Podstawowe zadania stropu to przeniesienie obciążeń użytkowych (oraz ciężaru własnego) poprzez ściany nośne na fundamenty. Pełnią też funkcję dodatkowego usztywnienia ścian nośnych, a tym samym całej konstrukcji budynku. Dodatkowo stanowią przegrody cieplne i akustyczne między poszczególnymi kondygnacjami.
Analizując parametry danego stropu należy brać pod uwagę miejsce jego wbudowania. W przypadku stropu nad piwnicą bardzo ważnym aspektem jest dobra izolacyjność cieplna stropu (szczególnie jeśli nie planujemy ogrzewać piwnicy w czasie zimy). Dla wyższych kondygnacji parametr ten będzie miał mniejsze znaczenie, lecz jednocześnie wzrośnie znaczenie izolacyjności akustycznej stropu.
W typowym domu jednorodzinnym nie musimy za wszelką cenę wybierać stropu o najwyższej wytrzymałości, mogącego przenosić skrajnie duże obciążenia, gdyż takowe prawdopodobnie nigdy w domu nie wystąpią. Popularne systemy stropowe dostępne na rynku bez problemu sprostają wymaganiom typowych obciążeń w domu jednorodzinnym.
Stropy gęstożebrowe i monolityczne
Do najbardziej popularnych systemów w domach jednorodzinnych należą stropy gęstożebrowe oraz monolityczne. Stropy drewniane projektowane są raczej wyłącznie w domach o całej konstrukcji drewnianej (potocznie określane jako „kanadyjki”). W tradycyjnych domach rzadko stosuje się również tzw. stropy kanałowe (używane raczej w budynkach biurowych, mieszkaniach i budynkach użyteczności publicznej).
Stropy gęstożebrowe to takie, w których głównymi elementami przenoszącymi obciążenia są belki żelbetowe (odpowiednio zbrojone). Są to tzw. żebra, które ustawiane są najczęściej w rostawie ok. 40-60cm (lecz nie więcej niż 90cm). Żebra powinno układać się w kierunku mniejszej rozpiętości między ścianami nośnymi lub podciągami żelbetowymi (chyba, że projekt i obliczenia konstrukcyjne określają inny sposób ułożenia żeber). Przy stropach o dużej rozpiętości stosowane są dodatkowe żebra rozdzielcze, które zmniejszają ryzyko „klawiszowania” stropu i wzmacniają jego konstrukcję.
Między żebrami układane są elementy ceramiczne, keramzytowe czy betonowe, przeważnie w formie tzw. pustaków stropowych.
Każdy strop gęstożebrowy posiada również tzw. nadbeton, czyli płytę betonową, wylewaną nad górną powierzchnią pustaków, o grubości przeważnie do 3-4cm.
Stropy monolityczne są stropami wykonywanymi bezpośrednio na budowie w odpowiednim deskowaniu (szalowaniu). Można je wykonywać w formie płyt żelbetowych zbrojonych i zalewanych betonem na budowie lub stosując częściową prefabrykację (np. stropy Filigran).
W stropach monolitycznych o dużych rozpiętościach nie ma ryzyka klawiszowania (jak w stropach gęstożebrowych). Istotną zaletą stropów monolitycznych jest praktycznie dowolność kształtowania ich wymiarów i geometrii, co może mieć znaczenie przy nieregularnych pomieszczeniach.
Strop typu Fert i Porotherm
Jest to jeden z najbardziej popularnych rodzajów stropów gęstożebrowych z prefabrykowanymi belkami nośnymi. Żebra są fabrycznie zabetonowane w specjalnych kształtkach ceramicznych i mają rozpiętości od 2,70 do 7,20m. Ciężar belek stropowych wynosi od ok. 30-100kg, w związku z czym nie ma konieczności stosowania specjalistycznych dźwigów.
Pustaki ceramiczne produkowane są w kilku szerokościach (40, 45, 50, 60cm) oraz wysokościach (od 16 do 23cm). Wymiary pustaków dobierane są w zależności od rozpiętości i obciążenia stropu. Rozpiętość stropów typu Fert wynosi do 6,0m.Konstrukcja stropów Porotherm jest podobna jak stropów Fert, lecz pustaki mają tutaj wysokość od 15 do 23cm a rozstaw belek nośnych wynosi 62,5cm lub 50cm.
Rozpiętość stropów Porotherm wynosi do 8,25m ze skokiem modułowym co 25cm.
Strop Teriva
W stropie Teriva żebra stanowią gotowe prefabrykowane belki, nie wymagające szalowania i betonowania na budowie. Rozpiętości belek w stropie Teriva wynoszą od 2,40 do 7,80m (skok co 30cm). Rozstaw osiowy belek stropowych wynosi od 45 do 60cm, w zależności od odmiany stropu Teriva.
Ciężar belek prefabrykowanych wynosi od ok 30 do 110kg. Przy małych rozpiętościach stropu nie jest zatem wymagane użycie ciężkich dźwigów do podnoszenia i układania belek.
