Budowa domu | Zbudujmydom.pl | Logo
Budowa domu | Zbudujmydom.pl | Logo
zbudujmydom.plNowoczesny portal budowlany

Doświetlenie poddasza – okno dachowe czy lukarna?

Autor artykułu: Tomasz Sochacki
Tomasz Sochacki
Na poddaszu użytkowym ważne jest oświetlenie pokoju, co zapewnia okno dachowe lub lukarna. Okno połaciowe to tańsze rozwiązanie. Co zatem wybrać, okno dachowe czy lukarna? Otóż na pytanie okno połaciowe czy lukarna wpływ ma także architektura budynku. Montaż okna dachowego wymaga dobrej izolacji. Warto też dobrze przemyśleć sposób otwierania okna połaciowego.
Źródło: ShutterStock
Pomieszczenia na poddaszu użytkowym często ze względu na skosy dachowe wymagają dodatkowego doświetlenia światłem naturalnym. Można zamontować tradycyjne okna dachowe lub lukarny. Omawiamy zalety i wady obu rozwiązań w odniesieniu do budynków mieszkalnych z poddaszem użytkowym.

W nowych domach coraz rzadziej projektuje się lukarny dachowe. Większość inwestorów decyduje się na pojedyncze lub zespolone okna połaciowe. Jest to z pewnością rozwiązanie tańsze lecz w niektórych przypadkach lukarna może istotnie wpłynąć na estetykę całej bryły budynku.

Rodzaj okien a warunki zabudowy

Decyzja co do sposobu doświetlenia poddasza użytkowego musi zostać podjęta już na etapie projektu domu. Architekt musi rozplanować umiejscowienie i parametry okien dachowych (połaciowych) lub zaprojektować lukarny.

Przez lukarnę należy rozumieć - w myśl przepisów budowlanych – nadbudówkę dachu z pionowo zamontowanym oknem. Definicja ta nie określa jednak w żaden sposób kształtu czy wysokości lukarny, co pozostaje więc kwestią wyboru przez inwestora i architekta.

Okna połaciowe są stonowanym elementem dachu, w małym stopniu wpływającym na estetykę całego domu. Ich zadaniem jest wtopienie się w pokrycie dachowe. Inaczej jest w przypadku lukarny. Dobrze zaprojektowana lukarna może nawet stanowić decydujący element dachu nadający indywidualny charakter budowli. Na uwagę zasługują rozwiązania z lukarnami nowoczesnymi o jak najprostszej geometrii jak również lukarny o nietypowych kształtach – skośnych, opływowych itp.

Zmiana okna połaciowego na lukarnę stanowi istotne odstępstwo od projektu. Wynika to m.in. z faktu, że lukarna wymaga przeprojektowania konstrukcji nośnej dachu oraz dodatkowych prac murarskich. Ponad to lukarna zapewnia inny sposób doświetlenia pomieszczenia niż okno dachowe, co również należy przeanalizować określając ewentualną lokalizację lukarny czy okna w przypadku zmiany projektu.

Dodatkowy problem stanowią warunki zabudowy. Powinna w nich być informacja czy dom może posiadać lukarny czy też nie. Architekt z ramienia urzędu miasta na etapie wydawania decyzji o warunkach zabudowy analizuje sąsiadującą zabudowę i na tej podstawie narzuca określone warunki dla nowego budynku. Jeśli zatem w warunkach zabudowy nie ma żadnej wzmianki o lukarnach to konieczne może być uzyskanie nowej, zamiennej decyzji o warunkach zabudowy przed dokonaniem zmian projektowych.

Ile światła wpada przez lukarnę i okno dachowe?

Sposób oświetlenia poddasza użytkowego oknem połaciowym i lukarną istotnie się różni i zależy od kilku czynników.

Aby móc zapewnić dobre warunki oświetlenia to powierzchnia okien dachowych w danym pokoju powinna wynosić ok. 10% powierzchni podłogi. Przy lukarnach procent ten znacznie wzrasta do ok. 15-20%. Przekłada się to zatem na większy koszt okien do lukarny w stosunku do okien połaciowych.

