Obecnie charakterystyka energetyczna budynku określana jest w dokumentacji projektowej, natomiast zrezygnowano z obowiązku wykonywania świadectwa energetycznego, które wcześniej było koniecznym załącznikiem do wniosku o użytkowanie budynku, np. domu jednorodzinnego. Jest to dobra wiadomość gdyż tego typu świadectwa były często dodatkowym kosztem jaki musieli ponosić inwestorzy, a dokument taki w praktyce niewiele im dawał.
Kiedy potrzebne jest świadectwo energetyczne?
Problem pojawia się jednak w momencie sprzedaży nieruchomości, gdyż zgodnie z artykułem 11 ustawy energetycznej obecny właściciel powinien przy zawarciu umowy sprzedaży przekazać nabywcy świadectwo określające charakterystykę energetyczną budynku lub lokalu (w oryginale). W przypadku wynajmu najemna ma prawo poprosić o kopię świadectwa.
Oznacza to zatem, że z obowiązku opracowania takiego dokumentu zwolnieni są inwestorzy, który budują dom wyłącznie na własne potrzeby mieszkaniowe. Jeśli zamierzamy budynek lub lokal (czyli np. mieszkanie) wynajmować albo sprzedawać to konieczne będzie sporządzenie świadectwa energetycznego.
Sprzedaż lub wynajem bez świadectwa energetycznego?
Ustawa energetyczna nie zabrania podpisania notarialnej umowy sprzedaży lub umowy najmu bez posiadania świadectwa energetycznego. Jednakże dla strony sprzedającej/wynajmującej może to rodzić późniejsze dodatkowe koszty.
Nabywca lub najemca nieruchomości ma bowiem prawo wezwać pisemne sprzedającego lub wynajmującego do dostarczenia mu świadectwa energetycznego w ciągu dwóch miesięcy liczonych od daty doręczenia wezwania (data widniejąca na potwierdzeniu odbioru listu).
Jeśli poprzedni właściciel lub wynajmujący nadal nie dostarczy odpowiedniego świadectwa to nowy nabywca ma prawo zlecić wykonanie charakterystyki energetycznej na koszt drugiej strony. Może to jednak zrobić dopiero po upływie co najmniej 12 miesięcy w przypadku sprzedaży lub 6 miesięcy przy wynajmie.
Warto zwrócić uwagę, że zarówno nabywca/najemca jak i sprzedawca/wynajmujący nie mogą zrzec się tych praw gdyż są one zapisane bezpośrednio w ustawie. Wszelkie zapisy w umowach notarialnych lub najmu znoszące te prawa nie mają zatem żadnej mocy prawnej.
Świadectwo energetyczne jest jednak wydawane na okres dziesięciu lat, zatem jeśli planujemy sprzedaż lub wynajem nieruchomości dopiero w przyszłości to warto poczekać ze sporządzeniem świadectwa, aby nie utracić jego ważności przed dokonaniem sprzedaży. Ważność świadectwa energetycznego może ulec skróceniu jeśli po jego wydaniu w budynku zostaną przeprowadzone prace termoizolacyjne jak ocieplenie ścian czy modernizacja systemu ogrzewania.
Jakie budynki nie wymagają świadectwa energetycznego?
Warto jednak zwrócić uwagę, że nie wszystkie budynki w momencie sprzedaży czy wynajmu objęte są obowiązkiem sporządzenia dla nich charakterystyki energetycznej. Wyłączone z tego obowiązku są budynki, które podlegają odrębnym przepisom o ochronie i opiece nad zabytkami, obiekty użytkowane jako miejsce kultu i działalności religijnej, mieszkalne przeznaczone do użytkowania przez maksymalnie cztery miesiące w roku, wolnostojące o powierzchni użytkowej nie większej niż 50m2.
Obowiązkowi sporządzenia świadectwa energetycznego nie podlegają również obiekty przemysłowe i gospodarcze jeśli nie posiadają instalacji zużywających energię (dopuszczona jest jedynie instalacja elektryczna w celu oświetlenia) oraz gospodarstwa rolne o rocznym zapotrzebowaniu na energię nieodnawialną pierwotną nie większą niż 50kW(m2xrok) wyrażoną wskaźnikiem EP.
Kto może sporządzić świadectwo energetyczne budynku?
Ustawa o charakterystyce energetycznej wskazuje jednoznacznie kto może sporządzić świadectwo energetyczne. Warto zaznaczyć, że nie musi to być projektant budynku, lecz może nim być dowolna osoba posiadająca odpowiednie wykształcenie wyższe.
W ustawie sprecyzowano, że pod pojęciem studiów wyższych należy rozumieć studnia inżynierskie architektoniczne, budowlane, architektury krajobrazu, pożarnictwa lub inne studnia, w których programie uwzględnione zostały zagadnienia związane z charakterystyką energetyczną budynków, wykonywaniem audytów energetycznych budynków, budownictwem energooszczędnym i odnawialnymi źródłami energii.
Ustawa nie narzuca jednocześnie obowiązku posiadania przez taką osobę uprawnień budowlanych, lecz każda osoba mająca uprawnienia budowlane projektowe lub wykonawcze może sporządzić świadectwo energetyczne nawet, jeśli nie posiada wykształcenia wyższego tj. tytułu inżyniera lub magistra. Sytuacja taka może mieć miejsce na budowach domów, gdzie często osoby starsze posiadają odpowiednie uprawnienia budowlane (wydawane bezterminowo) legitymując się tytułem technika budownictwa, na co pozwalały dawniej obowiązujące przepisy prawa budowlanego.
Żeby wykonywać świadectwa, trzeba złożyć wniosek o wpis do ministerialnego wykazu i uzyskać dostęp do systemu teleinformatycznego. Należy również okazać się pełną zdolnością zawodową i niekaralnością.
Ważny jednak jest fakt, że nie można wykonywać charakterystyki energetycznej samodzielnie dla budynku, którego jest się właścicielem. Co więcej, takie działanie grozi wykreśleniem z rejestru osób uprawnionych do wydawania świadectw energetycznych.
Zespół redakcyjny portalu zbudujmydom.pl
