Izolacja termiczna budynku odpowiada nie tylko za parametry cieplne ścian lecz również za kompleksowe warunki cieplno-wilgotnościowe w pomieszczeniach. Na etapie projektu domu należy dokładnie przeanalizować rodzaj i grubość zastosowanej izolacji cieplnej, aby nie dochodziło do zawilgocenia czy zagrzybienia ścian zewnętrznych. Bez konsultacji z projektantem nie zaleca się samodzielnie zmieniać ocieplenia ze styropianu na wełnę i odwrotnie oraz grubości zaprojektowanej izolacji.
Omawiamy popularnie dostępne płyty styropianowe przeznaczone do ocieplenia ścian budynku mieszkalnego oraz wełnę mineralną, zarówno szklaną jak i skalną, która również z powodzeniem może być stosowana jako izolacja termiczna.
Jaki styropian na ocieplenie ścian zewnętrznych?
Styropian jest najpopularniejszym materiałem do ocieplenia ścian zewnętrznych, głównie ze względu na niską cenę i prosty montaż. Można stosować trzy rodzaje płyt styropianowych – białe lub grafitowe płyty EPS oraz polistyren ekstrudowany XPS.
Biały styropian EPS jest materiałem najtańszym i tym samym najpopularniejszym. Cechuje go dobra izolacyjność cieplna i stosunkowo dobra odporność na działanie wilgoci i pary wodnej.
Od kilku lat coraz większą popularnością cieszy się styropian EPS o polepszonych parametrach cieplnych. Mowa tutaj o tzw. styropianie grafitowym, który posiada w swojej strukturze dodatek grafitu, przez co jego współczynnik przewodzenia ciepła wynosi ok. 0,031-0,035. Płyty „standardowe” (białe) charakteryzują się współczynnikiem lambda 0,036 – 0,040.
Podobnymi parametrami termicznymi odznacza się styropian XPS, czyli tzw. polistyren ekstrudowany („styrodur”). Jest on jednak materiałem o znacznie większej wytrzymałości oraz mniejszej wrażliwości na wilgoć. Parametry te nie mają jednak bardzo dużego znaczenia przy izolacji termicznej ścian zewnętrznych. Jednocześnie płyty XPS są znacznie droższe od styropianu EPS, przez co stosuje się go częściej do ociepleni fundamentów niż na ściany zewnętrzne. Jest to również dobry materiał na ocieplenie posadzki na gruncie, ze względu na dużo większą wytrzymałość na zgniatanie w stosunku do styropianu EPS.
Ściany ocieplone styropianem, zarówno EPS jak i XPS, mogą być wykańczane praktycznie każdym rodzajem tynków, co daje bardzo szeroką gamę możliwości wykonania elewacji. Jednocześnie należy pamiętać, że styropian ma bardzo niską odporność na działanie promieniowania UV. W związku z tym zaleca się przykrycie elewacji tynkiem lub klinkierem w ciągu 30-60 dni od ułożenia warstwy ocieplenia.
Płyty styropianowe można zakupić w formie płyt prostych oraz z krawędziami frezowanymi na pióro i wpust. Większość fachowców zaleca wyłącznie płyty frezowane, należy jednak z ostrożnością podchodzić do takich rozwiązań. W przypadku dużych odchyleń i krzywizn na ścianach lepiej sprawdzi się styropian z krawędziami prostymi. Frezowanie można stosować tylko przy ścianach prostych, bez nadmiernych odchyłek murarskich.
Wełna mineralna do ocieplenia ścian zewnętrznych
W przeciwieństwie do styropianu, wełna mineralna zaliczana jest do materiałów niepalnych, przez co może być stosowana na ścianach o zwiększonej odporności ogniowej. Jest to jeden z najczęściej spotykanych argumentów za wyborem wełny na ocieplenie, np., w przypadku konieczności zbliżenia budynków do siebie gdy nie możemy spełnić wszystkich wymogów ppoż dla ścian tradycyjnych.
Pod względem właściwości izolacyjnych wełna charakteryzuje się współczynnikiem lambda podobnym do białych płyt styropianowych EPS (ok. 0,036 – 0,041). Wełna mineralna cechuje się jednak lepszymi parametrami akustycznymi, przez co może być dobrym materiałem izolacyjnym w zabudowie miejskiej silnie zurbanizowanej, przy ruchliwych ulicach itp.