Inny jest również sposób rozchodzenia się światła dziennego w pomieszczeniu. Czynnik ten ma szczególnie znaczenie w pokojach, które użytkujemy na co dzień. Światło wpadające przez okno lukarny pozwala oświetlić tylko przestrzeń bezpośrednio w jej sąsiedztwie. Najwięcej światła będzie tuż przy oknie lukarny, natomiast im dalej w głąb pomieszczenia tym natężenie światła będzie znacznie mniejsze.

W przypadku okien połaciowych promienie słoneczne pozwalają na bardziej równomierne oświetlenie pokoju. Duży wpływ na to ma fakt, że okno dachowe usytuowane jest pod kątem (na powierzchni połaci dachowej) przez co światło dzienne w lepszym stopniu może rozchodzić się w pokoju.

Aby okno dachowe (połaciowe) zapewniało maksymalną ilość światła dziennego należy wybrać takie okna, w których górna krawędź ościeżnicy będzie równoległa, a dolna prostopadła do podłogi. Warto zwracać uwagę na ten fakt w trakcie wyboru okien dachowych.

Na poddaszu użytkowym ważne jest oświetlenie pokoju, co zapewnia okno dachowe lub lukarna. Okno połaciowe to tańsze rozwiązanie. Co zatem wybrać, okno dachowe czy lukarna? Otóż na pytanie okno połaciowe czy lukarna wpływ ma także architektura budynku. Montaż okna dachowego wymaga dobrej izolacji. Warto też dobrze przemyśleć sposób otwierania okna połaciowego.

Lukarny i okna dachowe źródłem strat ciepła?

Zarówno okna połaciowe jak i lukarny w mniejszym lub większym stopniu będą przyczyniać się do ucieczki ciepła z pomieszczenia. Poza podstawową kwestią, czyli parametrami samych okien i ościeżnic istotny jest również prawidłowy montaż okna czy lukarny.

W przypadku lukarny przeważnie posiada ona murowane ścianki boczne i daszek o konstrukcji takiej samej jak pozostała część pokrycia dachowego budynku. Należy zatem pamiętać o wszystkich warstwach izolacyjnych. Szczególną uwagę należy zwrócić na szczelne połączenie paroizolacji lukarny z resztą dachu. Dużej uwagi wymaga również wykonanie izolacji cieplnej ścianek bocznych.

Przy montażu okien dachowych bardzo ważne jest właściwe zabezpieczenie ich przed możliwością wnikania wilgoci i wody spływającej z dachu. W tym celu montuje się specjalne szczelne kołnierze wokół okna. Ważne jest również prawidłowe wypełnienie wszystkich pustek izolacją cieplną. Niektórzy producenci oferują specjalne pasy izolacyjne z wełny owczej, montowane w ościeżnicy i innych pustych przestrzeniach.

Dobrze zaizolowane i stabilnie wmontowane okno dachowe oraz dobrze wykonana lukarna nie będą stanowiły zbyt dużych mostków cieplnych. Pamiętajmy jednak o bardzo dokładnej kontroli wszystkich elementów izolacji termicznej oraz paroizolacji.

Lukarna czy okno dachowe - co wybrać?

Po za względami architektonicznymi i kosztami podstawową różnicą między lukarną a oknem dachowym jest ilość i sposób rozchodzenia się promieni słonecznych w pomieszczeniu. Jeśli zależy nam na jak najlepszym doświetleniu pokoju lepszym rozwiązaniem będą okna połaciowe, szczególnie przy dużych pokojach. Lukarna istotnie osłabia natężenie światła wraz ze wzrostem odległości od okna. W odległości kilku metrów od lukarny może nawet panować półmrok.

Ma to duże znaczenie w pokojach użytkowanych w ciągu dnia. W łazience, garderobie czy innych pomieszczeniach użytkowanych jedynie chwilowo nie trzeba zwracać aż tak dużej uwagi na problem doświetlenia, gdyż i tak często stosujemy dodatkowe światła sztuczne.

Jeśli bardzo zależy nam na lukarnie (np. ze względów architektonicznych) warto rozważyć taki układ pomieszczeń, aby możliwe było zamontowanie odpowiednio dużej liczby okien tradycyjnych – na ścianach pionowych budynku.

Decydując się na lukarnę warto dobrze zaprojektować jej kształt, aby lukarna stanowiła ciekawy element architektury domu. W przypadku okien dachowych nie ma to większego znaczenia, za wyjątkiem sytuacji, gdy planujemy montaż kilku okien zespolonych, które również mogą znacząco wpłynąć na wygląd połaci dachowej.

