Wykwity to częsty problem zarówno inwestorów jak i samych wykonawców, którzy często nie są w stanie wystarczająco dokładnie wyjaśnić inwestorowi przyczynę ich powstawania. Czasami dochodzi nawet do konfliktów, gdy inwestor nie posiada odpowiedniej wiedzy na temat przyczyny występowania i sposobach radzenia sobie z wykwitami.
Dlaczego na klinkierze pojawiają się białe wykwity?
Przede wszystkim musimy zdawać sobie sprawę, że wykwity są zjawiskiem naturalnym i zachodzą praktycznie w każdym murze, jednakże w przypadku klinkieru są one najbardziej widoczne. Z czasem jednak wykwity znikną z powierzchni muru i elewacja powróci do prawidłowego wyglądu.
Pamiętajmy również, że wykwity, nawet w dużej ilości, nie mają wpływu na jakość i trwałość muru i cegieł klinkierowych. Wpływają jedynie na jego estetykę.
Podstawowym źródłem powstawania wykwitów na murach klinkierowych jest wilgoć i sól.
Niestety nie mamy możliwości całkowitego wyeliminowania żadnego z tych składników. Wilgoć związana jest zarówno z zawilgoceniem konstrukcji w czasie jej wznoszenia (woda użyta do zaprawy murarskiej) jak i wilgocią powstającą w czasie eksploatacji budynku – opady deszczu, śniegu itp.
Z kolei najważniejszym źródłem soli jest w naszym wypadku cement, który jest nieodzownym składnikiem zaprawy murarskiej. Obecnie wielu producentów dąży do ograniczania ilości cementu lub stosowania dodatków, zmniejszających zjawisko wykwitów, jak dodatki trasu, czyli specjalnej mączki wulkanicznej. Pewnym ograniczeniem soli w zaprawie jest również stosowanie cementów portlandzkich.
W czasie wiązania zaprawy zachodzą reakcje chemiczne cementu i wody, co powoduje powstanie m.in. wodorotlenku wapniowego, który stanowi nawet do 25-27% gotowej zaprawy.
Związek ten ulega podciąganiu kapilarnemu na zewnętrzną powierzchnię muru, gdzie następuje reakcja z dwutlenkiem węgla występującym w powietrzu. W efekcie tej reakcji powstaje tzw. węglan wapniowy, czyli popularne białe wykwity.
Na skutek dłuższego oddziaływania wilgoci i dwutlenku węgla związek ten stopniowo przemienia się w tzw. kwaśny węglan wapniowy, który jest dobrze rozpuszczalny w wodzie. Oznacza to, że po pojawieniu się wykwitu, z czasem zacznie on znikać z powierzchni muru, na skutek zmywania przez wodę opadową.
Jak poradzić sobie z wykwitami na klinkierze?
Naturalnie powstające wykwity na murach klinkierowych znikną po ok. 2-3 latach użytkowania, w zależności od warunków atmosferycznych w danym rejonie, wilgotności powietrza oraz rodzaju zaprawy użytej przy budowie.
Jeśli możemy odczekać ten czas, to nie ma sensu wykonywać żadnych dodatkowych zabiegów, aby wcześniej usunąć wykwity z powierzchni ściany czy ogrodzenia.
Jeśli jednak zależy nam, aby elewacja była cały czas „czysta” i estetyczna, możemy podjąć pewne działania ograniczające powstawanie wykwitów.
Etap budowy ściany lub ogrodzenia
W czasie budowy możemy stosować specjalne dodatki do zaprawy murarskiej, np. tras lub inne związki polecane przez konkretnych producentów zapraw. Niestety wiąże się to z większymi kosztami zaprawy, a i tak nie daje stuprocentowej pewności wyeliminowania zjawiska wykwitów.
Zaleca się również dokładne dozowanie ilości wody w czasie rozrabiania zaprawy. Im mniej wody w czasie budowy, tym mniejsze ryzyko pojawienia się wykwitów.
Warto również w miarę możliwości unikać prac murarskich w czasie nawet niewielkich opadów deszczu, a gotowe mury ochronić w okresie pierwszych 6-8h przed działaniem wody.
Etap eksploatacji budynku czy ogrodzenia
Jeśli mimo wszystko zależy nam na wyczyszczeniu powierzchni klinkieru z wykwitów, możemy w tym celu użyć średnio-twardej szczotki. Warto czyszczenie wykonywać w słoneczne dni, gdyż duże zawilgocenie powietrza lub nawet opady deszczu będą co prawda ułatwiać zmycie wykwitów, lecz jednocześnie szybko przyczynią się do powstania nowych plam.
Jeśli będziemy czyścić elewację na mokro lub w czasie opadów deszczu, to część soli rozpuścimy i ponownie „wciśniemy” w mur. W takiej sytuacji z pewnością szybko doprowadzi ona do ponownego pojawienia się wykwitów, a nasza praca pójdzie na marne.
Dostępne są na rynku również specjalne preparaty do czyszczenia wykwitów.
Po wyczyszczeniu, najlepiej w suchy, słoneczny dzień, można powierzchnię klinkieru „zaimpregnować” preparatami do ceramiki. Może to nieco zmniejszyć ryzyko ponownych wykwitów, jednakże żadne rozwiązanie nie zapewni stuprocentowej gwarancji, że białe plamy nie pojawią się ponownie.
Wykwity wyeliminowane zostaną dopiero po ich naturalnym „wyjściu” na zewnątrz muru i rozpuszczeniu.
Zespół redakcyjny portalu zbudujmydom.pl