Na uwagę zasługuje fakt, że wełna mineralna - zarówno szklana jak i skalna - jest materiałem bardzo elastycznym, dającym dużo większe możliwości wyrównania ewentualnych krzywizn ściany niż styropian. Duża elastyczność wełny ułatwia ocieplenie ścian o nietypowych kształtach, ścian o powierzchniach łukowych itp. Przy wykorzystaniu styropianu na takich powierzchniach znacznie łatwiej o błędy wykonawcze i przerwy w izolacji, skutkujące późniejszymi dużymi mostkami termicznymi na powierzchni ściany.
Wełna posiada właściwości paroprzepuszczalne i jest dobrym materiałem do ocieplenia ścian budynków zalanych w czasie powodzi. Przed ociepleniem konieczne jest jednak odcięcie dopływu wszelkiej wody do budynku oraz osuszenie ścian.
Na rynku dostępne są wełny mineralne o układzie włókien rozproszonym lub prostopadłym do ściany (tzw. lamele). Pod względem parametrów oba produkty wypadają podobnie, lecz istotnie różnią się sposobem montażu.
Wełnę lamelową przykleja się do ściany na całej powierzchni, natomiast wełnę o włóknach w układzie rozproszonym przykleja się metodą plackowo-pasmową, podobnie jak płyty styropianowe. Przy włóknach rozproszonych należy stosować również dodatkowe mocowania mechaniczne.
Do ocieplenia ścian zewnętrznych najlepiej wybrać wełnę mineralną w formie płyt o możliwie dużej twardości. Wełna w postaci mat stosowana jest raczej w ociepleniach poddaszy i dachów skośnych.
Wełna mineralna podczas układania może się kruszyć i pylić co znacznie utrudnia jej montaż w stosunku do płyt styropianowych. Najczęściej stosuje się wełnę skalną, która jest dość sztywna i nie ma tendencji do rozwarstwiania się, w przeciwieństwie do wełny szklanej. Zaletą wełny szklanej jest z kolei jej mniejsza waga i znacznie mniejsze pylenie w czasie montażu.
Dlaczego wilgoć jest szkodliwa dla wełny mineralnej?
Wielu inwestorów obawia się stosowania wełny mineralnej z uwagi na powszechnie panującą opinię, że jest ona mało odporna na działanie wilgoci. Sprawa nie do końca jest taka prosta jakby się mogło wydawać.
Wełna, jako materiał izolacyjny, charakteryzuje się dużą paroprzepuszczalnością i bez większego problemu potrafi odprowadzić nawet duże ilości wilgoci. Z tego względu może być stosowana przy ociepleniu budynków po powodziach.
Dużym zagrożeniem jest jednak wilgoć, która dostaje się do warstwy izolacji z wełny i nie ma gdzie dalej uciec. Jeśli wełna mineralna przed dłuższy czas będzie nasycona wodą to z czasem straci swoje właściwości izolacyjne. Jednocześnie takie wilgotne środowisko jest idealnym miejscem dla rozwoju pleśni i grzybów.
Z tego względu stosując wełnę mineralną na izolację termiczną musimy przede wszystkim zadbać o dobór odpowiedniego tynku, który pozwoli odprowadzić wilgoć ze ścian po za warstwę ocieplenia.
Styropian czy wełna - co wybrać?
Pod względem minimalnych wymagań dla budynków mieszkalnych zarówno wełna mineralna jak i styropian bez problemu mogą być stosowane jako izolacja termiczna.
Najbardziej popularnym materiałem jest styropian EPS w formie białych lub grafitowych płyt. Polistyren ekstrudowany XPS rzadko stosuje się na ocieplenie ścian zewnętrznych z uwagi na jego wysoką cenę. Jest to jednak doskonały materiał do izolacji fundamentów i posadzek na gruncie.
W typowym budynku mieszkalnym zalecany stosowanie płyt styropianowych o możliwie jak najmniejszym współczynniku lambda. Dobrze sprawdzą się płyty grafitowe ze styropianu EPS, których współczynnik przenikania ciepła może osiągać wartości poniżej 0,035W/mK.
Wełna mineralna jest stosunkowo droga, ale jest bardzo dobrym materiałem do ocieplenia budynków po zalaniu w czasie powodzi oraz przy ścianach o skomplikowanych, nieregularnych kształtach (większa elastyczność wełny w stosunku do styropianu). Ponad to wełna mineralna może być stosowana na ścianach, dla których wymagane jest zachowanie zwiększonej odporności ogniowej, gdyż wełna - w przeciwieństwie do styropianu - kwalifikowana jest jako materiał niepalny.
Zespół redakcyjny portalu zbudujmydom.pl
.jpg "Taras przy domu")