Jeśli pozostaniemy przy najczęściej wybieranych oknach połaciowych rozważmy również dobrze sposób ich otwierania. W zależności od rodzaju pomieszczenia, wysokości okna względem podłogi i sposobu umeblowania przestrzeni pod skosami dachowymi można wybrać tradycyjne okna obrotowe, okna wysokoosiowe, fasadowe lub wiele innych ciekawych rozwiązań.

Źródło: Zespół redakcyjny portalu zbudujmydom.pl

(Tomasz Sochacki, 30 sierpnia 2015, ostatnia aktualizacja 12 marca 2025)
Kalkulator kredytu hipotecznego

Kalkulator kredytu hipotecznegoKalkulator kredytowy

Myślisz o zakupie domu czy mieszkania lub może planujesz rozpocząć budowę? Zobacz ile wyniesie cię orientacyjna rata kredytu hipotecznego.
Cena nieruchomości:
Udział własny: 20 %
(Wiele banków wymaga udziału własnego na poziomie min. 20%.)
5%80%
Okres spłaty: 30 lat
(Im krótszy okres tym wyższa rata miesięczna. Najczęściej wybierany okres to 25 lub 30 lat.)
5 lat35 lat
Szacunkowa rata miesięczna:
0
Powyższa kalkulacja ma charakter orientacyjny i nie stanowi oferty w rozumieniu art. 66 par. 1 Kodeksu Cywilnego. Ostateczne warunki finansowania zależą od decyzji banku i oceny zdolności kredytowej.
śledź nas na Facebook
Kalkulator kredytowy
Kalkulator kredytowy
Ceny mieszkań w Polsce
Ceny mieszkań w Polsce
Zakup materiałów budowlanych
Zakup materiałów budowlanych

Gdzie warto kupować materiały na budowę domu i jak skutecznie negocjować ceny?

Gdzie warto kupować materiały na budowę domu i jak skutecznie negocjować ceny?

Alpinizm przemysłowy - zobacz najnowsze oferty pracy
Alpinizm przemysłowy - zobacz najnowsze oferty pracy

Alpinizm przemysłowy w budownictwie - zawód z przyszłością

Alpinizm przemysłowy w budownictwie - zawód z przyszłością

Automatyczne napędy do bram
Automatyczne napędy do bram

Wygodne i niezawodne rozwiązanie - automatyka i napędy do bram

Wygodne i niezawodne rozwiązanie - automatyka i napędy do bram

Czym są bity i jak dobrze wybrać odpowiedni rodzaj?
Czym są bity i jak dobrze wybrać odpowiedni rodzaj?

Co to jest bit i jakie są jego rodzaje?

Co to jest bit i jakie są jego rodzaje?

Ciepły dom to nie tylko izolacja ścian
Ciepły dom to nie tylko izolacja ścian

Ciepły dom to nie tylko izolacja ścian - poznaj rolę podwalin w energooszczędnym budownictwie

Ciepły dom to nie tylko izolacja ścian - poznaj rolę podwalin w energooszczędnym budownictwie

Ceny materiałów budowlanych - gdzie można oszczędzić?
Ceny materiałów budowlanych - gdzie można oszczędzić?

Jakie materiały są najdroższe przy budowie domu? Co wpływa na koszt budowy?

Jakie materiały są najdroższe przy budowie domu? Co wpływa na koszt budowy?

Jak chronić się przed owadami w domu?
Jak chronić się przed owadami w domu?

Skuteczne sposoby na ochronę przed owadami w domu i mieszkaniu

Skuteczne sposoby na ochronę przed owadami w domu i mieszkaniu

Jak dobrać klamki do drzwi zewnętrznych?
Jak dobrać klamki do drzwi zewnętrznych?

Klamki do drzwi zewnętrznych - jak dopasować do specyfiki miejsca?

Klamki do drzwi zewnętrznych - jak dopasować do specyfiki miejsca?

Narzędzia do majsterkowania
Narzędzia do majsterkowania

Ruszamy po różnego rodzaju narzędzia do elektromarketu

Ruszamy po różnego rodzaju narzędzia do elektromarketu

Błędy przy montażu śrub SB i sposoby ich uniknięcia
Błędy przy montażu śrub SB i sposoby ich uniknięcia

Błędy przy montażu śrub SB - jak ich uniknąć?

