂膮cze艅, przy czym warto w miejscach tych zastosowa膰 dodatkowa siatk臋, redukuj膮c膮 ryzyko p臋kania g艂adzi na skutek ruchu p艂yt (np. podczas uderzenia). Nast臋pnie pokrywamy g艂adzi膮 ca艂a powierzchni臋 p艂yt. Nie powinni艣my malowa膰 bezpo艣rednio p艂yt g-k, nale偶y wykona膰 chocia偶 cienk膮 (2-3mm) warstw臋 g艂adzi z mas finishowych. Przy niewielkich rozmiarach zabudów z p艂yt warto pos艂u偶y膰 si臋 gotowymi masami polimerowymi, które pó藕niej z 艂atwo艣ci膮 mo偶na szlifowa膰.
Przy stosowaniu mas rozrabianych z wod膮 nale偶y pami臋ta膰, aby nie by艂y one zbyt lej膮ce si臋, co spowoduje ich sp艂ywanie zarówno ze szpachelki jak i powierzchni 艣ciany. Mas polimerowych nie trzeba w 偶aden sposób przygotowywa膰 do u偶ycia. Gotow膮 mas臋 bezpo艣rednio z pojemnika nanosimy na 艣cian臋.
Dok艂adne umycie powierzchni 艣ciany. Zaleca si臋 jednak ostro偶no艣膰 w stosowaniu ró偶nego rodzaju 艣rodków chemicznych, aby nie spowodowa膰 reakcji z warstw膮 g艂adzi szpachlowej oraz nie stworzy膰 „t艂ustego” pod艂o偶a pod grunt i farb臋. Wiele popularnych detergentów zawiera tak偶e, niepo偶膮dane w tej sytuacji, 艣rodki nab艂yszczaj膮ce. W wi臋kszo艣ci przypadków wystarczy w zupe艂no艣ci dok艂adne umycie 艣ciany wod膮 lub wod膮 z myd艂em malarskim. Nie nale偶y jednak nadmiernie moczy膰 powierzchni 艣cian. Mycie nale偶y wykonywa膰 zwil偶on膮 szmatk膮 lub mopem. 艢ciana musi by膰 pozbawiona py艂u i t艂ustych plam, które nie pozwol膮 na prawid艂owe przyklejenie si臋 farby do pod艂o偶a (mimo stosowanego gruntu).
Gruntowanie 艣cian wymaga po艣wi臋cenia nale偶ytej uwagi, gdy偶 od tego etapu prac w du偶ym stopniu zale偶y powodzenie ca艂ego malowania. Na rynku dost臋pne s膮 ogólnie dwa rodzaje gruntów – tzw. grunty szczepne i grunty tradycyjne (znacznie ta艅sze). Wielu doradców handlowych nak艂ania zawsze do zakupu nowoczesnych gruntów szczepnych (które najcz臋艣ciej od razu tworz膮 jednolit膮 bia艂a pow艂ok臋 na 艣cianie), jednak偶e przy du偶ych powierzchniach 艣cian i sufitów stanowi膮 one istotny wydatek w bud偶ecie, w zwi膮zku z czym warto dobrze przeanalizowa膰 czy na pewno musimy zawsze kupowa膰 tego typu grunty.
W przypadku wi臋kszo艣ci gruntów do malowania farbami mo偶na przyst膮pi膰 ju偶 po ok 4-6 godzin od zagruntowania. Warto jednak zawsze dobrze sprawdzi膰, czy 艣ciana na pewno jest ca艂kowicie sucha, zanim zaczniemy malowa膰 cz臋sto drog膮 farb膮 kolorow膮. Warto jednak odczeka膰 ok. 12h zanim rozpoczniemy malowanie docelow膮 farb膮 dekoracyjn膮.
Najcz臋艣ciej grunty lub specjalne farby podk艂adowe nanosimy jeden raz. Stosujemy w tym celu p臋dzel lub wa艂ek (wa艂ek z krótkim w艂osiem, mi臋kki). P臋dzlem mo偶emy nanie艣膰 grunt dok艂adniej, dzi臋ki czemu lepiej b臋dzie on penetrowa艂 powierzchni膮 艣ciany, jednak偶e przy du偶ych powierzchniach jest to bardzo czasoch艂onne. Stosuj膮c wa艂ki mo偶emy nanosi膰 grunt mniej dok艂adnie, w zwi膮zku z czym na pod艂o偶ach szczególnie trudnych lub w膮tpliwych co do jako艣ci, warto gruntowa膰 wa艂kiem dwukrotnie.