W tradycyjnych budynkach mieszkalnych stosuje się trzy podstawowe odmiany stropu Teriva. Odmiana I ma wysokość całego stropu 24cm, w tym nadbeton grubości 3cm, odmiana I bis – wysokość 26,5cm (nadbeton 3cm) oraz odmiana II o wysokości 34cm, w tym nadbeton grubości 4cm.
Wypełnienie między prefabrykowanymi żebrami stanowią pustaki betonowe lub keramzyto-betonowe (tzw. lekki beton), których wysokość i szerokość dostosowana jest do konkretnej odmiany stropu Teriva.
Stropy Teriva nie wymagają dużej liczby podpór i rygli. W zupełności wystarczy podparcie belek w odstępach ok 1,5m.
Strop Ackermana
W stropie Ackermana żebra główne są w całości wykonywane bezpośrednio na budowie. Wiąże się to z koniecznością wykonania dużego zakresu deskowania. W stropie tym rozstaw żeber wynosi 31cm, a same pustaki ceramiczne mają szerokość 30cm, trzy długości: 19,5, 24,5 oraz 29,5. Produkowane są w czterech wysokościach, w zależności od rozpiętości i obciążenia stropu, tj. 5, 18, 20 i 22cm. Zależność jest prosta – im większa rozpiętość lub większe obciążenie stropu, tym wyższe pustaki.
Betonowanie żeber odbywa się jednocześnie z wykonaniem górnej płyty betonowej, tzw. nadbetonu, o grubości przeważnie 3-4cm .
Istotna wadą stropów Ackermana jest duża pracochłonność i wysoki koszt budowy, na który wpływa m.in. konieczność zapewnienia bardzo dużej liczby podpór i rygli. Aby zapewnić dobre podparcie zaszalowanego i wylanego stropu podpory muszą być ustawione w odległościach od kilku do kilkunastu centymetrów.
Strop monolityczny Filigran
Jest to rodzaj stropu monolitycznego z częściową prefabrykacją, gdyż zakupuje się gotowe płyty żelbetowe (o grubości od 5 do 7cm), na których wylewa się dodatkową warstwę betonu, którego grubość jest zależna od rozpiętości i przewidywanego obciążenia stropu.
Gotowe płyty posiadają odpowiednio dobrane zbrojenie, najczęściej w postaci prętów zbrojeniowych ustawianych krzyżowo. Połączenia poszczególnych płyt należy zazbroić siatką, aby nie wystąpiło zjawisko klawiszowania, czyli wzajemnego przemieszczania się w pionie sąsiednich płyt.
Istotną zaletą stropów Filigran jest możliwość zamówienia praktycznie dowolnego kształtu płyty stropowej o rozpiętościach nawet do 12m. Bez problemu zamówimy płyty trapezowe, trójkątne czy nawet półkoliste. Oczywiście wiązać się to będzie z większym kosztem płyty, lecz znacząco przyspieszy prace na budowie.
Beton wylewany nad płytą prefabrykowaną można również dodatkowo zbroić, jeśli wymagają tego duże obciążenia użytkowe (informacja ta powinna zostać umieszczona w projekcie).
Niestety duże wymiary i ciężar prefabrykowanych płyt wymagają stosowania ciężkiego sprzętu do ich podnoszenia (dźwigi), co czasami może istotnie zwiększyć koszt budowy. Decydując się na stropy Filigran zadbajmy również, aby możliwy był dojazd i ustawienie się dźwigu na budowie.
Prównanie popularnych systemów stropowych
Jaki strop wybrac?
Na rynku jest wiele rodzajów stropów, z czego każdy ma swoje wady i zalety. W przypadku pomieszczeń prostokątnych, bez zbyt wielu łuków i wcięć warto zdecydować się na jeden z popularnych stropów gęstożebrowych. Dobrym rozwiązaniem będzie tutaj strop Fert, Porotherm lub Teriva z prefabrykowanymi belkami i pustakami wypełniającymi. Stropy takie posiadają dość duże rozpiętości, nawet do ponad 8m, co z pewnością pozwoli na dobór odpowiedniego rodzaju stropu dla typowych pomieszczeń domowych.
Wybierając strop Ackermana musimy liczyć się z dość dużym zapotrzebowaniem na podpory budowlane, gdyż belki nośne są tutaj wylewane na budowie (w związku z czym konieczne jest też dodatkowe deskowanie).
W przypadku wielu nieregularnych pomieszczeń (łuki w rzucie z góry, wiele załamań itp.) możemy przyspieszyć prace stosując strop monolityczno-prefabrykowany Filigran, gdzie można zamówić praktycznie dowolny kształt geometryczny płyty. Oczywiście im bardziej skomplikowany kształt tym wyższy koszt płyty.
Alternatywą dla Filigrana może być strop żelbetowy wylewany bezpośrednio na budowie. W takim wypadku konieczne jest jednak dokładne zaprojektowanie wszystkich płyt stropowych (ich grubości oraz rodzaju i rozstawu zbrojenia). Strop taki wymaga bardzo dużo pracy, deskowania oraz podpór.
Zespół redakcyjny portalu zbudujmydom.pl