Błędy przy montażu śrub SB - jak ich uniknąć?

Nowoczesne stylowe oświetlenie ogrodowe
Nowoczesne stylowe oświetlenie ogrodowe

Latarnie ogrodowe - stylowe oświetlenie dla Twojego ogrodu

Latarnie ogrodowe - stylowe oświetlenie dla Twojego ogrodu

Pompa ciepła - jak wybrać dobry model?
Pompa ciepła - jak wybrać dobry model?

Zmiana gazu na pompę ciepła - skrócony poradnik dla inwestora

Zmiana gazu na pompę ciepła - skrócony poradnik dla inwestora

Jak podpisać dobrą umowę na roboty budowlane i remontowe?
Jak podpisać dobrą umowę na roboty budowlane i remontowe?

Umowa na roboty budowlane - kiedy warto ją zawrzeć i co powinna zawierać?

Umowa na roboty budowlane - kiedy warto ją zawrzeć i co powinna zawierać?

Co należy sprawdzić podczas odbioru mieszkania od dewelopera?
Co należy sprawdzić podczas odbioru mieszkania od dewelopera?

Odbiór mieszkania: na co zwrócić uwagę przy sprawdzaniu nowego lokum?

Odbiór mieszkania: na co zwrócić uwagę przy sprawdzaniu nowego lokum?

Jaki dom jest lepszy i praktyczniejszy - parterowy czy piętrowy?
Jaki dom jest lepszy i praktyczniejszy - parterowy czy piętrowy?

Dom parterowy czy piętrowy? Porównanie zalet i wad obu rozwiązań.

Dom parterowy czy piętrowy? Porównanie zalet i wad obu rozwiązań.

Ile kosztuje montaż gniazdek i oświetlenia w domu i mieszkaniu?
Ile kosztuje montaż gniazdek i oświetlenia w domu i mieszkaniu?

Koszty montażu oświetlenia i instalacji gniazdek

Koszty montażu oświetlenia i instalacji gniazdek

Jak zrobić antyramę?
Jak zrobić antyramę?

Jak zrobić antyramę? Poradnik krok po kroku

Jak zrobić antyramę? Poradnik krok po kroku

Ile kosztuje biały montaż w łazience?
Ile kosztuje biały montaż w łazience?

Koszt montażu armatury łazienkowej - co warto wiedzieć?

Koszt montażu armatury łazienkowej - co warto wiedzieć?

Rolety wewnętrzne Fakro
Rolety wewnętrzne Fakro

Rolety wewnętrzne Fakro: idealne rozwiązanie dla Twoich okien dachowych - przegląd

Rolety wewnętrzne Fakro: idealne rozwiązanie dla Twoich okien dachowych - przegląd

śledź nas na Facebook
Kalkulator kredytu hipotecznego

Kalkulator kredytu hipotecznegoKalkulator kredytowy

Myślisz o zakupie domu czy mieszkania lub może planujesz rozpocząć budowę? Zobacz ile wyniesie cię orientacyjna rata kredytu hipotecznego.
Cena nieruchomości:
Udział własny: 20 %
(Wiele banków wymaga udziału własnego na poziomie min. 20%.)
5%80%
Okres spłaty: 30 lat
(Im krótszy okres tym wyższa rata miesięczna. Najczęściej wybierany okres to 25 lub 30 lat.)
5 lat35 lat
Szacunkowa rata miesięczna:
0
Powyższa kalkulacja ma charakter orientacyjny i nie stanowi oferty w rozumieniu art. 66 par. 1 Kodeksu Cywilnego. Ostateczne warunki finansowania zależą od decyzji banku i oceny zdolności kredytowej.
Tomasz Sochacki

Tomasz Sochacki

Specjalista w dziedzinie budownictwa, z wykształcenia inżynier budownictwa lądowego, przez wiele lat pracował jako projektant.
Własciciel portalu zbudujmydom i pasjonat budownictwa oraz nowoczesnych technologii.

Polecane artykuły

Budowa

Więcej artykułów...
Korzystając ze strony, akceptujesz naszą politykę prywatności i wyrażasz zgodę na zapisywanie cookies.