艢ciany w stanie "deweloperskim"
W przypadku zakupu nowego domu w tzw. stanie deweloperskim najcz臋艣ciej wszystkie 艣ciany i sufity s膮 jednokrotnie przemalowane bia艂a farb膮. W tej sytuacji praktycznie nie mamy 偶adnej pewnej informacji na temat rodzaju u偶ytej farby ani sposobu gruntowania 艣cian przed malowaniem. Deweloperzy najcz臋艣ciej chc膮 przemalowa膰 艣ciany jak najtaniej, aby wygl膮da艂y efektownie przy zakupie.
Co wi臋cej, wielu „fachowców” maluj膮c dla deweloperów miesza najta艅sz膮 bia艂膮 farb臋 z unigruntem, twierdz膮c 偶e w ten sposób jednocze艣nie maluj膮 i gruntuj膮. W praktyce takie rozwi膮zanie prowadzi do nanoszenia na 艣cian臋 farby bardzo z艂ej jako艣ci. Nigdy nie wolno miesza膰 gruntu i farby, niezale偶nie od ich rodzaju. Je艣li to zrobimy, mieszanka taka nie „przyklei” si臋 poprawnie do 艣ciany. Je艣li to mo偶liwe, warto zatem zrezygnowa膰 z malowanych przez dewelopera 艣cian, i zakupi膰 dom lub mieszkanie z tynkami pokrytymi g艂adzi膮.
W przypadku 艣cian deweloperskich warto zawsze zagruntowa膰 je przed malowaniem stosuj膮c tzw. grunty szczepne. S膮 one dro偶sze od tradycyjnego unigruntu, jednak偶e dadz膮 wi臋ksz膮 pewno艣膰, 偶e zarówno w czasie malowania jak i po kilku latach u偶ytkowania farba nie zacznie nad odchodzi膰 od 艣ciany.
艢ciany i zabudowy z p艂yt gipsowo-kartonowych
W przypadku 艣cian wyko艅czonych tzw. such膮 zabudowa, czyli p艂ytami gipsowo – kartonowymi istotne jest, aby przed malowaniem na艂o偶y膰 na p艂yty tzw. masy finishowe. S膮 to najcz臋艣ciej specjalne masy szpachlowe, nanoszone w cienkiej warstwie (3-5mm) na ca艂ej powierzchni (a nie tylko w miejscu 艂膮cze艅, co jest do艣膰 cz臋stym b艂臋dem). Je艣li zastosujmy dobrej jako艣ci masy wyko艅czeniowe i na tak wykonanej powierzchni nie pojawia si臋 偶adne sp臋kania ani wykruszenia, nie ma konieczno艣ci zakupu drogich gruntów szczepnych. Mo偶na w tym wypadku zastosowa膰 ta艅sze rozwi膮zania gruntów przeznaczonych pod pow艂oki malarskie.
Je艣li jednak nie mamy pewno艣ci co do rodzaju u偶ytej masy szpachlowej, a 艣ciany pokryte s膮 ju偶 jednokrotnie bia艂膮 farb膮 o w膮tpliwej jako艣ci, warto dla wi臋kszego bezpiecze艅stwa zastosowa膰 grunty szczepne, podobnie jak w przypadku typowych 艣cian deweloperskich.
W przypadku zabudów z p艂yt g-k znajduj膮cych si臋 w pomieszczeniach nara偶onych na wilgo膰, jak 艂azienki, pralnie czy kuchnie, obowi膮zkowo p艂yty nale偶y wcze艣niej zabezpieczy膰 tzw. foli膮 w p艂ynie. Dopiero pó藕niej mo偶na nanosi膰 mas臋 wyko艅czeniow膮, przy czym zaleca si臋 tutaj dobór odpowiedniej masy równie偶 przeznaczonej dla zawilgoconych pomieszcze艅. W tych przypadkach grunty szczepne mog膮 zapewni膰 mniejsze ryzyko odpadania farby na skutek dzia艂ania wilgoci.
Nowe 艣ciany z tynkami tradycyjnymi
W przypadku nowych 艣cian ze 艣wie偶ymi tynkami nale偶y dok艂adnie zna膰 czas, w jakim tynkowanie zosta艂o zako艅czone. Przed malowaniem powinno zako艅czy膰 si臋 wysychanie tynków, aby nie dosz艂o do niekontrolowanego odpadania nowej farby. Zaleca si臋, aby odczeka膰 ok 6-8 tygodni od zako艅czenia nanoszenia tynków do rozpocz臋cia prac malarskich. Czas ten mo偶e ulec skróceniu w okresie letnim, natomiast w czasie ch艂odniejszych temperatur bezwzgl臋dnie nale偶y odczeka膰 min. 7-8 tygodni.
Na nowych tynkach, w celu uzyskania g艂adkiej powierzchni 艣ciany, nanosimy specjalne masy finishowe, najcz臋艣ciej w formie mas szpachlowych (gotowe masy polimerowe lub mieszanki w workach, do rozrobienia z wod膮).
Na tak wykonanych g艂adziach nie ma konieczno艣ci stosowania drogich gruntów szczepnych. W zupe艂no艣ci wystarcz膮 ta艅sze standardowe grunty pod pow艂oki malarskie.
艢ciany malowane wiele lat temu farbami niskiej jako艣ci
W przypadku remontu 艣cian malowanych wiele lat temu, najcz臋艣ciej mo偶emy spodziewa膰 si臋 niskiej jako艣ci farb, pod które czasami nie nanoszono oddzielnych gruntów. W tej sytuacji zaleca si臋, po dok艂adnym oczyszczeniu 艣ciany, stosowanie gruntów szczepnych dobrej jako艣ci. W przypadku du偶ych nierówno艣ci na starej 艣cianie, mo偶na nanie艣膰 now膮 warstw臋 masy szpachlowej (grubo艣ci ok 3-5m). Na takiej warstwie nie ma ju偶 konieczno艣ci stosowania gruntu szczepnego i wystarczy typowy grunt malarski.
Zeszklenie gruntu na powierzchni 艣ciany
Czasami mo偶e doj艣膰 do zjawiska tzw. zeszklenia nanoszonego gruntu, przez co powierzchnia zagruntowana posiada du偶y po艂ysk. Dzieje si臋 tak, gdy grunt nie spenetruje odpowiednio powierzchni 艣ciany. Nie nale偶y w takiej sytuacji rozpoczyna膰 malowania, gdy偶 w miejscach tych mo偶e dochodzi膰 do odpadania farby. W takiej sytuacji zaleca si臋 dodatkowe przemalowanie 艣ciany gruntem szczepnym (zawiera on drobny piasek kwarcowy, dzi臋ki czemu stwarza lepsze warunki dla zwi膮zania z farb膮).
Krok 4 - Zabezpieczenie pod艂贸g, mebli, okien, drzwi
Bezpo艣rednio przed malowaniem pami臋taj, aby dok艂adnie zabezpieczy膰 pod艂ogi, najlepiej foli膮 przyklejan膮 za pomoc膮 najta艅szych ta艣m, i wszystkie meble. Jest to istotne szczególnie w przypadku elementów drewnianych lakierowanych, gdzie nowa farba (lub nawet ju偶 grunt) mo偶e wchodzi膰 w reakcje z lakierem, doprowadzaj膮c do miejscowych przebarwie艅.
Zadbaj równie偶 o dok艂adne zabezpieczenie okien, drzwi i parapetów z okleiny drewnianej lub drewnopodobnej, gdy偶 charakteryzuj膮 si臋 one nierówn膮 powierzchni膮 (delikatne rowki), przez co trudno jest pó藕niej usun膮膰 z nich farb臋.
W przypadku p艂ytek ceramicznych, farba nie zrobi im wi臋kszej szkody, jednak偶e warto albo równie偶 je zabezpieczy膰 foli膮, albo od razu likwidowa膰 mokr膮 szmatk膮 wszelkie zabrudzenia farby (aby nie roznosi膰 farby po innych pomieszczeniach i pod艂ogach).
Krok 5 - Malowanie
Po wykonaniu wszystkich opisanych czynno艣ci z powodzeniem mo偶emy przyst膮pi膰 do malowania. Warto tutaj dobrze zapozna膰 si臋 równie偶 z zasadami samego malowania, w zale偶no艣ci od powierzchni i rodzaju u偶ytej farby, aby osi膮gn膮膰 jak najlepsze efekty na d艂ugie lata.
Zespó艂 redakcyjny portalu zbudujmydom.pl